Chronologizacja
Pochodzenie
niem. Zivil
z łac. cīvīlis 'obywatelski'
1. osoba
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną
Relacje znaczeniowe
| sprzeczne: | wojskowy II, żołnierz |
Połączenia
- irańscy, libańscy, serbscy...; uzbrojeni; bezbronni, niegroźni, nieuzbrojeni; ranni, zabici, zamordowani; przypadkowi; niewinni cywile
- miliony, tysiące cywilów
- cywile i jeńcy; mundurowi i cywile, oficerowie i cywile, partyzanci i cywile, policjanci i cywile, powstańcy i cywile, wojskowi i cywile, żołnierze i cywile
- ciała; ewakuacja, ochrona; cierpienia, tragedia; masakra, rzeź, śmierć cywilów
- stosunek do cywilów
- cywile cierpią, zginęli/giną
- chronić, ewakuować, uratować; atakować, bombardować, ostrzelać; mordować, zabić/zabijać cywilów; rozstrzeliwanie cywilów
- strzelać do cywilów
Cytaty
|
Coraz częściej ofiarami konfliktu są cywile, w tym kobiety i dzieci. źródło: NKJP: Polityka siły, Dziennik Polski, 2002-03-08 |
|
|
Kaśka, jedyny cywil i jedyna kobieta w gromadzie umundurowanych facetów, musiała mieć sporą tremę i chyba z tej tremy zgubiła mi się przy wsiadaniu do wozu trzeciej drużyny. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005 |
|
|
Pod presją Zachodu Bio zgodził się, aczkolwiek niechętnie, na wolne wybory i w marcu oddał władzę cywilowi Ahmadowi Tejanowi Kabbahowi. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Sierra Leone. Wojna za wojną, prezydent za prezydentem, Gazeta Wyborcza, 1999-01-07 |
|
|
Orda stała pod Wiedniem, więc kozacy urządzali prawdziwą rzeź na tatarskich cywilach. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Dotarłem do znajomego gospodarza pod Mławą, a następnie po przebraniu się za cywila dotarłem do Mławy. źródło: NKJP: K.Jakubowski: Epitafium dla plutonowego Sławuty, Tygodnik Ciechanowski, 2007-09-16 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cywil |
cywile |
ndepr |
| cywile |
depr | ||
| D. | cywila |
cywili cywilów |
|
| C. | cywilowi |
cywilom |
|
| B. | cywila |
cywili cywilów |
|
| N. | cywilem |
cywilami |
|
| Ms. | cywilu |
cywilach |
|
| W. | cywilu |
cywile |
ndepr |
| cywile |
depr |
2. życie poza służbami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Relacje znaczeniowe
| sprzeczne: | wojsko |
Połączenia
- powrót do cywila
- życie w cywilu
- iść, odejść/odchodzić, przejść, wracać, wyjść/wychodzić; odesłać, przenieść, zwolnić/zwalniać kogoś do cywila
- być w cywilu
Cytaty
|
Odchodząc do cywila, otrzymałem skierowanie do organizacji partyjnej w Komitecie Powiatowym w Mławie. źródło: NKJP: K.Jakubowski: Republika Mławska, Tygodnik Ciechanowski, 2006-12-04 |
|
|
W cywilu można zarobić podobne pieniądze, a nikt do ciebie nie będzie strzelał. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008 |
|
|
Nie możemy odpowiadać za cały ten bagaż zła, jaki nasi żołnierze przynoszą dziś z cywila do koszar. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 19.01.1995 |
|
|
W ramach tzw. działań rekonwersyjnych, przygotowujących żołnierzy zawodowych do życia w cywilu, wojsko dofinansowuje im rozmaite kursy. źródło: NKJP: Odmładzanie armii, Dziennik Polski, 2002-01-11 |
|
|
To samo będzie co z nadterminowymi [...]. Na misję a potem cywil i tak będzie po 12 latach. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cywil |
cywile |
ndepr |
| cywile |
depr | ||
| D. | cywila |
cywili cywilów |
|
| C. | cywilowi |
cywilom |
|
| B. | cywila |
cywili cywilów |
|
| N. | cywilem |
cywilami |
|
| Ms. | cywilu |
cywilach |
|
| W. | cywilu |
cywile |
ndepr |
| cywile |
depr |
Inne uwagi
Nieużywane w lm