UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nosić się

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. noszę się
nosimy się
2 os. nosisz się
nosicie się
3 os. nosi się
noszą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nosiłem się
+(e)m się nosił
nosiłam się
+(e)m się nosiła
nosiłom się
+(e)m się nosiło
nosiliśmy się
+(e)śmy się nosili
nosiłyśmy się
+(e)śmy się nosiły
2 os. nosiłeś się
+(e)ś się nosił
nosiłaś się
+(e)ś się nosiła
nosiłoś się
+(e)ś się nosiło
nosiliście się
+(e)ście się nosili
nosiłyście się
+(e)ście się nosiły
3 os. nosił się
nosiła się
nosiło się
nosili się
nosiły się

bezosobnik: noszono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się nosił
będę się nosić
będę się nosiła
będę się nosić
będę się nosiło
będę się nosić
będziemy się nosili
będziemy się nosić
będziemy się nosiły
będziemy się nosić
2 os. będziesz się nosił
będziesz się nosić
będziesz się nosiła
będziesz się nosić
będziesz się nosiło
będziesz się nosić
będziecie się nosili
będziecie się nosić
będziecie się nosiły
będziecie się nosić
3 os. będzie się nosił
będzie się nosić
będzie się nosiła
będzie się nosić
będzie się nosiło
będzie się nosić
będą się nosili
będą się nosić
będą się nosiły
będą się nosić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nośmy się
2 os. noś się
noście się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nosiłbym się
bym się nosił
nosiłabym się
bym się nosiła
nosiłobym się
bym się nosiło
nosilibyśmy się
byśmy się nosili
nosiłybyśmy się
byśmy się nosiły
2 os. nosiłbyś się
byś się nosił
nosiłabyś się
byś się nosiła
nosiłobyś się
byś się nosiło
nosilibyście się
byście się nosili
nosiłybyście się
byście się nosiły
3 os. nosiłby się
by się nosił
nosiłaby się
by się nosiła
nosiłoby się
by się nosiło
nosiliby się
by się nosili
nosiłyby się
by się nosiły

bezosobnik: noszono by się

bezokolicznik: nosić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: nosząc się

gerundium: noszenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. noszenie się
noszenia się
D. noszenia się
noszeń się
C. noszeniu się
noszeniom się
B. noszenie się
noszenia się
N. noszeniem się
noszeniami się
Ms. noszeniu się
noszeniach się
W. noszenie się
noszenia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: noszący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. noszący się
noszący się
noszący się
noszące się
nosząca się
D. noszącego się
noszącego się
noszącego się
noszącego się
noszącej się
C. noszącemu się
noszącemu się
noszącemu się
noszącemu się
noszącej się
B. noszącego się
noszącego się
noszący się
noszące się
noszącą się
N. noszącym się
noszącym się
noszącym się
noszącym się
noszącą się
Ms. noszącym się
noszącym się
noszącym się
noszącym się
noszącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. noszący się
noszący się
noszące się
noszące się
D. noszących się
noszących się
noszących się
noszących się
C. noszącym się
noszącym się
noszącym się
noszącym się
B. noszących się
noszących się
noszących się
noszące się
N. noszącymi się
noszącymi się
noszącymi się
noszącymi się
Ms. noszących się
noszących się
noszących się
noszących się

Pochodzenie

Zob. nosić

1. modnie

Definicja

nosić określony rodzaj ubrania

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ubierać się

Połączenia

  • nosić się na czarno, na sportowo; elegancko, modnie, sportowo

Cytaty

Nosiła się na czarno i na ciemnobrązowo, w jakiś koronkach, mantylkach i długich szalach, jakby była w ciągłej żałobie, chociaż nie była na sto procent pewna, czy brytyjski mąż naprawdę zginął chwalebnie na morzu, czy może ukrywa się przed nią wśród przewrotnych ziomków w perfidnym Albionie.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Nie nosił się szykownie. Popielaty zgrzebny sweter, naciągnięty na gołe ciało, był obcisły i kusy, spodnie liche i wyświecone.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Nosiła się szaro jak mniszka, do dziś pamiętam szorstkość jej długich spódnic, których się czepiałem stawiając pierwsze kroki na ceglanej posadzce ogromnej kuchni.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Maurycy, gdy się poznali, długo opierał się aktualnej modzie, z upodobaniem nosząc się jak własny dziadek.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Kapitan James jak na wojskowego nosi się swobodnie. Oprócz kolorowych spodenek ma koszulkę polo i metalową walizkę. Przy pasku coś, co wygląda jak popularna beretta.

źródło: NKJP: Konrad Piskała: Sudan: czas bezdechu, 2010

Składnia

bez ograniczeń + nosić się +
JAK

2. z godnością

Definicja

zachowywać się w jakiś sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Marek nosił się trochę z osobna. Nie był specjalnie towarzyski, ale nawet zupełne odludki nie odpuszczą dyskoteki.

źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Jeden procent nadziei, Polityka, 2004-06-12

Stern był mężczyzną przystojnym i noszącym się w sposób nieco majestatyczny.

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004

Samowałow robił przyjemne wrażenie, był bardzo męski, opanowany i nosił się z godnością, smukły, szeroki w ramionach, śniady od opalenizny.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1998

Składnia

bez ograniczeń + nosić się +
JAK

3. z planami

Definicja

od pewnego czasu zamierzać zrobić to, co jest nazwane następującym wyrazem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Zdrzałkowicz nosił się z tym pytaniem od jakiegoś czasu. W końcu dojrzał do jego postawienia.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Długo nosi się z rezygnacją z posady doradcy, ale dzieli się tą wiadomością tylko z żoną.

źródło: NKJP: Paweł Reszka, Jacek Kalabiński (współpraca): Reportaż, Rzeczpospolita, nr 7, 1998

Dużo wskazuje na to, iż w zespole pozostanie jej kapitan, bramkarz Marcin Ryband, który nosił się z wyjazdem zagranicę.

źródło: NKJP: Marcin Lange: Piłkarze wracają do Redy, Dziennik Bałtycki, 2009-07-24

Składnia

bez ograniczeń + nosić się +
z CZYM + (od KIEDY)

4. o ubraniu

Definicja

o ubraniu, materiale lub akcesoriach: dobrze lub źle spełniać czyjeś oczekiwania

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

Cytaty

– Mundur jest wygodny i dobrze się nosi.

źródło: NKJP: Testują mundury PIŁA, Polska. Głos Wielkopolski, 2007-09-14

- Każda rzecz pokazywana na wybiegu została przez uczniów wymyślona, zaprojektowana i wykonana, do ostatniego szczegółu. Nad każdą spędzili wiele godzin, tak by była wymuskana, świetnie odszyta i dobrze się nosiła.

źródło: NKJP: Katarzyna Kachel: Powrót do baśni, Gazeta Krakowska, 2004-03-24

Plecak ten ma już dłuższy czas moja dziewczyna i nosi się znakomicie. Jest bardzo stabilny i ma dobry i wygodny system nośny.

źródło: NKJP: Internet

Jedyne co stosunkowo źle się nosi, to tornistry francuskie, które mają źle zaczepione pasy. W efekcie tornister nierzadko odstaje od pleców, wbijając się między krzyż a łopatki.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + nosić się +
JAK

Frazeologizmy

ktoś nosi się długo
ktoś nosi się krótko
ktoś nosi się z czymś jak kura z jajkiem
ktoś nosi się z zamiarem
ktoś nosi się z pomysłem
ktoś nosi się z myślą
Data ostatniej modyfikacji: 14.04.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj