UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

grzebać

Chronologizacja

SPXVI, SKN: tylko: *grześć, SJPXVII, STR: tylko: grześć, SL: tylko: grześć, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Pierwotnie czas. wielokrotny od starszego grześć, a to z psł. *gre(b)ti 'skrobać, drapać; grzebać, rozgarniać wierzchnią warstwę ziemi'.

1. w piasku

Definicja

rozgarniać coś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:  gmerać, grzebać się, rozgarniać

Połączenia

  • dziecko; koń, kot, kura grzebie
  • grzebać palcem; kijem, patykiem; kopytem, nogą, pazurami; łyżeczką, widelcem
  • grzebać w ognisku, w piasku, w śmieciach, w ziemi

Cytaty

Z mimowolnym westchnieniem usiadła na trawie i zaczęła bezmyślnie grzebać patykiem w ziemi.

źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Poza nurtem czasu, 1996

Podjechali pod samą bramę, zeskoczyli z rowerów. W piaskownicy grzebało w piasku dwoje dzieci mimo nadciągającego zmroku.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Obok [...] stał jego wierzchowiec [...]. Trącał łbem leżącego i grzebał kopytem.

źródło: NKJP: Marcin Pielesz: Skutki niewłaściwej diety, Esensja, 2009-05-11

Przyglądałem się, jak kury grzebią w piasku.

źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Niebieski szklarz, 1996

W końcu przycupnęła gdzieś w kąciku, bezmyślnie grzebiąc widelcem w kolorowej sałatce.

źródło: NKJP: Ariadna Lewańska: Sonata dla Natalii, 1965

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebię
grzebiemy
2 os. grzebiesz
grzebiecie
3 os. grzebie
grzebią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałem
+(e)m grzebał
grzebałam
+(e)m grzebała
grzebałom
+(e)m grzebało
grzebaliśmy
+(e)śmy grzebali
grzebałyśmy
+(e)śmy grzebały
2 os. grzebałeś
+(e)ś grzebał
grzebałaś
+(e)ś grzebała
grzebałoś
+(e)ś grzebało
grzebaliście
+(e)ście grzebali
grzebałyście
+(e)ście grzebały
3 os. grzebał
grzebała
grzebało
grzebali
grzebały

bezosobnik: grzebano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę grzebał
będę grzebać
będę grzebała
będę grzebać
będę grzebało
będę grzebać
będziemy grzebali
będziemy grzebać
będziemy grzebały
będziemy grzebać
2 os. będziesz grzebał
będziesz grzebać
będziesz grzebała
będziesz grzebać
będziesz grzebało
będziesz grzebać
będziecie grzebali
będziecie grzebać
będziecie grzebały
będziecie grzebać
3 os. będzie grzebał
będzie grzebać
będzie grzebała
będzie grzebać
będzie grzebało
będzie grzebać
będą grzebali
będą grzebać
będą grzebały
będą grzebać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebmy
2 os. grzeb
grzebcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałbym
bym grzebał
grzebałabym
bym grzebała
grzebałobym
bym grzebało
grzebalibyśmy
byśmy grzebali
grzebałybyśmy
byśmy grzebały
2 os. grzebałbyś
byś grzebał
grzebałabyś
byś grzebała
grzebałobyś
byś grzebało
grzebalibyście
byście grzebali
grzebałybyście
byście grzebały
3 os. grzebałby
by grzebał
grzebałaby
by grzebała
grzebałoby
by grzebało
grzebaliby
by grzebali
grzebałyby
by grzebały

bezosobnik: grzebano by

bezokolicznik: grzebać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

grzebiąc

gerundium: grzebanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. grzebanie
grzebania
D. grzebania
grzebań
C. grzebaniu
grzebaniom
B. grzebanie
grzebania
N. grzebaniem
grzebaniami
Ms. grzebaniu
grzebaniach
W. grzebanie
grzebania

imiesłów przymiotnikowy czynny: grzebiący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. grzebiący
grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiąca
D. grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącej
C. grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącej
B. grzebiącego
grzebiącego
grzebiący
grzebiące
grzebiącą
N. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącą
Ms. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiące
D. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących
C. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
B. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiące
N. grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
Ms. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących

odpowiednik aspektowy: grzebnąć

Składnia

Rzżywotny + grzebać +
w CZYM

2. w książkach

Definicja

pot. 
dokładnie przeszukiwać coś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  gmerać, przetrząsać
hiperonimy:  przeszukiwać

Połączenia

  • grzebać na półkach
  • grzebać po kieszeniach; po śmietnikach
  • grzebać w aktach, w dokumentach, w książkach, w słowniku; w bagażach, w kieszeni, w koszu, w papierach, w portfelu, w czyichś rzeczach, w stercie, w stosie czegoś, w szafie, w szpargałach, w szufladzie, w śmieciach, w torebce; w Internecie; w pamięci, w czyimś życiorysie, w przeszłości; we wspomnieniach; w nosie
  • nerwowo grzebać

Cytaty

Rzucił mi spojrzenie i otworzył lodówkę. [...] Martin nachylił się i zaczął grzebać na półkach.

źródło: NKJP: Dagmara Półtorak: Tak trudno być mną!, 2010

Zaczął grzebać po kieszeniach, w końcu coś wyjął, rozległ się trzask.

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Kiedy wychodził, potajemnie grzebała w jego rzeczach.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Excentrycy, 2007

To, co rzeźbił, chował nie wiadomo gdzie. Wypytywano go, śledzono, grzebano pod materacem i w materacu - bez rezultatu.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996

Musiał chwilę grzebać w pamięci, żeby przypomnieć sobie, o co chodzi.

źródło: NKJP: Rafał A Ziemkiewicz: Żywina, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebię
grzebiemy
2 os. grzebiesz
grzebiecie
3 os. grzebie
grzebią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałem
+(e)m grzebał
grzebałam
+(e)m grzebała
grzebałom
+(e)m grzebało
grzebaliśmy
+(e)śmy grzebali
grzebałyśmy
+(e)śmy grzebały
2 os. grzebałeś
+(e)ś grzebał
grzebałaś
+(e)ś grzebała
grzebałoś
+(e)ś grzebało
grzebaliście
+(e)ście grzebali
grzebałyście
+(e)ście grzebały
3 os. grzebał
grzebała
grzebało
grzebali
grzebały

bezosobnik: grzebano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę grzebał
będę grzebać
będę grzebała
będę grzebać
będę grzebało
będę grzebać
będziemy grzebali
będziemy grzebać
będziemy grzebały
będziemy grzebać
2 os. będziesz grzebał
będziesz grzebać
będziesz grzebała
będziesz grzebać
będziesz grzebało
będziesz grzebać
będziecie grzebali
będziecie grzebać
będziecie grzebały
będziecie grzebać
3 os. będzie grzebał
będzie grzebać
będzie grzebała
będzie grzebać
będzie grzebało
będzie grzebać
będą grzebali
będą grzebać
będą grzebały
będą grzebać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebmy
2 os. grzeb
grzebcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałbym
bym grzebał
grzebałabym
bym grzebała
grzebałobym
bym grzebało
grzebalibyśmy
byśmy grzebali
grzebałybyśmy
byśmy grzebały
2 os. grzebałbyś
byś grzebał
grzebałabyś
byś grzebała
grzebałobyś
byś grzebało
grzebalibyście
byście grzebali
grzebałybyście
byście grzebały
3 os. grzebałby
by grzebał
grzebałaby
by grzebała
grzebałoby
by grzebało
grzebaliby
by grzebali
grzebałyby
by grzebały

bezosobnik: grzebano by

bezokolicznik: grzebać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

grzebiąc

gerundium: grzebanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. grzebanie
grzebania
D. grzebania
grzebań
C. grzebaniu
grzebaniom
B. grzebanie
grzebania
N. grzebaniem
grzebaniami
Ms. grzebaniu
grzebaniach
W. grzebanie
grzebania

imiesłów przymiotnikowy czynny: grzebiący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. grzebiący
grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiąca
D. grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącej
C. grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącej
B. grzebiącego
grzebiącego
grzebiący
grzebiące
grzebiącą
N. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącą
Ms. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiące
D. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących
C. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
B. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiące
N. grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
Ms. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących

odpowiednik aspektowy: grzebnąć

Składnia

Rzosobowy + grzebać +
GDZIE

3. zmarłych

Definicja

składać ciało lub prochy zmarłej osoby lub zmarłego zwierzęcia do grobu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chować

Połączenia

  • grzebać ciała, poległych, trupy, zabitych, zmarłych, zwłoki
  • grzebać na cmentarzu
  • grzebać w grobie, w mogile
  • potajemnie; żywcem grzebać
  • zwyczaj grzebania

Cytaty

Antygona, córka Edypa i Jokasty, wchodzi w konflikt z Kreonem [...], albowiem wbrew jego zakazowi grzebie zwłoki brata Polinejkesa.

źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009

Powstańców nie wolno było grzebać na cmentarzach ani urządzać im pogrzebów.

źródło: NKJP: Elżbieta Kazibut: Jedno życie, dwie mogiły?, Trybuna Śląska, 2001-04-27

- Nikt nie wie, gdzie został pochowany. [...] - Oprawcy pewnie sami nie wiedzą, zamordowanych grzebano w zbiorowych mogiłach.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: czyściec, 1992

Parafia Wieliszew od lat boryka się z problemem braku miejsc do grzebania zmarłych.

źródło: NKJP: Jerzy Dąbczak: Sąd: plan do kosza, Mazowieckie To i Owo, 2008-10-02

Zawoja jako pierwsza gmina w powiecie suskim postanowiła o wyznaczeniu miejsca do grzebania zwierząt.

źródło: NKJP: (ema): Cmentarz dla zwierząt, Gazeta Krakowska, 2002-06-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebię
grzebiemy
2 os. grzebiesz
grzebiecie
3 os. grzebie
grzebią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałem
+(e)m grzebał
grzebałam
+(e)m grzebała
grzebałom
+(e)m grzebało
grzebaliśmy
+(e)śmy grzebali
grzebałyśmy
+(e)śmy grzebały
2 os. grzebałeś
+(e)ś grzebał
grzebałaś
+(e)ś grzebała
grzebałoś
+(e)ś grzebało
grzebaliście
+(e)ście grzebali
grzebałyście
+(e)ście grzebały
3 os. grzebał
grzebała
grzebało
grzebali
grzebały

bezosobnik: grzebano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę grzebał
będę grzebać
będę grzebała
będę grzebać
będę grzebało
będę grzebać
będziemy grzebali
będziemy grzebać
będziemy grzebały
będziemy grzebać
2 os. będziesz grzebał
będziesz grzebać
będziesz grzebała
będziesz grzebać
będziesz grzebało
będziesz grzebać
będziecie grzebali
będziecie grzebać
będziecie grzebały
będziecie grzebać
3 os. będzie grzebał
będzie grzebać
będzie grzebała
będzie grzebać
będzie grzebało
będzie grzebać
będą grzebali
będą grzebać
będą grzebały
będą grzebać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebmy
2 os. grzeb
grzebcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałbym
bym grzebał
grzebałabym
bym grzebała
grzebałobym
bym grzebało
grzebalibyśmy
byśmy grzebali
grzebałybyśmy
byśmy grzebały
2 os. grzebałbyś
byś grzebał
grzebałabyś
byś grzebała
grzebałobyś
byś grzebało
grzebalibyście
byście grzebali
grzebałybyście
byście grzebały
3 os. grzebałby
by grzebał
grzebałaby
by grzebała
grzebałoby
by grzebało
grzebaliby
by grzebali
grzebałyby
by grzebały

bezosobnik: grzebano by

bezokolicznik: grzebać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

grzebiąc

gerundium: grzebanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. grzebanie
grzebania
D. grzebania
grzebań
C. grzebaniu
grzebaniom
B. grzebanie
grzebania
N. grzebaniem
grzebaniami
Ms. grzebaniu
grzebaniach
W. grzebanie
grzebania

imiesłów przymiotnikowy czynny: grzebiący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. grzebiący
grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiąca
D. grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącej
C. grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącej
B. grzebiącego
grzebiącego
grzebiący
grzebiące
grzebiącą
N. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącą
Ms. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiące
D. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących
C. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
B. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiące
N. grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
Ms. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: grzebany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. grzebany
grzebany
grzebany
grzebane
grzebana
D. grzebanego
grzebanego
grzebanego
grzebanego
grzebanej
C. grzebanemu
grzebanemu
grzebanemu
grzebanemu
grzebanej
B. grzebanego
grzebanego
grzebany
grzebane
grzebaną
N. grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebaną
Ms. grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. grzebani
grzebani
grzebane
grzebane
D. grzebanych
grzebanych
grzebanych
grzebanych
C. grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanym
B. grzebanych
grzebanych
grzebanych
grzebane
N. grzebanymi
grzebanymi
grzebanymi
grzebanymi
Ms. grzebanych
grzebanych
grzebanych
grzebanych

odpowiednik aspektowy: pogrzebać

Składnia

Rzosobowy + grzebać +
KOGO/CO

4. pod gruzami

Definicja

zawalając się, przysypywać kogoś lub coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

  • budynek, miasto grzebie; mury, ściany grzebią kogoś/coś
  • grzebać kogoś pod gruzami, pod ruinami

Cytaty

Moje miasto umierało... pod ruinami walących się domów grzebało tysiące istnień ludzkich...

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

Brama Brandenburska legła w gruzach, grzebiąc pod nimi ofiary.

źródło: NKJP: Internet

Wspinał się po drabinie do krawędzi szczytu murów, żeby sprawdzić, czy wytrzymają ciężar nowego dachu. Wtedy cały mur runął, grzebiąc pod stertą gruzów pana Surmackiego.

źródło: NKJP: Wiesław A. Leśniewski: Stare kamienice. Starostwo przyklasztorne, Gazeta Radomszczańska, 2009-01-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebię
grzebiemy
2 os. grzebiesz
grzebiecie
3 os. grzebie
grzebią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałem
+(e)m grzebał
grzebałam
+(e)m grzebała
grzebałom
+(e)m grzebało
grzebaliśmy
+(e)śmy grzebali
grzebałyśmy
+(e)śmy grzebały
2 os. grzebałeś
+(e)ś grzebał
grzebałaś
+(e)ś grzebała
grzebałoś
+(e)ś grzebało
grzebaliście
+(e)ście grzebali
grzebałyście
+(e)ście grzebały
3 os. grzebał
grzebała
grzebało
grzebali
grzebały

bezosobnik: grzebano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę grzebał
będę grzebać
będę grzebała
będę grzebać
będę grzebało
będę grzebać
będziemy grzebali
będziemy grzebać
będziemy grzebały
będziemy grzebać
2 os. będziesz grzebał
będziesz grzebać
będziesz grzebała
będziesz grzebać
będziesz grzebało
będziesz grzebać
będziecie grzebali
będziecie grzebać
będziecie grzebały
będziecie grzebać
3 os. będzie grzebał
będzie grzebać
będzie grzebała
będzie grzebać
będzie grzebało
będzie grzebać
będą grzebali
będą grzebać
będą grzebały
będą grzebać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebmy
2 os. grzeb
grzebcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałbym
bym grzebał
grzebałabym
bym grzebała
grzebałobym
bym grzebało
grzebalibyśmy
byśmy grzebali
grzebałybyśmy
byśmy grzebały
2 os. grzebałbyś
byś grzebał
grzebałabyś
byś grzebała
grzebałobyś
byś grzebało
grzebalibyście
byście grzebali
grzebałybyście
byście grzebały
3 os. grzebałby
by grzebał
grzebałaby
by grzebała
grzebałoby
by grzebało
grzebaliby
by grzebali
grzebałyby
by grzebały

bezosobnik: grzebano by

bezokolicznik: grzebać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

grzebiąc

gerundium: grzebanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. grzebanie
grzebania
D. grzebania
grzebań
C. grzebaniu
grzebaniom
B. grzebanie
grzebania
N. grzebaniem
grzebaniami
Ms. grzebaniu
grzebaniach
W. grzebanie
grzebania

imiesłów przymiotnikowy czynny: grzebiący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. grzebiący
grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiąca
D. grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącej
C. grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącej
B. grzebiącego
grzebiącego
grzebiący
grzebiące
grzebiącą
N. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącą
Ms. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiące
D. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących
C. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
B. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiące
N. grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
Ms. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: grzebany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. grzebany
grzebany
grzebany
grzebane
grzebana
D. grzebanego
grzebanego
grzebanego
grzebanego
grzebanej
C. grzebanemu
grzebanemu
grzebanemu
grzebanemu
grzebanej
B. grzebanego
grzebanego
grzebany
grzebane
grzebaną
N. grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebaną
Ms. grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. grzebani
grzebani
grzebane
grzebane
D. grzebanych
grzebanych
grzebanych
grzebanych
C. grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanym
B. grzebanych
grzebanych
grzebanych
grzebane
N. grzebanymi
grzebanymi
grzebanymi
grzebanymi
Ms. grzebanych
grzebanych
grzebanych
grzebanych

odpowiednik aspektowy: pogrzebać

Składnia

Rznieżywotny + grzebać +
KOGO/CO + (pod CZYM)

5. szanse

Definicja

skazywać na niepowodzenie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przekreślać

Połączenia

  • grzebać nadzieje, starania, szanse na coś

Cytaty

W Autonomii Palestyńskiej trwa spór o schedę po Arafacie[...]. Tymczasem Palestyńczycy sami grzebią szanse na niepodległość.

źródło: NKJP: Roman Frister: Po drugiej stronie muru, Polityka, 2004-03-13

PBReg upadło, grzebiąc nadzieję na zakończenie w planowanym terminie kilku ważnych inwestycji budowlanych [...].

źródło: NKJP: Marcin Kamiński: Dom na gwiazkę, Dziennik Bałtycki, 2004-11-08

Twórcy szacownej instytucji, która miała spowodować masowe oszczędzanie Polaków, stworzyli samograja, ale medialnego. W praktyce, bez względu na formę oszczędzania przewidzianą ustawą, instytucję grzebią... Polacy. Tacy niepraktyczni, nierozumiejący intencji ustawodawcy, nieprzewidujący.

źródło: NKJP: Sławomir Dąblewski: IKE, IKE i... po IKE!, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-01-20

Ewę poznałem właśnie w kabarecie. Nawet pisałem dla niej. Zawsze pewny, że potrafi wzbogacić ulotny tekst żywiołem teatru, fragmentem niebanalnej osobowości. Ale to było dawno. Teraz artystka grzebie kabaret.

źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Cmentarzyk, Polityka, 2001-03-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebię
grzebiemy
2 os. grzebiesz
grzebiecie
3 os. grzebie
grzebią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałem
+(e)m grzebał
grzebałam
+(e)m grzebała
grzebałom
+(e)m grzebało
grzebaliśmy
+(e)śmy grzebali
grzebałyśmy
+(e)śmy grzebały
2 os. grzebałeś
+(e)ś grzebał
grzebałaś
+(e)ś grzebała
grzebałoś
+(e)ś grzebało
grzebaliście
+(e)ście grzebali
grzebałyście
+(e)ście grzebały
3 os. grzebał
grzebała
grzebało
grzebali
grzebały

bezosobnik: grzebano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę grzebał
będę grzebać
będę grzebała
będę grzebać
będę grzebało
będę grzebać
będziemy grzebali
będziemy grzebać
będziemy grzebały
będziemy grzebać
2 os. będziesz grzebał
będziesz grzebać
będziesz grzebała
będziesz grzebać
będziesz grzebało
będziesz grzebać
będziecie grzebali
będziecie grzebać
będziecie grzebały
będziecie grzebać
3 os. będzie grzebał
będzie grzebać
będzie grzebała
będzie grzebać
będzie grzebało
będzie grzebać
będą grzebali
będą grzebać
będą grzebały
będą grzebać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebmy
2 os. grzeb
grzebcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałbym
bym grzebał
grzebałabym
bym grzebała
grzebałobym
bym grzebało
grzebalibyśmy
byśmy grzebali
grzebałybyśmy
byśmy grzebały
2 os. grzebałbyś
byś grzebał
grzebałabyś
byś grzebała
grzebałobyś
byś grzebało
grzebalibyście
byście grzebali
grzebałybyście
byście grzebały
3 os. grzebałby
by grzebał
grzebałaby
by grzebała
grzebałoby
by grzebało
grzebaliby
by grzebali
grzebałyby
by grzebały

bezosobnik: grzebano by

bezokolicznik: grzebać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

grzebiąc

gerundium: grzebanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. grzebanie
grzebania
D. grzebania
grzebań
C. grzebaniu
grzebaniom
B. grzebanie
grzebania
N. grzebaniem
grzebaniami
Ms. grzebaniu
grzebaniach
W. grzebanie
grzebania

imiesłów przymiotnikowy czynny: grzebiący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. grzebiący
grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiąca
D. grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącej
C. grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącej
B. grzebiącego
grzebiącego
grzebiący
grzebiące
grzebiącą
N. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącą
Ms. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiące
D. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących
C. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
B. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiące
N. grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
Ms. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: grzebany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. grzebany
grzebany
grzebany
grzebane
grzebana
D. grzebanego
grzebanego
grzebanego
grzebanego
grzebanej
C. grzebanemu
grzebanemu
grzebanemu
grzebanemu
grzebanej
B. grzebanego
grzebanego
grzebany
grzebane
grzebaną
N. grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebaną
Ms. grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. grzebani
grzebani
grzebane
grzebane
D. grzebanych
grzebanych
grzebanych
grzebanych
C. grzebanym
grzebanym
grzebanym
grzebanym
B. grzebanych
grzebanych
grzebanych
grzebane
N. grzebanymi
grzebanymi
grzebanymi
grzebanymi
Ms. grzebanych
grzebanych
grzebanych
grzebanych

odpowiednik aspektowy: pogrzebać

Składnia

bez ograniczeń + grzebać +
CO

6. w silniku

Definicja

pot. 
próbować coś naprawić lub zmienić, często nieudolnie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:  gmerać, grzebać się, majstrować

Połączenia

  • grzebać przy instalacji, przy samochodzie; przy ustawie
  • grzebać w komputerze, w silniku, w telewizorze

Cytaty

Strażnicy miejscy [...] zauważyli mężczyznę, który coś grzebał przy lusterku samochodu.

źródło: NKJP: GOK, SAGA, MAZ: Puls dnia, Gazeta Poznańska, 2002-02-22

Z zadowoleniem rozwalił się na siedzeniu pod oknem i zaczął grzebać specjalną igiełką przy palniku naftowego prymusa.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Nie ma co w tej chwili grzebać przy konstytucji, tylko trzeba lekko poprawić ustawę.

źródło: NKJP: PAP: Prawo adwokatury, Dziennik Polski, 2006-04-24

Od zawsze lubiłem grzebać w sprężynkach, drucikach, blaszeczkach. Żadne drobne mechaniczne urządzenie nie mogło mieć dla mnie tajemnic.

źródło: NKJP: Dominik Wiśniewski: Zegarmistrz z duszą, Gazeta Brodnicka, 1999-05-20

Kierowcy nieustannie musieli grzebać w silnikach, bo wozy co chwila odmawiały dalszej pracy.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebię
grzebiemy
2 os. grzebiesz
grzebiecie
3 os. grzebie
grzebią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałem
+(e)m grzebał
grzebałam
+(e)m grzebała
grzebałom
+(e)m grzebało
grzebaliśmy
+(e)śmy grzebali
grzebałyśmy
+(e)śmy grzebały
2 os. grzebałeś
+(e)ś grzebał
grzebałaś
+(e)ś grzebała
grzebałoś
+(e)ś grzebało
grzebaliście
+(e)ście grzebali
grzebałyście
+(e)ście grzebały
3 os. grzebał
grzebała
grzebało
grzebali
grzebały

bezosobnik: grzebano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę grzebał
będę grzebać
będę grzebała
będę grzebać
będę grzebało
będę grzebać
będziemy grzebali
będziemy grzebać
będziemy grzebały
będziemy grzebać
2 os. będziesz grzebał
będziesz grzebać
będziesz grzebała
będziesz grzebać
będziesz grzebało
będziesz grzebać
będziecie grzebali
będziecie grzebać
będziecie grzebały
będziecie grzebać
3 os. będzie grzebał
będzie grzebać
będzie grzebała
będzie grzebać
będzie grzebało
będzie grzebać
będą grzebali
będą grzebać
będą grzebały
będą grzebać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. grzebmy
2 os. grzeb
grzebcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. grzebałbym
bym grzebał
grzebałabym
bym grzebała
grzebałobym
bym grzebało
grzebalibyśmy
byśmy grzebali
grzebałybyśmy
byśmy grzebały
2 os. grzebałbyś
byś grzebał
grzebałabyś
byś grzebała
grzebałobyś
byś grzebało
grzebalibyście
byście grzebali
grzebałybyście
byście grzebały
3 os. grzebałby
by grzebał
grzebałaby
by grzebała
grzebałoby
by grzebało
grzebaliby
by grzebali
grzebałyby
by grzebały

bezosobnik: grzebano by

bezokolicznik: grzebać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

grzebiąc

gerundium: grzebanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. grzebanie
grzebania
D. grzebania
grzebań
C. grzebaniu
grzebaniom
B. grzebanie
grzebania
N. grzebaniem
grzebaniami
Ms. grzebaniu
grzebaniach
W. grzebanie
grzebania

imiesłów przymiotnikowy czynny: grzebiący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. grzebiący
grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiąca
D. grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącego
grzebiącej
C. grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącemu
grzebiącej
B. grzebiącego
grzebiącego
grzebiący
grzebiące
grzebiącą
N. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącą
Ms. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. grzebiący
grzebiący
grzebiące
grzebiące
D. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących
C. grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
grzebiącym
B. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiące
N. grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
grzebiącymi
Ms. grzebiących
grzebiących
grzebiących
grzebiących

Składnia

Rzosobowy + grzebać +
przy CZYM | w CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 15.09.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj