Chronologizacja
Pochodzenie
Z przedrostkiem s- od pożyć.
Zob. żyć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | skonsumować |
Połączenia
- spożyć alkohol, chleb, owoc, grzyby; danie, paschę, pokarm, posiłek, potrawę; obiad, podwieczorek, śniadanie, wieczerzę, wigilię; poczęstunek, przekąskę; porcję czegoś
- spożyć przed podróżą, przed snem
- spożyć w jakimś gronie, w czyimś towarzystwie; w restauracji
- spożyć wspólnie; w milczeniu, w pośpiechu
- chcieć spożyć; można, należy spożyć coś
Cytaty
|
W południe spożyli po miseczce ryżu i popili wodą. źródło: KWSJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970 |
|
|
W ciągu doby poprzedzającej oddanie krwi musisz wypić ok. 2 litrów płynów [...] - wyśpij się - spożyj lekki posiłek. źródło: KWSJP: Joanna Dębek: Brakuje krwi na Mazowszu, 2006, prasa |
|
|
Marek Kwintyliusz, spożywszy obiad razem z Fabiuszem, przeszedł na dziedziniec, dokąd służba zaniosła omszały dzban niedopitego falerna. źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Gasnące słońce, 1958 |
|
|
Istnieje bardzo mało roślin, a jeszcze mniej zwierząt, które spożyte w małej ilości mogą zaszkodzić. źródło: KWSJP: Hans-Otto Meissner: Sztuka życia i przetrwania, 1982 |
|
|
Spożycie jednego jajka dziennie pokrywa trzy procent zapotrzebowania na energię przez dorosłego mężczyznę i około czterech przez kobietę. źródło: KWSJP: Sylwia Lis: Jajko nie tylko od święta, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
spożyję |
spożyjemy |
|||
| 2 os. |
spożyjesz |
spożyjecie |
|||
| 3 os. |
spożyje |
spożyją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
spożyłem +(e)m spożył |
spożyłam +(e)m spożyła |
spożyłom +(e)m spożyło |
spożyliśmy +(e)śmy spożyli |
spożyłyśmy +(e)śmy spożyły |
| 2 os. |
spożyłeś +(e)ś spożył |
spożyłaś +(e)ś spożyła |
spożyłoś +(e)ś spożyło |
spożyliście +(e)ście spożyli |
spożyłyście +(e)ście spożyły |
| 3 os. |
spożył |
spożyła |
spożyło |
spożyli |
spożyły |
bezosobnik: spożyto
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
spożyjmy |
|
| 2 os. |
spożyj |
spożyjcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
spożyłbym bym spożył |
spożyłabym bym spożyła |
spożyłobym bym spożyło |
spożylibyśmy byśmy spożyli |
spożyłybyśmy byśmy spożyły |
| 2 os. |
spożyłbyś byś spożył |
spożyłabyś byś spożyła |
spożyłobyś byś spożyło |
spożylibyście byście spożyli |
spożyłybyście byście spożyły |
| 3 os. |
spożyłby by spożył |
spożyłaby by spożyła |
spożyłoby by spożyło |
spożyliby by spożyli |
spożyłyby by spożyły |
bezosobnik: spożyto by
bezokolicznik: spożyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
spożywszy
gerundium: spożycie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | spożycie |
spożycia |
| D. | spożycia |
spożyć |
| C. | spożyciu |
spożyciom |
| B. | spożycie |
spożycia |
| N. | spożyciem |
spożyciami |
| Ms. | spożyciu |
spożyciach |
| W. | spożycie |
spożycia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: spożyty
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | spożyty |
spożyty |
spożyty |
spożyte |
spożyta |
| D. | spożytego |
spożytego |
spożytego |
spożytego |
spożytej |
| C. | spożytemu |
spożytemu |
spożytemu |
spożytemu |
spożytej |
| B. | spożytego |
spożytego |
spożyty |
spożyte |
spożytą |
| N. | spożytym |
spożytym |
spożytym |
spożytym |
spożytą |
| Ms. | spożytym |
spożytym |
spożytym |
spożytym |
spożytej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | spożyci |
spożyci |
spożyte |
spożyte |
| D. | spożytych |
spożytych |
spożytych |
spożytych |
| C. | spożytym |
spożytym |
spożytym |
spożytym |
| B. | spożytych |
spożytych |
spożytych |
spożyte |
| N. | spożytymi |
spożytymi |
spożytymi |
spożytymi |
| Ms. | spożytych |
spożytych |
spożytych |
spożytych |
odpowiednik aspektowy: spożywać
Składnia
| Rzosobowy | + | spożyć | + |
CO
|