UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

całość

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. cały

1. informacji

Definicja

coś, co stanowi lub może być postrzegane jako jeden obiekt, choć można w tym wyodrębnić mniejsze elementy

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • logiczna, sensowna, spójna całość
  • całość faktów, informacji; spraw
  • tworzyć całość
  • powiązać, złożyć coś w całość; coś układa się w całość

Cytaty

Pokawałkowane zdarzenia, przerywane w pół zdania dyskusje, błahe mozaiki z okruchów ludzkich twarzy, tylko strzępy wydarzeń, które nigdy nie połączą się w spójną całość.

źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005

Uświadomiłem sobie, że na szczęście Krystyna jak na razie nic nie wie o molestowaniu Andrzeja. Gdyby znała ten epizod z życia swego męża, pewnie by powiązała wszystko w jedną całość.

źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009

- Dlaczego to musi być takie skomplikowane. - Jakub czuł, że zaraz dopadnie go migrena. - Dlaczego tak trudno skleić z tego logiczną całość?

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. całość
całości
D. całości
całości
C. całości
całościom
B. całość
całości
N. całością
całościami
Ms. całości
całościach
W. całości
całości

2. państwa

Definicja

książk. 
nienaruszalność i niepodzielność czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • całość granic; ojczyzny, państwa; majątku, spadku
  • obrona całości (granic, państwa)
  • bronić całości (granic, państwa)

Cytaty

Wszyscy władcy przed nim i po nim bronili całości państwa. Wszyscy.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003

Pod monumentem tym, nazwanym pomnikiem bohaterów walk o niepodległość i całość granic, zwyczajowo kończyły się wszystkie manifestacje i przemarsze, organizowane z okazji świąt państwowych.

źródło: NKJP: (KRI): Znów głosi prawdę, Dziennik Polski, 2002-03-30

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. całość
całości
D. całości
całości
C. całości
całościom
B. całość
całości
N. całością
całościami
Ms. całości
całościach
W. całości
całości

Inne uwagi

Zwykle lp

3. wszechświata

Definicja

zwarty układ, którego cechy i prawa rządzące nim określają także cechy poszczególnych składników i prawa rządzące nimi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia

Połączenia

  • całość cywilizacji, wszechświata

Cytaty

– Czy nie nadszedł czas na to, by polityczna Europa naprawdę poważnie zastanowiła się nad cywilizacją jako całością i próbowała wyzwolić się z jej ślepego, bezwładnego ruchu?

źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008

TOTALNOŚĆ - całość zamknięta w sobie i skończona, której części uporządkowane są według jednego wzoru.

źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. całość
całości
D. całości
całości
C. całości
całościom
B. całość
całości
N. całością
całościami
Ms. całości
całościach
W. całości
całości

Inne uwagi

Zwykle lp

4. liczba

Definicja

liczba całkowita, np. 1, 2, 30, 120 itd.

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie

Połączenia

  • dodawać, mnożyć całości
  • posługiwać się całościami

Cytaty

Skracanie i upraszczanie ułamków. Czasami posługujemy się całościami i ułamkami. Zamieniamy całość w ułamek, a później mnożymy.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. całość
całości
D. całości
całości
C. całości
całościom
B. całość
całości
N. całością
całościami
Ms. całości
całościach
W. całości
całości

5. pocztowa

Definicja

filat. 
kompletna koperta wraz z zawartością lub karta pocztowa, opatrzone znaczkiem i ostemplowaniem, a czasem też specjalnymi nalepkami lub oznaczeniami pocztowymi ważnymi dla okoliczności przesyłki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość poczta

Połączenia

  • całość pocztowa
  • całości i całostki

Cytaty

Wartość znaczka jest wyższa, jeśli znajduje się on na całości pocztowej, a wpływa na nią też kasownik - znacznie podwyższają jego wartość kasowniki używane w małych miejscowościach, również dlatego, że są rzadkością.

źródło: NKJP: Polska jedynka, Express Ilustrowany, 2001-07-12

Michał zaprezentował zbiór ,,Polskie okolicznościowe nalepki polecenia na całościach pocztowych związanych z VI wizytą papieża Jana Pawła II w Polsce’’, a Tomasz - znaczki pocztowe poświęcone ojcu świętemu.

źródło: NKJP: Srebrni bracia Jarczewscy, Gazeta Poznańska, 2004-06-11

Trzon ekspozycji stanowi kolekcja znaczków pocztowych [...], prezentowana w zespołach:
– Polki w dziejach świata (64 karty wystawowe) [...]
– słynne kobiety na znaczkach, blokach, arkusikach, całostkach, całościach i karnetach.

źródło: NKJP: Kobieta na znaczku i karcie pocztowej, Rybnik.eu - Informator Miejski, 2007-11-01

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. całość
całości
D. całości
całości
C. całości
całościom
B. całość
całości
N. całością
całościami
Ms. całości
całościach
W. całości
całości

Odesłania

Zob. też:

całostka

Frazeologizmy

ktoś idzie na całość
ktoś jedzie po całości
ktoś idzie po całości
ktoś pojechał po całości
ktoś poszedł po całości
ktoś poszedł na całość
Data ostatniej modyfikacji: 30.06.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj