UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

maleć

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. mały

1. podatki

Definicja

stawać się mniejszym, mniej licznym lub mniej intensywnym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zmniejszać się
antonimy:  rosnąć, windować się, zwiększać się

Połączenia

  • autorytet, bezrobocie, ciśnienie, deficyt, dystans, odległość, odstęp, opór, podaż, popyt, rezerwy, sprzedaż, wartość, zaangażowanie, zagrożenie, zainteresowanie, zapotrzebowanie maleje; dochody, pensje, podatki, szanse, wpływy do budżetu, zapasy maleją
  • maleć gwałtownie, stopniowo, z dnia na dzień

Cytaty

Sądząc po malejącym natężeniu chlipania, Ewa trochę się uspokoiła.

źródło: KWSJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

W tym czasie u samców stopniowo zanika szata godowa, a więc zanikają jaskrawe barwy godowe, maleje wyraźnie grzebień skórny.

źródło: KWSJP: Włodzimierz Juszczak: Traszki, 1967

Walczyli jak lwy, ale szeregi ich malały coraz bardziej.

źródło: NKJP: Hanna Kostyrko (zebr.): Klechdy domowe, 1960

A potem wziął sztylet ostrożnie, jakby był z najcieńszej porcelany, położył go na dłoni [...]. Jego twarz skurczyła się, zmalała. Cały kurczył się i malał.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Podróż do krainy om . Opowieść hipotetyczna, 1974

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. maleję
malejemy
2 os. malejesz
malejecie
3 os. maleje
maleją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. malałem
+(e)m malał
malałam
+(e)m malała
malałom
+(e)m malało
maleliśmy
+(e)śmy maleli
malałyśmy
+(e)śmy malały
2 os. malałeś
+(e)ś malał
malałaś
+(e)ś malała
malałoś
+(e)ś malało
maleliście
+(e)ście maleli
malałyście
+(e)ście malały
3 os. malał
malała
malało
maleli
malały

bezosobnik: malano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę malał
będę maleć
będę malała
będę maleć
będę malało
będę maleć
będziemy maleli
będziemy maleć
będziemy malały
będziemy maleć
2 os. będziesz malał
będziesz maleć
będziesz malała
będziesz maleć
będziesz malało
będziesz maleć
będziecie maleli
będziecie maleć
będziecie malały
będziecie maleć
3 os. będzie malał
będzie maleć
będzie malała
będzie maleć
będzie malało
będzie maleć
będą maleli
będą maleć
będą malały
będą maleć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. malejmy
2 os. malej
malejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. malałbym
bym malał
malałabym
bym malała
malałobym
bym malało
malelibyśmy
byśmy maleli
malałybyśmy
byśmy malały
2 os. malałbyś
byś malał
malałabyś
byś malała
malałobyś
byś malało
malelibyście
byście maleli
malałybyście
byście malały
3 os. malałby
by malał
malałaby
by malała
malałoby
by malało
maleliby
by maleli
malałyby
by malały

bezosobnik: malano by

bezokolicznik: maleć

imiesłów przysłówkowy współczesny: malejąc

gerundium: malenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. malenie
malenia
D. malenia
maleń
C. maleniu
maleniom
B. malenie
malenia
N. maleniem
maleniami
Ms. maleniu
maleniach
W. malenie
malenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: malejący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. malejący
malejący
malejący
malejące
malejąca
D. malejącego
malejącego
malejącego
malejącego
malejącej
C. malejącemu
malejącemu
malejącemu
malejącemu
malejącej
B. malejącego
malejącego
malejący
malejące
malejącą
N. malejącym
malejącym
malejącym
malejącym
malejącą
Ms. malejącym
malejącym
malejącym
malejącym
malejącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. malejący
malejący
malejące
malejące
D. malejących
malejących
malejących
malejących
C. malejącym
malejącym
malejącym
malejącym
B. malejących
malejących
malejących
malejące
N. malejącymi
malejącymi
malejącymi
malejącymi
Ms. malejących
malejących
malejących
malejących

odpowiednik aspektowy: zmaleć

2. w oddali

Definicja

wydawać się mniejszym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni odległość

Połączenia

  • budynki, domy, drzewa, postaci, sylwetki maleją

Cytaty

Mężczyzna wstaje z łóżka i uchyla drzwi na krużganek. [...] Patrzy na malejącą w perspektywie krużganka sylwetkę.

źródło: NKLP: Stanisław MrożekJak zostałem filmowcem1975;

Nad pustą linią kolejową, zamarłym wiaduktem, nad kępami zieleni między domkami wypiętrzały się niezliczone estakady autostrady zachodniej [...] malejąc, znikały po przeciwległej stronie, poniżej słońca stojącego nad siną linią lasów.

źródło: KWSJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Był ogromny - nigdy takiego ptaka nie widziałem. [...] Poleciał w stronę drugiego brzegu, na skos. Oddalał się, malał, aż stał się zupełnie maleńki i znikł na tle gór i ciemnych świerków.

źródło: NKLP: Kazimierz Orłoś: Niebieski szklarz, 1996

Stłoczeni w oknie, machaliśmy rękami w stronę malejących na peronie dziewcząt.

źródło: NKLP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955

Autobus [...] czekał na pasażerów. Walizki i torby podróżne malały w ogromnych łapach kierowcy o uśmiechu amatora wieprzowiny.

źródło: NKLP: Marian Pankowski: Fara na Pomorzu, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. maleję
malejemy
2 os. malejesz
malejecie
3 os. maleje
maleją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. malałem
+(e)m malał
malałam
+(e)m malała
malałom
+(e)m malało
maleliśmy
+(e)śmy maleli
malałyśmy
+(e)śmy malały
2 os. malałeś
+(e)ś malał
malałaś
+(e)ś malała
malałoś
+(e)ś malało
maleliście
+(e)ście maleli
malałyście
+(e)ście malały
3 os. malał
malała
malało
maleli
malały

bezosobnik: malano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę malał
będę maleć
będę malała
będę maleć
będę malało
będę maleć
będziemy maleli
będziemy maleć
będziemy malały
będziemy maleć
2 os. będziesz malał
będziesz maleć
będziesz malała
będziesz maleć
będziesz malało
będziesz maleć
będziecie maleli
będziecie maleć
będziecie malały
będziecie maleć
3 os. będzie malał
będzie maleć
będzie malała
będzie maleć
będzie malało
będzie maleć
będą maleli
będą maleć
będą malały
będą maleć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. malejmy
2 os. malej
malejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. malałbym
bym malał
malałabym
bym malała
malałobym
bym malało
malelibyśmy
byśmy maleli
malałybyśmy
byśmy malały
2 os. malałbyś
byś malał
malałabyś
byś malała
malałobyś
byś malało
malelibyście
byście maleli
malałybyście
byście malały
3 os. malałby
by malał
malałaby
by malała
malałoby
by malało
maleliby
by maleli
malałyby
by malały

bezosobnik: malano by

bezokolicznik: maleć

imiesłów przysłówkowy współczesny: malejąc

gerundium: malenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. malenie
malenia
D. malenia
maleń
C. maleniu
maleniom
B. malenie
malenia
N. maleniem
maleniami
Ms. maleniu
maleniach
W. malenie
malenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: malejący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. malejący
malejący
malejący
malejące
malejąca
D. malejącego
malejącego
malejącego
malejącego
malejącej
C. malejącemu
malejącemu
malejącemu
malejącemu
malejącej
B. malejącego
malejącego
malejący
malejące
malejącą
N. malejącym
malejącym
malejącym
malejącym
malejącą
Ms. malejącym
malejącym
malejącym
malejącym
malejącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. malejący
malejący
malejące
malejące
D. malejących
malejących
malejących
malejących
C. malejącym
malejącym
malejącym
malejącym
B. malejących
malejących
malejących
malejące
N. malejącymi
malejącymi
malejącymi
malejącymi
Ms. malejących
malejących
malejących
malejących

odpowiednik aspektowy: zmaleć

Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj