UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uśmiać się

Chronologizacja

SKN: (inne znaczenie), SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. śmiać się

Definicja

długo i intensywnie śmiejąc się się z kogoś lub z czegoś, doprowadzić się do stanu, w którym już się nie chce lub nie może śmiać dalej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ubawić się

Połączenia

  • uśmiać się nieźle, po pachy, serdecznie, setnie, zdrowo

Cytaty

Za chwilę kibice uśmiali się też z... sędziego, który podyktował rzut wolny dla Stali po tym, jak Gęśla najzwyczajniej w świecie tylko stracił piłkę.

źródło: NKJP: Arkadiusz Kielar: Marszałek nie narzekał, Echo Dnia, 2007-05-07

Artysta, choć spóźnił się na spotkanie, przywitany został melodią jednego ze swych przebojów i uśmiał się z kabaretowego wykonania piosenki przez grupę uczniów.

źródło: NKJP: (sem): Musi być ten ognik, Nowiny Raciborskie, 2003-11-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uśmieję się
uśmiejemy się
2 os. uśmiejesz się
uśmiejecie się
3 os. uśmieje się
uśmieją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uśmiałem się
+(e)m się uśmiał
uśmiałam się
+(e)m się uśmiała
uśmiałom się
+(e)m się uśmiało
uśmialiśmy się
+(e)śmy się uśmiali
reg. uśmieliśmy się
reg. +(e)śmy się uśmieli
uśmiałyśmy się
+(e)śmy się uśmiały
2 os. uśmiałeś się
+(e)ś się uśmiał
uśmiałaś się
+(e)ś się uśmiała
uśmiałoś się
+(e)ś się uśmiało
uśmialiście się
+(e)ście się uśmiali
reg. uśmieliście się
reg. +(e)ście się uśmieli
uśmiałyście się
+(e)ście się uśmiały
3 os. uśmiał się
uśmiała się
uśmiało się
uśmiali się
reg. uśmieli się
uśmiały się

bezosobnik: uśmiano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uśmiejmy się
2 os. uśmiej się
uśmiejcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uśmiałbym się
bym się uśmiał
uśmiałabym się
bym się uśmiała
uśmiałobym się
bym się uśmiało
uśmialibyśmy się
byśmy się uśmiali
reg. uśmielibyśmy się
reg. byśmy się uśmieli
uśmiałybyśmy się
byśmy się uśmiały
2 os. uśmiałbyś się
byś się uśmiał
uśmiałabyś się
byś się uśmiała
uśmiałobyś się
byś się uśmiało
uśmialibyście się
byście się uśmiali
reg. uśmielibyście się
reg. byście się uśmieli
uśmiałybyście się
byście się uśmiały
3 os. uśmiałby się
by się uśmiał
uśmiałaby się
by się uśmiała
uśmiałoby się
by się uśmiało
uśmialiby się
by się uśmiali
reg. uśmieliby się
reg. by się uśmieli
uśmiałyby się
by się uśmiały

bezosobnik: uśmiano by się

bezokolicznik: uśmiać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uśmiawszy się

gerundium: uśmianie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. uśmianie się
uśmiania się
D. uśmiania się
uśmiań się
C. uśmianiu się
uśmianiom się
B. uśmianie się
uśmiania się
N. uśmianiem się
uśmianiami się
Ms. uśmianiu się
uśmianiach się
W. uśmianie się
uśmiania się

Składnia

Rzosobowy + uśmiać się +
(z KOGO/CZEGO)

Frazeologizmy

koń by się uśmiał
ktoś uśmiał się do łez
ktoś uśmiał się do rozpuku
Data ostatniej modyfikacji: 24.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj