UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

stroić

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *strojiti 'porządkować, urządzać, przyrządzać, przygotowywać'

Zob. strój

1. córkę

Definicja

ubierać bardzo efektownie

Wymowa

[stroić] lub pot. [strojić]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ubierać

Cytaty

Z zupełną obojętnością przyglądał się temu zamieszaniu - czekał, wiedział, że i na niego przyjdzie kolej, przecież to on stroił Zosię do ostatniego „spaceru” na cmentarz i jeśli to prawda, co mówią, to on również zachoruje.

źródło: KWSJP: Zbigniew Hora: Variola vera, 1982

Teraz tłumaczką była dziesięcioletnia Ofka von Baruth, która siedząc u nóg starca, stroiła lalkę w strzępki kolorowych szmatek.

źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Moja babka, strojąc córkę, leczyła zapewne własne urazy z czasów spartańskiego dzieciństwa, kiedy ta sama suknia przechodziła z jednej siostry na drugą i za piątym razem trafiała do niej w opłakanym stanie.

źródło: KWSJP: Joanna Olczak-Ronikierowa: W ogrodzie pamięci, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. stroję
stroimy
2 os. stroisz
stroicie
3 os. stroi
stroją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłem
+(e)m stroił
stroiłam
+(e)m stroiła
stroiłom
+(e)m stroiło
stroiliśmy
+(e)śmy stroili
stroiłyśmy
+(e)śmy stroiły
2 os. stroiłeś
+(e)ś stroił
stroiłaś
+(e)ś stroiła
stroiłoś
+(e)ś stroiło
stroiliście
+(e)ście stroili
stroiłyście
+(e)ście stroiły
3 os. stroił
stroiła
stroiło
stroili
stroiły

bezosobnik: strojono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę stroił
będę stroić
będę stroiła
będę stroić
będę stroiło
będę stroić
będziemy stroili
będziemy stroić
będziemy stroiły
będziemy stroić
2 os. będziesz stroił
będziesz stroić
będziesz stroiła
będziesz stroić
będziesz stroiło
będziesz stroić
będziecie stroili
będziecie stroić
będziecie stroiły
będziecie stroić
3 os. będzie stroił
będzie stroić
będzie stroiła
będzie stroić
będzie stroiło
będzie stroić
będą stroili
będą stroić
będą stroiły
będą stroić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. strójmy
2 os. strój
strójcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłbym
bym stroił
stroiłabym
bym stroiła
stroiłobym
bym stroiło
stroilibyśmy
byśmy stroili
stroiłybyśmy
byśmy stroiły
2 os. stroiłbyś
byś stroił
stroiłabyś
byś stroiła
stroiłobyś
byś stroiło
stroilibyście
byście stroili
stroiłybyście
byście stroiły
3 os. stroiłby
by stroił
stroiłaby
by stroiła
stroiłoby
by stroiło
stroiliby
by stroili
stroiłyby
by stroiły

bezosobnik: strojono by

bezokolicznik: stroić

imiesłów przysłówkowy współczesny: strojąc

gerundium: strojenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. strojenie
strojenia
D. strojenia
strojeń
C. strojeniu
strojeniom
B. strojenie
strojenia
N. strojeniem
strojeniami
Ms. strojeniu
strojeniach
W. strojenie
strojenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: strojący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojący
strojący
strojący
strojące
strojąca
D. strojącego
strojącego
strojącego
strojącego
strojącej
C. strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącej
B. strojącego
strojącego
strojący
strojące
strojącą
N. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącą
Ms. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojący
strojący
strojące
strojące
D. strojących
strojących
strojących
strojących
C. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
B. strojących
strojących
strojących
strojące
N. strojącymi
strojącymi
strojącymi
strojącymi
Ms. strojących
strojących
strojących
strojących

imiesłów przymiotnikowy bierny: strojony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojony
strojony
strojony
strojone
strojona
D. strojonego
strojonego
strojonego
strojonego
strojonej
C. strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonej
B. strojonego
strojonego
strojony
strojone
strojoną
N. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojoną
Ms. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojeni
strojeni
strojone
strojone
D. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych
C. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
B. strojonych
strojonych
strojonych
strojone
N. strojonymi
strojonymi
strojonymi
strojonymi
Ms. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych

odpowiednik aspektowy: wystroić

Składnia

Rzosobowy + stroić +
KOGO/CO + (w CO) + (do CZEGO)

2. choinkę

Definicja

umieszczać na czymś ozdoby

Wymowa

[stroić] lub pot. [strojić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dekorować, ozdabiać, zdobić

Połączenia

  • stroić choinkę, grób, kościół, ołtarz

Cytaty

Ubieram więc choinkę, stroję ją światłami, bo mi przypomina Chrystusa z obfitością Jego darów.

źródło: KWSJP: Józef Zawitkowski: Jam sługa Twój…: kazania różne, 1995

Rano w dniu wigilijnym jeszcze stroimy „króla”, czyli wielki snop żytni, opasany wstęgą krakowską, oświetlony, jak choinka, świeczkami. Stroimy go makiem i bławatem, ptaszkami i zajączkami, jabłkami czerwonymi i orzechami.

źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Gasnące słońce, 1958

Król budując, strojąc i urządzając swą rezydencję, nie zapomniał także o wsi wilanowskiej i jej mieszkańcach.

źródło: KWSJP: Wojciech Fijałkowski: Szlakiem Jana III Sobieskiego

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. stroję
stroimy
2 os. stroisz
stroicie
3 os. stroi
stroją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłem
+(e)m stroił
stroiłam
+(e)m stroiła
stroiłom
+(e)m stroiło
stroiliśmy
+(e)śmy stroili
stroiłyśmy
+(e)śmy stroiły
2 os. stroiłeś
+(e)ś stroił
stroiłaś
+(e)ś stroiła
stroiłoś
+(e)ś stroiło
stroiliście
+(e)ście stroili
stroiłyście
+(e)ście stroiły
3 os. stroił
stroiła
stroiło
stroili
stroiły

bezosobnik: strojono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę stroił
będę stroić
będę stroiła
będę stroić
będę stroiło
będę stroić
będziemy stroili
będziemy stroić
będziemy stroiły
będziemy stroić
2 os. będziesz stroił
będziesz stroić
będziesz stroiła
będziesz stroić
będziesz stroiło
będziesz stroić
będziecie stroili
będziecie stroić
będziecie stroiły
będziecie stroić
3 os. będzie stroił
będzie stroić
będzie stroiła
będzie stroić
będzie stroiło
będzie stroić
będą stroili
będą stroić
będą stroiły
będą stroić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. strójmy
2 os. strój
strójcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłbym
bym stroił
stroiłabym
bym stroiła
stroiłobym
bym stroiło
stroilibyśmy
byśmy stroili
stroiłybyśmy
byśmy stroiły
2 os. stroiłbyś
byś stroił
stroiłabyś
byś stroiła
stroiłobyś
byś stroiło
stroilibyście
byście stroili
stroiłybyście
byście stroiły
3 os. stroiłby
by stroił
stroiłaby
by stroiła
stroiłoby
by stroiło
stroiliby
by stroili
stroiłyby
by stroiły

bezosobnik: strojono by

bezokolicznik: stroić

imiesłów przysłówkowy współczesny: strojąc

gerundium: strojenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. strojenie
strojenia
D. strojenia
strojeń
C. strojeniu
strojeniom
B. strojenie
strojenia
N. strojeniem
strojeniami
Ms. strojeniu
strojeniach
W. strojenie
strojenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: strojący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojący
strojący
strojący
strojące
strojąca
D. strojącego
strojącego
strojącego
strojącego
strojącej
C. strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącej
B. strojącego
strojącego
strojący
strojące
strojącą
N. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącą
Ms. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojący
strojący
strojące
strojące
D. strojących
strojących
strojących
strojących
C. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
B. strojących
strojących
strojących
strojące
N. strojącymi
strojącymi
strojącymi
strojącymi
Ms. strojących
strojących
strojących
strojących

imiesłów przymiotnikowy bierny: strojony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojony
strojony
strojony
strojone
strojona
D. strojonego
strojonego
strojonego
strojonego
strojonej
C. strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonej
B. strojonego
strojonego
strojony
strojone
strojoną
N. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojoną
Ms. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojeni
strojeni
strojone
strojone
D. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych
C. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
B. strojonych
strojonych
strojonych
strojone
N. strojonymi
strojonymi
strojonymi
strojonymi
Ms. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych

odpowiednik aspektowy: przystroić

Składnia

Rzosobowy + stroić +
CO + (CZYM)

3. suknię

Definicja

stanowić ozdobę

Wymowa

[stroić] lub pot. [strojić]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zdobić

Cytaty

Czy żyją jeszcze kasztanowce i topole, zagubione gdzieś na Rucie wśród bloków? Mogłyby stroić wspaniale którąś ulicę...

źródło: KWSJP: Szanowna Redakcjo, Nasze Czuby nr 60, 1997

Hania przestała być drobną, filigranową, ale była dużą, wspaniałą kobietą, różowy atłas stroił ją bardzo [...].

źródło: KWSJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962

Własnoręcznie odwiązywały kokardy strojące główki ich córek, aby ozdobić nimi główki tych dzieci, które wstążek nie miały.

źródło: KWSJP: Zofia Solarzowa: Mój pamiętnik, 1985

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. stroję
stroimy
2 os. stroisz
stroicie
3 os. stroi
stroją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłem
+(e)m stroił
stroiłam
+(e)m stroiła
stroiłom
+(e)m stroiło
stroiliśmy
+(e)śmy stroili
stroiłyśmy
+(e)śmy stroiły
2 os. stroiłeś
+(e)ś stroił
stroiłaś
+(e)ś stroiła
stroiłoś
+(e)ś stroiło
stroiliście
+(e)ście stroili
stroiłyście
+(e)ście stroiły
3 os. stroił
stroiła
stroiło
stroili
stroiły

bezosobnik: strojono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę stroił
będę stroić
będę stroiła
będę stroić
będę stroiło
będę stroić
będziemy stroili
będziemy stroić
będziemy stroiły
będziemy stroić
2 os. będziesz stroił
będziesz stroić
będziesz stroiła
będziesz stroić
będziesz stroiło
będziesz stroić
będziecie stroili
będziecie stroić
będziecie stroiły
będziecie stroić
3 os. będzie stroił
będzie stroić
będzie stroiła
będzie stroić
będzie stroiło
będzie stroić
będą stroili
będą stroić
będą stroiły
będą stroić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. strójmy
2 os. strój
strójcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłbym
bym stroił
stroiłabym
bym stroiła
stroiłobym
bym stroiło
stroilibyśmy
byśmy stroili
stroiłybyśmy
byśmy stroiły
2 os. stroiłbyś
byś stroił
stroiłabyś
byś stroiła
stroiłobyś
byś stroiło
stroilibyście
byście stroili
stroiłybyście
byście stroiły
3 os. stroiłby
by stroił
stroiłaby
by stroiła
stroiłoby
by stroiło
stroiliby
by stroili
stroiłyby
by stroiły

bezosobnik: strojono by

bezokolicznik: stroić

imiesłów przysłówkowy współczesny: strojąc

gerundium: strojenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. strojenie
strojenia
D. strojenia
strojeń
C. strojeniu
strojeniom
B. strojenie
strojenia
N. strojeniem
strojeniami
Ms. strojeniu
strojeniach
W. strojenie
strojenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: strojący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojący
strojący
strojący
strojące
strojąca
D. strojącego
strojącego
strojącego
strojącego
strojącej
C. strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącej
B. strojącego
strojącego
strojący
strojące
strojącą
N. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącą
Ms. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojący
strojący
strojące
strojące
D. strojących
strojących
strojących
strojących
C. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
B. strojących
strojących
strojących
strojące
N. strojącymi
strojącymi
strojącymi
strojącymi
Ms. strojących
strojących
strojących
strojących

Składnia

Rznieżywotny + stroić +
KOGO/CO

4. instrument

Definicja

nadawać instrumentowi muzycznemu odpowiednią wysokość dźwięku

Wymowa

[stroić] lub pot. [strojić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

antonimy:  rozstrajać

Połączenia

  • orkiestra stroi
  • stroić bębny, flet, fortepian, gitarę, instrument, kotły, skrzypce

Cytaty

Szybko nauczyłem się stroić instrument, obracałem się w kierunku okna i ćwiczyłem w nieskończoność gamy, potem etiudy, walce, sarabandy.

źródło: KWSJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005

Siada na sofie i stroi gitarę.

źródło: KWSJP: Sławomir Mrożek: Teatr 1 (Miłość na Krymie 1993, Wdowy 1992, Portret 1987, Kontrakt 1986)

Orkiestra skończyła stroić instrumenty i dyrygent stanął przed pulpitem.

źródło: KWSJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958

Kapela zaczynała stroić skrzypce i basy.

źródło: KWSJP: Lew Kaltenbergh: Ogień strzeżony. Opowieść o Stanisławie Wyspiańskim, 1964

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. stroję
stroimy
2 os. stroisz
stroicie
3 os. stroi
stroją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłem
+(e)m stroił
stroiłam
+(e)m stroiła
stroiłom
+(e)m stroiło
stroiliśmy
+(e)śmy stroili
stroiłyśmy
+(e)śmy stroiły
2 os. stroiłeś
+(e)ś stroił
stroiłaś
+(e)ś stroiła
stroiłoś
+(e)ś stroiło
stroiliście
+(e)ście stroili
stroiłyście
+(e)ście stroiły
3 os. stroił
stroiła
stroiło
stroili
stroiły

bezosobnik: strojono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę stroił
będę stroić
będę stroiła
będę stroić
będę stroiło
będę stroić
będziemy stroili
będziemy stroić
będziemy stroiły
będziemy stroić
2 os. będziesz stroił
będziesz stroić
będziesz stroiła
będziesz stroić
będziesz stroiło
będziesz stroić
będziecie stroili
będziecie stroić
będziecie stroiły
będziecie stroić
3 os. będzie stroił
będzie stroić
będzie stroiła
będzie stroić
będzie stroiło
będzie stroić
będą stroili
będą stroić
będą stroiły
będą stroić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. strójmy
2 os. strój
strójcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłbym
bym stroił
stroiłabym
bym stroiła
stroiłobym
bym stroiło
stroilibyśmy
byśmy stroili
stroiłybyśmy
byśmy stroiły
2 os. stroiłbyś
byś stroił
stroiłabyś
byś stroiła
stroiłobyś
byś stroiło
stroilibyście
byście stroili
stroiłybyście
byście stroiły
3 os. stroiłby
by stroił
stroiłaby
by stroiła
stroiłoby
by stroiło
stroiliby
by stroili
stroiłyby
by stroiły

bezosobnik: strojono by

bezokolicznik: stroić

imiesłów przysłówkowy współczesny: strojąc

gerundium: strojenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. strojenie
strojenia
D. strojenia
strojeń
C. strojeniu
strojeniom
B. strojenie
strojenia
N. strojeniem
strojeniami
Ms. strojeniu
strojeniach
W. strojenie
strojenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: strojący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojący
strojący
strojący
strojące
strojąca
D. strojącego
strojącego
strojącego
strojącego
strojącej
C. strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącej
B. strojącego
strojącego
strojący
strojące
strojącą
N. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącą
Ms. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojący
strojący
strojące
strojące
D. strojących
strojących
strojących
strojących
C. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
B. strojących
strojących
strojących
strojące
N. strojącymi
strojącymi
strojącymi
strojącymi
Ms. strojących
strojących
strojących
strojących

imiesłów przymiotnikowy bierny: strojony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojony
strojony
strojony
strojone
strojona
D. strojonego
strojonego
strojonego
strojonego
strojonej
C. strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonej
B. strojonego
strojonego
strojony
strojone
strojoną
N. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojoną
Ms. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojeni
strojeni
strojone
strojone
D. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych
C. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
B. strojonych
strojonych
strojonych
strojone
N. strojonymi
strojonymi
strojonymi
strojonymi
Ms. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych

odpowiednik aspektowy: nastroić

Składnia

Rzosobowy + stroić +
CO

5. o instrumencie

Definicja

muz. 
mieć odpowiednią wysokość dźwięku

Wymowa

[stroić] lub pot. [strojić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Połączenia

  • struny stroją
  • stroić wyżej

Cytaty

Gitara nie stroi na wysokich progach.

źródło: Internet

Owa gitara nie stroi na jednej strunie.

źródło: Internet

Jemu zawsze instrument bardzo dobrze stroił, chociaż ustawiał go troszkę inaczej niż dawni dudziarze.

źródło: KWSJP: Jolanta Flach: Koza swoje humory ma, prasa, 1999

Nie sprawiło mi to żadnych trudności, chociaż instrument nie stroił, no i przez ostatnie cztery lata ani razu przecież nie siedziałem za klawiaturą.

źródło: KWSJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. stroję
stroimy
2 os. stroisz
stroicie
3 os. stroi
stroją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłem
+(e)m stroił
stroiłam
+(e)m stroiła
stroiłom
+(e)m stroiło
stroiliśmy
+(e)śmy stroili
stroiłyśmy
+(e)śmy stroiły
2 os. stroiłeś
+(e)ś stroił
stroiłaś
+(e)ś stroiła
stroiłoś
+(e)ś stroiło
stroiliście
+(e)ście stroili
stroiłyście
+(e)ście stroiły
3 os. stroił
stroiła
stroiło
stroili
stroiły

bezosobnik: strojono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę stroił
będę stroić
będę stroiła
będę stroić
będę stroiło
będę stroić
będziemy stroili
będziemy stroić
będziemy stroiły
będziemy stroić
2 os. będziesz stroił
będziesz stroić
będziesz stroiła
będziesz stroić
będziesz stroiło
będziesz stroić
będziecie stroili
będziecie stroić
będziecie stroiły
będziecie stroić
3 os. będzie stroił
będzie stroić
będzie stroiła
będzie stroić
będzie stroiło
będzie stroić
będą stroili
będą stroić
będą stroiły
będą stroić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. strójmy
2 os. strój
strójcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłbym
bym stroił
stroiłabym
bym stroiła
stroiłobym
bym stroiło
stroilibyśmy
byśmy stroili
stroiłybyśmy
byśmy stroiły
2 os. stroiłbyś
byś stroił
stroiłabyś
byś stroiła
stroiłobyś
byś stroiło
stroilibyście
byście stroili
stroiłybyście
byście stroiły
3 os. stroiłby
by stroił
stroiłaby
by stroiła
stroiłoby
by stroiło
stroiliby
by stroili
stroiłyby
by stroiły

bezosobnik: strojono by

bezokolicznik: stroić

imiesłów przysłówkowy współczesny: strojąc

gerundium: strojenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. strojenie
strojenia
D. strojenia
strojeń
C. strojeniu
strojeniom
B. strojenie
strojenia
N. strojeniem
strojeniami
Ms. strojeniu
strojeniach
W. strojenie
strojenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: strojący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojący
strojący
strojący
strojące
strojąca
D. strojącego
strojącego
strojącego
strojącego
strojącej
C. strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącej
B. strojącego
strojącego
strojący
strojące
strojącą
N. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącą
Ms. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojący
strojący
strojące
strojące
D. strojących
strojących
strojących
strojących
C. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
B. strojących
strojących
strojących
strojące
N. strojącymi
strojącymi
strojącymi
strojącymi
Ms. strojących
strojących
strojących
strojących

Składnia

Rznieżywotny + stroić +
(GDZIE)

6. radio

Definicja

regulować urządzenie tak, żeby był możliwy odbiór określonej stacji lub odbiór i nadawanie na określonej częstotliwości

Wymowa

[stroić] lub pot. [strojić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu radio

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu telewizja

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nastrajać
hiperonimy:  regulować

Cytaty

Mustafa uwielbiał stroić radiotelefon i szukać w eterze mowy rosyjskiej, którą, jak twierdził, poznał dawno, dawno temu, na Ukrainie.

źródło: KWSJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000

Prace wyrównawcze powinny być prowadzone zgodnie z instrukcją strojenia odbiornika oraz po zaznajomieniu się z jego schematem ideowym.

źródło: KWSJP: Na warsztacie, 1971

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. stroję
stroimy
2 os. stroisz
stroicie
3 os. stroi
stroją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłem
+(e)m stroił
stroiłam
+(e)m stroiła
stroiłom
+(e)m stroiło
stroiliśmy
+(e)śmy stroili
stroiłyśmy
+(e)śmy stroiły
2 os. stroiłeś
+(e)ś stroił
stroiłaś
+(e)ś stroiła
stroiłoś
+(e)ś stroiło
stroiliście
+(e)ście stroili
stroiłyście
+(e)ście stroiły
3 os. stroił
stroiła
stroiło
stroili
stroiły

bezosobnik: strojono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę stroił
będę stroić
będę stroiła
będę stroić
będę stroiło
będę stroić
będziemy stroili
będziemy stroić
będziemy stroiły
będziemy stroić
2 os. będziesz stroił
będziesz stroić
będziesz stroiła
będziesz stroić
będziesz stroiło
będziesz stroić
będziecie stroili
będziecie stroić
będziecie stroiły
będziecie stroić
3 os. będzie stroił
będzie stroić
będzie stroiła
będzie stroić
będzie stroiło
będzie stroić
będą stroili
będą stroić
będą stroiły
będą stroić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. strójmy
2 os. strój
strójcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłbym
bym stroił
stroiłabym
bym stroiła
stroiłobym
bym stroiło
stroilibyśmy
byśmy stroili
stroiłybyśmy
byśmy stroiły
2 os. stroiłbyś
byś stroił
stroiłabyś
byś stroiła
stroiłobyś
byś stroiło
stroilibyście
byście stroili
stroiłybyście
byście stroiły
3 os. stroiłby
by stroił
stroiłaby
by stroiła
stroiłoby
by stroiło
stroiliby
by stroili
stroiłyby
by stroiły

bezosobnik: strojono by

bezokolicznik: stroić

imiesłów przysłówkowy współczesny: strojąc

gerundium: strojenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. strojenie
strojenia
D. strojenia
strojeń
C. strojeniu
strojeniom
B. strojenie
strojenia
N. strojeniem
strojeniami
Ms. strojeniu
strojeniach
W. strojenie
strojenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: strojący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojący
strojący
strojący
strojące
strojąca
D. strojącego
strojącego
strojącego
strojącego
strojącej
C. strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącej
B. strojącego
strojącego
strojący
strojące
strojącą
N. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącą
Ms. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojący
strojący
strojące
strojące
D. strojących
strojących
strojących
strojących
C. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
B. strojących
strojących
strojących
strojące
N. strojącymi
strojącymi
strojącymi
strojącymi
Ms. strojących
strojących
strojących
strojących

imiesłów przymiotnikowy bierny: strojony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojony
strojony
strojony
strojone
strojona
D. strojonego
strojonego
strojonego
strojonego
strojonej
C. strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonej
B. strojonego
strojonego
strojony
strojone
strojoną
N. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojoną
Ms. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojeni
strojeni
strojone
strojone
D. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych
C. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
B. strojonych
strojonych
strojonych
strojone
N. strojonymi
strojonymi
strojonymi
strojonymi
Ms. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych

odpowiednik aspektowy: nastroić

Inne uwagi

zwykle ger

Składnia

Rzosobowy + stroić +
CO

7. żarty

Definicja

używany jako równoważny czasownikowi robić w połączeniu z niektórymi wyrazami

Wymowa

[stroić] lub pot. [strojić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • stroić figle, żarty; miny; drwiny; fanaberie, fochy

Cytaty

Urzędniczki zamiast pomóc, stroją sobie żarty z nieszczęścia.

źródło: KWSJP: Piotr Męcik: O mało nie umarła z głodu, prasa, 2006

Proszę ze mnie nie stroić żartów, wiem, że tu jest.

źródło: KWSJP: Ervin Lázár: Biały tygrys, 1974

Wy tu figle-migle stroicie, tymczasem najwyższy czas zasiąść do stołu!

źródło: KWSJP: Lucyna Legut: Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości, 1983

Masz wszelkie powody do radości, spisałeś się naprawdę dobrze, a teraz stroisz jakieś fochy.

źródło: KWSJP: Stanisław Goszczurny: Dwaj przyjaciele, 1971

Pławi po prostu się w zachwycie, to uśmiech śle, to stroi dąsy, to nagle rusza w skoczne pląsy, to głowę swą na ramię skłania i spod zmrużonych powiek skrycie się obserwując, szepce: Łania!

źródło: KWSJP: Janusz Szpotański: Zebrane utwory poetyckie, 1990

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. stroję
stroimy
2 os. stroisz
stroicie
3 os. stroi
stroją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłem
+(e)m stroił
stroiłam
+(e)m stroiła
stroiłom
+(e)m stroiło
stroiliśmy
+(e)śmy stroili
stroiłyśmy
+(e)śmy stroiły
2 os. stroiłeś
+(e)ś stroił
stroiłaś
+(e)ś stroiła
stroiłoś
+(e)ś stroiło
stroiliście
+(e)ście stroili
stroiłyście
+(e)ście stroiły
3 os. stroił
stroiła
stroiło
stroili
stroiły

bezosobnik: strojono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę stroił
będę stroić
będę stroiła
będę stroić
będę stroiło
będę stroić
będziemy stroili
będziemy stroić
będziemy stroiły
będziemy stroić
2 os. będziesz stroił
będziesz stroić
będziesz stroiła
będziesz stroić
będziesz stroiło
będziesz stroić
będziecie stroili
będziecie stroić
będziecie stroiły
będziecie stroić
3 os. będzie stroił
będzie stroić
będzie stroiła
będzie stroić
będzie stroiło
będzie stroić
będą stroili
będą stroić
będą stroiły
będą stroić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. strójmy
2 os. strój
strójcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stroiłbym
bym stroił
stroiłabym
bym stroiła
stroiłobym
bym stroiło
stroilibyśmy
byśmy stroili
stroiłybyśmy
byśmy stroiły
2 os. stroiłbyś
byś stroił
stroiłabyś
byś stroiła
stroiłobyś
byś stroiło
stroilibyście
byście stroili
stroiłybyście
byście stroiły
3 os. stroiłby
by stroił
stroiłaby
by stroiła
stroiłoby
by stroiło
stroiliby
by stroili
stroiłyby
by stroiły

bezosobnik: strojono by

bezokolicznik: stroić

imiesłów przysłówkowy współczesny: strojąc

gerundium: strojenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. strojenie
strojenia
D. strojenia
strojeń
C. strojeniu
strojeniom
B. strojenie
strojenia
N. strojeniem
strojeniami
Ms. strojeniu
strojeniach
W. strojenie
strojenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: strojący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojący
strojący
strojący
strojące
strojąca
D. strojącego
strojącego
strojącego
strojącego
strojącej
C. strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącemu
strojącej
B. strojącego
strojącego
strojący
strojące
strojącą
N. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącą
Ms. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
strojącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojący
strojący
strojące
strojące
D. strojących
strojących
strojących
strojących
C. strojącym
strojącym
strojącym
strojącym
B. strojących
strojących
strojących
strojące
N. strojącymi
strojącymi
strojącymi
strojącymi
Ms. strojących
strojących
strojących
strojących

imiesłów przymiotnikowy bierny: strojony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. strojony
strojony
strojony
strojone
strojona
D. strojonego
strojonego
strojonego
strojonego
strojonej
C. strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonemu
strojonej
B. strojonego
strojonego
strojony
strojone
strojoną
N. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojoną
Ms. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
strojonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. strojeni
strojeni
strojone
strojone
D. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych
C. strojonym
strojonym
strojonym
strojonym
B. strojonych
strojonych
strojonych
strojone
N. strojonymi
strojonymi
strojonymi
strojonymi
Ms. strojonych
strojonych
strojonych
strojonych

Składnia

Rzosobowy + stroić +
CO + (z KOGO/CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 23.12.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj