UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wygarnąć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wygarnę	wygarniemy
2 os.	wygarniesz	wygarniecie
3 os.	wygarnie	wygarną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wygarnąłem +(e)m wygarnął	wygarnęłam +(e)m wygarnęła	wygarnęłom +(e)m wygarnęło	wygarnęliśmy +(e)śmy wygarnęli	wygarnęłyśmy +(e)śmy wygarnęły
2 os.	wygarnąłeś +(e)ś wygarnął	wygarnęłaś +(e)ś wygarnęła	wygarnęłoś +(e)ś wygarnęło	wygarnęliście +(e)ście wygarnęli	wygarnęłyście +(e)ście wygarnęły
3 os.	wygarnął	wygarnęła	wygarnęło	wygarnęli	wygarnęły

bezosobnik: wygarnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wygarnijmy
2 os.	wygarnij	wygarnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wygarnąłbym bym wygarnął	wygarnęłabym bym wygarnęła	wygarnęłobym bym wygarnęło	wygarnęlibyśmy byśmy wygarnęli	wygarnęłybyśmy byśmy wygarnęły
2 os.	wygarnąłbyś byś wygarnął	wygarnęłabyś byś wygarnęła	wygarnęłobyś byś wygarnęło	wygarnęlibyście byście wygarnęli	wygarnęłybyście byście wygarnęły
3 os.	wygarnąłby by wygarnął	wygarnęłaby by wygarnęła	wygarnęłoby by wygarnęło	wygarnęliby by wygarnęli	wygarnęłyby by wygarnęły

bezosobnik: wygarnięto by

bezokolicznik: wygarnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wygarnąwszy

gerundium: wygarnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wygarnięcie	wygarnięcia
D.	wygarnięcia	wygarnięć
C.	wygarnięciu	wygarnięciom
B.	wygarnięcie	wygarnięcia
N.	wygarnięciem	wygarnięciami
Ms.	wygarnięciu	wygarnięciach
W.	wygarnięcie	wygarnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wygarnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wygarnięty	wygarnięty	wygarnięty	wygarnięte	wygarnięta
D.	wygarniętego	wygarniętego	wygarniętego	wygarniętego	wygarniętej
C.	wygarniętemu	wygarniętemu	wygarniętemu	wygarniętemu	wygarniętej
B.	wygarniętego	wygarniętego	wygarnięty	wygarnięte	wygarniętą
N.	wygarniętym	wygarniętym	wygarniętym	wygarniętym	wygarniętą
Ms.	wygarniętym	wygarniętym	wygarniętym	wygarniętym	wygarniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wygarnięci	wygarnięci	wygarnięte	wygarnięte
D.	wygarniętych	wygarniętych	wygarniętych	wygarniętych
C.	wygarniętym	wygarniętym	wygarniętym	wygarniętym
B.	wygarniętych	wygarniętych	wygarniętych	wygarnięte
N.	wygarniętymi	wygarniętymi	wygarniętymi	wygarniętymi
Ms.	wygarniętych	wygarniętych	wygarniętych	wygarniętych

odpowiednik aspektowy: wygarniać

Pochodzenie

Zob. garnąć

1. z pudełka

Definicja

ruchem ręki albo trzymanego w niej narzędzia spowodować, że pewne przedmioty przestały się znajdować wewnątrz czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

usunąć, wyjąć

Połączenia

wygarnąć popiół, węgiel
wygarnąć pogrzebaczem
wygarnąć z kominka, z ogniska, z pieca

Cytaty

	Wygarnąłem z ostatniej skrzyni cztery komplety naboi. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005
	- Pali pan? Pan Bolesław kiwnął głową, wygarnął trzy sztuki i szybkim małpim ruchem schował do kieszeni. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008
	Od nowa zaczynał się obrzęd: z popielnika, z paleniska trzeba było wygarnąć popiół, z piwnicy przynieść kolejne wiadra z węglem, przygotować gazety, połupać na drzazgi smolne drewienka. źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Zapomniany Kraków, 2007
	Po ciemku mężczyźni znieśli młockarnie i worki z ryżem, kobiety wielkimi miotłami wygarnęły ze spękań ziemi pojedyncze nawet ziarenka. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Chiny, Gazeta Wyborcza, 1998-05-22
	Wrzucił do swego worka oficerskiego cały dobytek, brudny i czysty, wygarnięty z szafy, zawiązał i ścisnął pasami. źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Składnia

wygarnąć

CO + (SKĄD) + (CZYM)

2. ludzi z kryjówki

Definicja

pot.

siłą wyprowadzić skądś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

wyprowadzić

Połączenia

wygarnąć ludzi, wszystkich
wygarnąć z domu, z kryjówki, z mieszkania

Cytaty

Nad ranem przyszli Niemcy. Wygarnęli nas na ulicę.

źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009

Przed dwoma godzinami Niemcy wygarnęli na Targowej cały tramwaj.

źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003

Spośród osób, wygarniętych owej pamiętnej nocy z klubu, w tym samym bloku znalazł się mecenas, który wkrótce, dzięki świetnej znajomości niemieckiego, zdobył sobie wygodną funkcję.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1966

Składnia

wygarnąć

KOGO/CO + (SKĄD) + (DOKĄD)

3. prawdę

Definicja

pot.

powiedzieć otwarcie i dobitnie coś nieprzyjemnego dla odbiorcy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	nawsadzać, wyrąbać
	hiperonimy:	powiedzieć

Połączenia

wygarnąć (całą) prawdę, wszystko
wygarnąć bez ogródek, bez owijania w bawełnę, prosto z mostu, prosto w oczy, wprost

Cytaty

W domu gadam, co myślę, a potem płaszczę się przed sekretarzem. Pomylę się kiedyś i wygarnę gnojowi.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008

Myśleli, że zacznie krzyczeć, że wygarnie im wszystkie grzechy z ucieczką i wagarami na czele, ale on tylko powiedział zadyszanym głosem: - Jesteście niepoprawni.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

Byłem bliski wygarnięcia mu, że to jego wina, bo to on, nie kto inny, uruchomił fatalny łańcuch przyczyn i skutków.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997

Składnia

	+	wygarnąć	+	KOMU + (CO)
	+	wygarnąć	+	KOMU + (że ZDANIE)

4. z karabinu

Definicja

pot.

wystrzelić z broni palnej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	rąbnąć, walnąć
	hiperonimy:	strzelić, wystrzelić

Połączenia

wygarnąć serię
wygarnąć do partyzantów, do żołnierzy
wygarnąć z karabinu, z pistoletu

Cytaty

Nagle zerwał się na równe nogi i z bliska wygarnął do Niemców z automatu: „Ra-ta-ta-ta-ta!”.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006

Podjechał żandarm i tak z rozmachu wygarnął do blacharza trzy razy.

źródło: NKJP: Leopold Buczkowski: Czarny potok, 1959

Kaśka skoczy do okopu, a z baraku nikt do nas nie wygarnie.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005

Składnia

wygarnąć

do KOGO + (z CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 27.04.2017