UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wystawić

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. stawić się

1. stare meble

Definicja

wynieść coś i postawić na zewnątrz pomieszczenia lub budynku

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Połączenia

  • wystawić worki
  • wystawić przed dom
  • wystawić za okno

Cytaty

W 1974 roku [...] były mistrzostwa świata w piłce nożnej, a my nie mieliśmy telewizora. Sąsiad wtedy wystawił odbiornik przed dom, no i oglądaliśmy mistrzostwa zza płotu – wspomina Mirosław Golanowski.

źródło: NKJP: Urszula Drozd: Żona z drużyny, Gazeta Wrocławska, 2003-06-16

- Drogi Kliencie! Nie jest pan w hotelu, tylko w taksówce! - poucza kierowca pasażera, który zaczyna się rozbierać w samochodzie.
- Nie mógł pan tego powiedzieć, zanim wystawiłem buty za drzwi?

źródło: NKJP: Roman Szewczyk: Gazeta dla dzieci, Gazeta Poznańska, 2001-09-07

Zręczna żonglerka sprzecznymi komunikatami zapewniła jej stały pobyt na łamach tabloidów: zdjęcia wystawionych przed dom worków na śmieci z rzeczami Radka sąsiadowały z informacjami o wspólnych wyjściach pary na zakupy i do kina [...].

źródło: NKJP: Aneta Kyzioł: Dodaizm, Polityka, nr 2643, 2008-03-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzosobowy + wystawić +
CO + (DOKĄD)

2. rękę

Definicja

wysunąć jakąś część ciała

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wysadzić

Połączenia

  • wystawić ciało, głowę, nogę, twarz

Cytaty

Jakiś szofer w kraciastym kaszkiecie wystawił głowę za okno i mało przyjaźnie patrzył na policjanta.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Bresalu, 2003

- Co? - Mężczyzna wystawił głowę z kanału.

źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996

Długie nogi, pasujące bardziej do koszykarza niż żużlowca, potrafi wykorzystać także w trakcie jazdy. Nie boi się wystawić nogi, by zablokować rywala.

źródło: NKJP: Leszek Jaźwiecki: Ideał na motocyklu, Trybuna Śląska, 2003-05-17

Usiadłem na ławeczce pod ścianą, twarz wystawiłem do słońca, rozprostowałem nogi.

źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972

- A nie będzie pana piekło, naczelniku? Złapał pan koloru.
- Zobaczymy - pan Fotiade odstawił miskę na ziemię i kuląc się, wystawił plecy. Zwrotniczy podszedł do leżaka i położył swoje dłonie na jego okrągłych barkach.

źródło: NKJP: Anna Kaźmierczak: Nocny pociąg, Gazeta Wyborcza, 1998-12-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzżywotny + wystawić +
CO + (DOKĄD)
bez ograniczeń + wystawić +
CO + (SKĄD)

3. straż

Definicja

umieścić w jakimś miejscu członków służb pilnujących porządku, którzy mają tam określone zadanie do wykonania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

Połączenia

  • wystawić posterunek, straż

Cytaty

Jakieś licho co noc puka i puka mi w okno. Wystawiłem straże, przywiozłem pastora i nic nie pomogło.

źródło: NKJP: Gracjan Bojar-Fijałkowski: O zbójcach z Góry Chełmskiej i inne legendy o Koszalinie, 2006

Policjanci, wietrząc alkoholową aferę, zaplombowali magazyn, wystawili wartę.

źródło: NKJP: Janina Blikowska, Bogdan Wróblewski: Abecadło kryminalne, 1998-04-24

Dlatego automobiliści powinni podporządkować się poleceniom funkcjonariuszy policji i druhów ochotniczych straży pożarnych, które wystawią patrole na skrzyżowaniach w miejscach utrudnień oraz w rejonie parkingów.

źródło: NKJP: (RASZ): Uwaga, wyścig!, Dziennik Polski, 2008-09-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzosobowy + wystawić +
CO + (GDZIE)

4. sztukę

Definicja

przygotować i przedstawić publiczności na scenie jakieś widowisko

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr

Połączenia

  • teatr wystawił
  • wystawić dzieło, prace, sztukę; dramat, jasełka, komedię, musical, operę, przedstawienie, spektakl, widowisko; "Dziady"
  • wystawić na scenie

Cytaty

Maszewski Teatr Krzyk dwukrotnie wystawił spektakl „Głosy” w słowackim Presovie.

źródło: NKJP: (pp): Krzyk na Słowacji, Gazeta Goleniowska, 2006-11-16

Teatr Wielki z Łodzi wystawił balet Siergieja Prokofjewa „Romeo i Julia” oraz Bogdana Pawłowskiego „Królewnę Śnieżkę i siedmiu krasnoludków”

źródło: NKJP: Grażyna Kobojek: Łódź – Kalendarium XX wieku, 2005

Czy udało się wystawić operę Moniuszki w Rzymie?

źródło: NKJP: Krzysztof Tadej: Dar świętości: nieznane i zaskakujące wspomnienia o Janie Pawle II, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzosobowy + wystawić +
CO + (GDZIE)

5. obrazy

Definicja

umieścić w określonym miejscu tak, aby każdy mógł przyjść i to zobaczyć oraz wykonać zwyczajowe czynności w związku z tym

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • wystawić obraz; Najświętszy Sakrament; urnę, trumnę, zwłoki

Cytaty

Wśród obrazów wystawionych przez Gustave`a Courbeta na Salonie Paryskim 1853 roku przedmiotem wrzawy stało się duże płótno Kąpiące się.

źródło: NKJP Maria Poprzęcka: Courbet - Kąpiące się, Gazeta Wyborcza, 1999-05-22

- Cieszę się, że mogliśmy wystawić naszą kolekcję - mówi Stanisława Neubauer, właścicielka galerii i autorka większości wystawionych prac.

źródło: NKJP: (kieł): Prywatna kolekcja, NTN Kartuzy, 2011

Zwyczaj czuwania przy wystawionych zwłokach silnie zakorzenił się w kulturze ludowej i został uznany za katolicki.

źródło: NKJP: Agnieszka Krzemińska, Joanna Podgórska: Wyprawa na wieczność, Polityka, 2007-10-27

Kilkunastu fotografów z różnych stron Polski wystawiło prace , które w ich odczuciu odzwierciedlają nastroje umownego czasu — końca wieku [...].

źródło: NKJP: Teresa Semik: Przypadkowy koniec wieku, Dziennik Zachodni, 2001-01-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

bez ograniczeń + wystawić +
CO + (GDZIE)

6. na pośmiewisko

Definicja

spowodować, że ktoś jest narażony lub coś jest narażone na niekorzystne działanie innych albo na niekorzystny proces

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • wystawić na działanie czegoś, na drwiny, na pośmiewisko, na próbę

Cytaty

Osobom przez długi czas wystawionym na działanie promieniowania grozi śmierć w męczarniach. Na Ziemi przed tym złowrogim kosmicznym deszczem chroni nas magnetosfera - ogromne pole magnetyczne generowane przez pełne metali jądro naszej planety.

źródło: NKJP: Konrad Godlewski: Magnes osłoni lot na Marsa, Dziennik Zachodni, 2008-11-06

Nie chcę pana stracić przez pańskie niedorzeczne oświadczenie, które wystawi na pośmiewisko całe Prezydium Policji.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005

Gościa, który sprzedaje chemiczne zioło, powinno się natychmiast wystawić policji.

źródło: Internet: grupy.senior.pl

- Toto przejdzie chrzest, w którym będzie musiał wystawić mafii zaprzyjaźnioną osobę.

źródło: Barbara Hollender, Mafia trzyma dziś Neapol, rp.pl, 2009-01-14

Zabrania się sugerowania w reklamach, że przez fakt posiadania jakichś rzeczy dzieci będą miały prawo do poczucia wyższości nad innymi dziećmi, a przez nieposiadanie ich zostaną wystawione na pogardę bądź ośmieszone.

źródło: NKJP: Magda Szczypiorska; Andrzej Dworak, Berlin; Jacek Kalabiński: Teledzieci, Gazeta Wyborcza, 1992-12-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

bez ograniczeń + wystawić +
KOGO/CO + na CO
bez ograniczeń + wystawić +
KOGO + KOMU

7. na aukcji

Definicja

przeznaczyć do sprzedania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Połączenia

  • wystawić przedmiot, towar; działkę, mieszkanie, nieruchomość
  • wystawić na aukcję, na licytację, na przetarg, na sprzedaż
  • wystawić na aukcji

Cytaty

Pierwszy przetarg na tę nieruchomość nie powiódł się. Zarząd postanowił wystawić ją na sprzedaż po raz drugi z tą samą ceną wywoławczą

źródło: NKJP: Paweł Piotrowicz: Zarząd zdecydował, Gazeta Miejska, nr 3, 2000

Kolejny z rodu Bojanowskich, Franciszek, zmuszony trudnościami finansowymi, wystawił majątek na licytacji .

źródło: NKJP: Internet

Zdarza się, że mieszkanie wystawione za niespełna 50 tysięcy złotych idzie prawie za 200 tysięcy.

źródło: NKJP: (tg): Tłum ludzi chce nowych mieszkań, Sztafeta nr 07/2008, 2008-02-14

Wśród wystawionych przedmiotów, oprócz ubrań, filmów i kosmetyków, można było znaleźć rodzynki - teleskop, oryginalne kubańskie cygara oraz zabytkowe naczynia. O tym, że Pchli Targ jest potrzebny, świadczą pytania mieszkańców.

źródło: NKJP: Pchli Targ coraz większy, Wieści Podwarszawskie, nr 40 (959), 2009-10-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzosobowy + wystawić +
CO + na CO | na CZYM

8. do konkursu

Definicja

wskazać jako reprezentanta w jakimś działaniu opartym na współzawodnictwie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • trener; partia wystawi; gospodarze wystawią
  • wystawić kandydata, zawodnika; drużynę, reprezentację, skład, zespół; kandydaturę
  • wystawić do wyborów
  • wystawić w wyborach

Cytaty

Niedługo ma zapaść decyzja, czy wystawią kandydata na burmistrza.

źródło: NKJP: Maria Eichler: Chojnice, Gazeta Pomorska, 2010-03-11

Gospodarze wystawili dwie drużyny - kobiecą i męską. Ostatnia z wymienionych, na czele z przewodniczącym rady gminy [...], zajęła II miejsce.

źródło: NKJP: (mm, bień): Strzał o puchar, Euroregio Glacensis nr 42 (200), 2001

Władze trzech miejscowości będą też chciały starać się wystawić wspólną kandydaturę do organizacji zimowych igrzysk olimpijskich.

źródło: NKJP: Góry, które łączą, nie dzielą, Dziennik Polski, 2003-09-08

Szkoleniowiec nie wystawił reprezentanta w najlżejszej wadze – do 60 kg, gdyż nie znalazł odpowiedniego kandydata.

źródło: NKJP: TOCHA: Nie przerwać medalowej passy, Trybuna Śląska, 2002-05-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzosobowy + wystawić +
KOGO/CO + (do CZEGO | w CZYM)

9. dom

Definicja

zbudować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

  • wystawić budynek, dom; krzyż, pomnik

Cytaty

Zamieszkali trochę bliżej centrum, ale w spokojniejszej okolicy. Kilka firm wystawiło dom zaledwie w parę miesięcy.

źródło: NKJP: (two): Uczciwie zarobił, Dziennik Zachodni, 2002-12-02

W 1850 roku wystawiono wielki budynek z ogromną salą koncertową; mieściło się w niej nawet 2000 słuchaczy.

źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Intymne życie niegdysiejszej Warszawy, 2008

Na pamiątkę tych wydarzeń wystawiono okolicznościowy obelisk.

źródło: NKJP: Piotr Pacholarz: Brama Mazur, Dziennik Polski, 2005-01-22

[...] nabył od gminy sporną działkę [...], a następnie wydzierżawił telefonii komórkowej, która wystawiła tam maszt.

źródło: NKJP: Zasuwamy!, Polityka, 2000-02-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzosobowy + wystawić +
CO

10. paragon

Definicja

sporządzić i wydać określony dokument

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • lekarz wystawił
  • wystawić dokument; fakturę, rachunek; akt zgonu; bilet; pokwitowanie, zaświadczenie; czek, weksel; mandat; certyfikat, gwarancję, polisę; nakaz, skierowanie, upoważnienie, zwolnienie; dowód, paszport
  • wystawić na nazwisko
  • data wystawienia

Cytaty

Niestety, nadal sytuacja wygląda tak, że obydwa telefony figurują na moje nazwisko i na mnie ponownie wystawiono fakturę.

źródło: NKJP: Krzysztof Dulko, ktw: Głuchy telefon, Trybuna Śląska, 2004-06-03

[...] odszkodowanie za niektóre przedmioty nie może przekroczyć określonej części sumy, na którą wystawiono polisę.

źródło: NKJP: Urszula Chojnacka: Bezpieczne mieszkanie, Dzień Dobry, 28/09, 2001

Od 1987 r. wielokrotnie prosiłem o wystawienie mi zaświadczenia z pracy - bezskutecznie, choć mam dokument przyznający mi podwyżkę.

źródło: NKJP: Jolanta Koral: ZUS w Gazecie, Gazeta Wyborcza, 1995-05-26

Z tych obserwacji wynika, że gubienie dokumentów i kradzieże to nieszczęścia, które najczęściej dotykają naszych turystów. W takich przypadkach trzeba się zgłosić do najbliższej placówki dyplomatycznej. Tam wystawią nam paszport blankietowy, który pozwala kontynuować podróż.

źródło: NKJP: Jolanta Szymczyk: Pilnie prześlijcie pieniądze, Dziennik Zachodni, 2003-10-18

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzosobowy + wystawić +
CO

11. ocenę

Definicja

wyrazić wartościowanie czegoś w przyjęty w danej sytuacji sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie

Połączenia

  • wystawić ocenę, stopień; jedynkę, piątkę; cenzurkę

Cytaty

Hanowerski lekarz wystawił surową ocenę niemieckiej rodzinie: nie chroni ona dzieci przed zgubnym wpływem kultury masowej, na dodatek rodzice najwyraźniej nie wiedzą, na czym polega istota dobrego rodzicielstwa.

źródło: NKJP: Anna Tyszecka: Nowe próby kindersztuby, Polityka, nr 2582, 2006-12-02

- Jestem zadowolony - stwierdza dyrektor III LO [...] - na 360 uczniów jest tylko 12 osób z ocenami niedostatecznymi. Z wychowania fizycznego nauczyciele wystawili 8 jedynek [...].

źródło: NKJP: (HC): Gorący tydzień przed wywiadówkami Jedynki mają ostrzegać?, Express Ilustrowany,

Na razie doradcy [...] wystawili cenzurki czterem firmom. We wszystkich przypadkach polecają kupno akcji.

źródło: NKJP: Paweł Wujec: Doradcy inwestycyjni z BGŻ radzą, Gazeta Wyborcza, 1995-03-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzosobowy + wystawić +
CO + (KOMU/CZEMU)

12. w grze

Definicja

sport. 
podać członkowi własnej drużyny piłkę lub krążek w taki sposób, że może on wykonać korzystny dla zespołu manewr

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • wystawić piłkę, krążek

Cytaty

Były gracz ŁKS-u [...] uciekł łódzkim obrońcom i wystawił piłkę nieobstawionemu X-owi.

źródło: NKJP: Andrzej Lewandowski: Nadal na zero, Gazeta Wrocławska, 2003-09-08

Z kolei po niezbyt dokładnym wystawieniu piłki przez kapitana AZS [...], w aut posłał piłkę X i zrobiło się 24:26, co dało gościom ostateczne zwycięstwo.

źródło: NKJP: (aa): Mogli urwać seta liderowi, Dziennik Zachodni, 2005-04-18

[...] idealnie wystawił krążek X-owi, który ulokował go w lewym okienku bramki nowotarżan.

źródło: NKJP: (ARz): Układanka przed play off, Gazeta Krakowska, 2002-02-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzosobowy + wystawić +
CO + KOMU

13. w myślistwie

Definicja

łow. 
wskazać myśliwemu miejsce, gdzie znajduje się zwierzę do upolowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Cytaty

Małe jamniczki (tzw. jamniki królicze) szkolone są właśnie do polowań na króliki. Mają za zadanie wypłoszyć, obszczekać zwierzynę i wystawić ją myśliwemu.

źródło: NKJP: Barabara Miruszewska: Ortografia, jamniki i konkursy, Goniec Rumski, 1998-12-11

Bogusław N. był uczestnikiem polowania, wynajął się do roli naganiacza, miał razem z piątką innych mężczyzn pomagać myśliwym wystawić zwierzynę.

źródło: NKJP: Irena Bazan: Śmierć na polowaniu, Trybuna Śląska, 2004-11-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawię
 wystawimy
2 os. wystawisz
 wystawicie
3 os. wystawi
 wystawią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłem
+(e)m wystawił
 wystawiłam
+(e)m wystawiła
 wystawiłom
+(e)m wystawiło
 wystawiliśmy
+(e)śmy wystawili
 wystawiłyśmy
+(e)śmy wystawiły
2 os. wystawiłeś
+(e)ś wystawił
 wystawiłaś
+(e)ś wystawiła
 wystawiłoś
+(e)ś wystawiło
 wystawiliście
+(e)ście wystawili
 wystawiłyście
+(e)ście wystawiły
3 os. wystawił
 wystawiła
 wystawiło
 wystawili
 wystawiły

bezosobnik: wystawiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wystawmy
2 os. wystaw
 wystawcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wystawiłbym
bym wystawił
 wystawiłabym
bym wystawiła
 wystawiłobym
bym wystawiło
 wystawilibyśmy
byśmy wystawili
 wystawiłybyśmy
byśmy wystawiły
2 os. wystawiłbyś
byś wystawił
 wystawiłabyś
byś wystawiła
 wystawiłobyś
byś wystawiło
 wystawilibyście
byście wystawili
 wystawiłybyście
byście wystawiły
3 os. wystawiłby
by wystawił
 wystawiłaby
by wystawiła
 wystawiłoby
by wystawiło
 wystawiliby
by wystawili
 wystawiłyby
by wystawiły

bezosobnik: wystawiono by

bezokolicznik: wystawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wystawiwszy

gerundium: wystawienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystawiony

odpowiednik aspektowy: wystawiać

Składnia

Rzżywotny + wystawić +
CO + KOMU

Frazeologizmy

coś wystawiło jakieś świadectwo komuś/czemuś
ktoś nie wychylił nosa
ktoś nie wystawił nosa
ktoś wystawił do wiatru kogoś
ktoś wystawił na sztych kogoś/coś
ktoś wystawił na widok publiczny coś/kogoś
ktoś wystawił pod młotek coś
Data ostatniej modyfikacji: 05.04.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN