Chronologizacja
Inne znaczenie: 'mały staw czy też rów z wodą'
Pochodzenie
1.a napój
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | artycha, gorzała, gorzałka, mleko od wściekłej krowy, sznaps, woda ognista, wóda, wódeczka, wódeczność, wódzia | |
| hiperonimy: | alkohol |
Połączenia
- droga, lepsza, tania; ciepła, zimna, schłodzona, zmrożona; koszerna wódka; wódka czysta; ryżowa, ziołowa, żytnia; markowa; Luksusowa, Wyborowa; francuskie, polskie, zagraniczne wódki
- wódka Finlandia, Smirnoff
- wódka na kaca
- wódka z cytryną, lodem, z sokiem
- wódka i śledź, wódka i zakąska; chleb i wódka, ogórki i wódka, papierosy i wódka; piwo i wódka; wódki i likiery; wina i wódki
- butelka, flaszka, kieliszek, morze, pięćdziesiątka, pół litra, setka, szklaneczka, szklanka; gatunek; producent, produkcja wódki
- toast wódką
- akcyza na wódkę
- (posiłek) zakrapiany wódką
- wódka kończy się; króluje gdzieś, szkodzi
- dolać, nalać wódki
- kupić/kupować, pędzić; podać, postawić na stół; lać, polać, rozlać/rozlewać, wylać; dopić, pić, popijać, wypić; czuć, poczuć (od kogoś) wódkę
- częstować, poczęstować kogoś; raczyć się; cuchnąć, śmierdzieć wódką
Cytaty
|
Wyjeżdżając goście w dowód wyjątkowej sympatii zostawili butelkę wódki - paprykówki, którą otrzymują prawdziwi przyjaciele. źródło: NKJP: (MST): Wymiana a la rugby, Express Ilustrowany, 2004-03-26 |
|
|
Po zwiedzaniu Kremla i Muzeum Puszkina [...] proszony obiad w Związku Pisarzy Radzieckich, solidnie zakrapiany wódką. Każdy wygłaszany toast kończył się wychyleniem kieliszka. źródło: NKJP: Wiesław Kępiński: Sześćdziesiąty pierwszy, 2006 |
|
|
Zmierzamy do zagubionej w bezkresach stepu jurty, gdzie wypijemy morze wódki, pogadamy chwilę i ruszymy z powrotem. źródło: NKJP: Piotr Bikont: 20 tysięcy kilometrów koleją transsyberyjską, Gazeta Wyborcza, 1993-06-25 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | wódka |
wódki |
|
| D. | wódki |
wódek |
|
| C. | wódce |
wódkom |
|
| B. | wódkę |
wódki |
|
| N. | wódką |
wódkami |
|
| Ms. | wódce |
wódkach |
|
| W. | wódko |
wódki |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.b porcja
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki
Połączenia
- duża, większa wódka
- jedna wódka, dwie, trzy wódki...
- poprosić; postawić, stawiać komuś; wypić, popijać wódkę (za wódką)
- poprosić o wódkę
Cytaty
|
Postawiłbym na końcu dużą wódkę scenografowi, który wyczułby smak epoki, projektując wszystko na granicy ironii i dosłowności. źródło: NKJP: Tadeusz Nyczek: Baby i fujary, Gazeta Wyborcza, 1992-04-01 |
|
|
Gdyby nie dzieci, [...] w odruchu gigantycznego zniechęcenia mógłbym, na przykład po większej wódce, odebrać sobie życie. źródło: NKJP: Tomasz Kwaśniewski: Dziennik taty, 2010 |
|
|
Bo mistrz [...] zmożony potwornym, nieulegającym perswazji ani środkom zastępczym pragnieniem udawał się do szynku Naftalego Berenthala, by wypić jedną, dwie wódki. źródło: NKJP: Witold Turant: Przygoda na Tylnej Mariackiej, 2009 |
|
|
Nagórski, rozebrawszy się w szatni, przechodzi do baru w rozległym hotelowym hallu, zamawia tak zwanego harcerzyka, czyli podwójną wódkę z sokiem grapefruitowym [...] źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Miazga, 1981 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | wódka |
wódki |
|
| D. | wódki |
wódek |
|
| C. | wódce |
wódkom |
|
| B. | wódkę |
wódki |
|
| N. | wódką |
wódkami |
|
| Ms. | wódce |
wódkach |
|
| W. | wódko |
wódki |