UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nauczyć się

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. nauczyć

1. wiersza

Definicja

poznać coś w takim stopniu, aby móc sprawnie wykorzystywać nabytą wiedzę lub umiejętność

Wymowa

[na-uczyć sie]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata

Relacje znaczeniowe

synonimy:  opanować

Połączenia

  • dziecko nauczyło się
  • nauczyć się anatomii, angielskiego, dobrych manier, dykcji, jakiegoś fachu, francuskiego, gramatyki, języka, kilku zwrotów, magii, murarstwa, obsługi komputera, pacierza, podstaw czegoś, roli, rysunku, rytmiki, rzemiosła, słówek, ślusarstwa, śpiewu, tańca, tekstu, jakiegoś zawodu, zachowania przy stole, zasad działania czegoś
  • nauczyć się do egzaminu, do klasówki, do kolokwium, do matury
  • nauczyć się na pamięć
  • nauczyć się o historii miasta, o początkach świata, o powstaniach, o skutkach czegoś
  • nauczyć się od bardziej doświadczonych, od lepszych, od najlepszych, od mistrzów; od dawna, od lat, od nowa
  • nauczyć się u mistrza, u najlepszego nauczyciela (trenera...), u profesora
  • nauczyć się w gimnazjum, w liceum, w podstawówce, w technikum, w szkole zawodowej
  • nauczyć się chodzić, czytać, dbać o coś, doceniać coś, działać, gotować, grać, korzystać z czegoś, latać, liczyć, mówić, obsługiwać coś, pisać, pływać, posługiwać czymś, przebaczać, rysować, stawiać litery, stawiać pierwsze kroki, strzelać, śpiewać, tańczyć, wykorzystywać coś

Cytaty

Nigdy nie zostanę wielkim pianistą, nawet gdybym nauczył się grać na fortepianie.

źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975

Dzięki pobytowi za granicą mogą nauczyć się języka obcego, doskonalić swoje umiejętności praktyczne i zdobyć doświadczenie.

źródło: NKJP: (PIEL): Chcą się uczyć za granicą, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-01-23

Sztuki tej nauczyły się u artystek ludowych, na specjalnym kursie organizowanym przed kilku laty.

źródło: NKJP: (TC): Zimowe kwiaty zrobione z kolorowej bibułki, Dziennik Łódzki, 2002-02-13

Próbna matura to ostatni dzwonek, żeby przekonać się, czego trzeba nauczyć się do prawdziwych majowych egzaminów.

źródło: NKJP: (kil): Nie było łatwo, Dziennik Bałtycki, 2004-03-12

Mógłbym nauczyć się od niego grać na pianinie.

źródło: NKJP: Aneta Niedźwiecka: Dream - muzyka marzeń, Gazeta Radomszczańska, 2009-08-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nauczę się
nauczymy się
2 os. nauczysz się
nauczycie się
3 os. nauczy się
nauczą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nauczyłem się
+(e)m się nauczył
nauczyłam się
+(e)m się nauczyła
nauczyłom się
+(e)m się nauczyło
nauczyliśmy się
+(e)śmy się nauczyli
nauczyłyśmy się
+(e)śmy się nauczyły
2 os. nauczyłeś się
+(e)ś się nauczył
nauczyłaś się
+(e)ś się nauczyła
nauczyłoś się
+(e)ś się nauczyło
nauczyliście się
+(e)ście się nauczyli
nauczyłyście się
+(e)ście się nauczyły
3 os. nauczył się
nauczyła się
nauczyło się
nauczyli się
nauczyły się

bezosobnik: nauczono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nauczmy się
2 os. naucz się
nauczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nauczyłbym się
bym się nauczył
nauczyłabym się
bym się nauczyła
nauczyłobym się
bym się nauczyło
nauczylibyśmy się
byśmy się nauczyli
nauczyłybyśmy się
byśmy się nauczyły
2 os. nauczyłbyś się
byś się nauczył
nauczyłabyś się
byś się nauczyła
nauczyłobyś się
byś się nauczyło
nauczylibyście się
byście się nauczyli
nauczyłybyście się
byście się nauczyły
3 os. nauczyłby się
by się nauczył
nauczyłaby się
by się nauczyła
nauczyłoby się
by się nauczyło
nauczyliby się
by się nauczyli
nauczyłyby się
by się nauczyły

bezosobnik: nauczono by się

bezokolicznik: nauczyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nauczywszy się

gerundium: nauczenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nauczenie się
nauczenia się
D. nauczenia się
nauczeń się
C. nauczeniu się
nauczeniom się
B. nauczenie się
nauczenia się
N. nauczeniem się
nauczeniami się
Ms. nauczeniu się
nauczeniach się
W. nauczenie się
nauczenia się

odpowiednik aspektowy: uczyć się

Składnia

Rzżywotny + nauczyć się +
CZEGO + (GDZIE)
Rzżywotny + nauczyć się +
BEZOKOLICZNIK
Rzosobowy + nauczyć się +
u KOGO | od KOGO
Rzosobowy + nauczyć się +
do CZEGO

2. tolerancji

Definicja

wyrobić w sobie pewne cechy

Wymowa

[na-uczyć sie]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata

Połączenia

  • nauczyć się cierpliwości, patriotyzmu, pokory, posłuszeństwa, jakiejś postawy, szacunku, tolerancji, wrażliwości, wyrażania potrzeb, zaufania

Cytaty

Musi nauczyć się konsekwentnego dążenia do celu.

źródło: NKJP: Małgorzata Brzoza: Numerologia związków, 2001

Konieczny jest kompromis i prowadzenie dialogu między stronami, które reprezentują odmienne wartości. Musimy się nauczyć tolerancji.

źródło: NKJP: Ludziom podobają się różne rzeczy, Wieści Podwarszawskie, nr 51, 2001-12-23

Techniki będą bezskuteczne, jeżeli nie nauczysz się systematyczności.

źródło: NKJP: Tomasz Szopiński: Efektywne zarządzanie czasem, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nauczę się
nauczymy się
2 os. nauczysz się
nauczycie się
3 os. nauczy się
nauczą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nauczyłem się
+(e)m się nauczył
nauczyłam się
+(e)m się nauczyła
nauczyłom się
+(e)m się nauczyło
nauczyliśmy się
+(e)śmy się nauczyli
nauczyłyśmy się
+(e)śmy się nauczyły
2 os. nauczyłeś się
+(e)ś się nauczył
nauczyłaś się
+(e)ś się nauczyła
nauczyłoś się
+(e)ś się nauczyło
nauczyliście się
+(e)ście się nauczyli
nauczyłyście się
+(e)ście się nauczyły
3 os. nauczył się
nauczyła się
nauczyło się
nauczyli się
nauczyły się

bezosobnik: nauczono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nauczmy się
2 os. naucz się
nauczcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nauczyłbym się
bym się nauczył
nauczyłabym się
bym się nauczyła
nauczyłobym się
bym się nauczyło
nauczylibyśmy się
byśmy się nauczyli
nauczyłybyśmy się
byśmy się nauczyły
2 os. nauczyłbyś się
byś się nauczył
nauczyłabyś się
byś się nauczyła
nauczyłobyś się
byś się nauczyło
nauczylibyście się
byście się nauczyli
nauczyłybyście się
byście się nauczyły
3 os. nauczyłby się
by się nauczył
nauczyłaby się
by się nauczyła
nauczyłoby się
by się nauczyło
nauczyliby się
by się nauczyli
nauczyłyby się
by się nauczyły

bezosobnik: nauczono by się

bezokolicznik: nauczyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nauczywszy się

gerundium: nauczenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nauczenie się
nauczenia się
D. nauczenia się
nauczeń się
C. nauczeniu się
nauczeniom się
B. nauczenie się
nauczenia się
N. nauczeniem się
nauczeniami się
Ms. nauczeniu się
nauczeniach się
W. nauczenie się
nauczenia się

odpowiednik aspektowy: uczyć się

Składnia

Rzosobowy + nauczyć się +
CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 04.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj