Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
więżę |
więzimy |
|||
| 2 os. |
więzisz |
więzicie |
|||
| 3 os. |
więzi |
więżą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
więziłem +(e)m więził |
więziłam +(e)m więziła |
więziłom +(e)m więziło |
więziliśmy +(e)śmy więzili |
więziłyśmy +(e)śmy więziły |
| 2 os. |
więziłeś +(e)ś więził |
więziłaś +(e)ś więziła |
więziłoś +(e)ś więziło |
więziliście +(e)ście więzili |
więziłyście +(e)ście więziły |
| 3 os. |
więził |
więziła |
więziło |
więzili |
więziły |
bezosobnik: więziono
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę więził będę więzić |
będę więziła będę więzić |
będę więziło będę więzić |
będziemy więzili będziemy więzić |
będziemy więziły będziemy więzić |
| 2 os. |
będziesz więził będziesz więzić |
będziesz więziła będziesz więzić |
będziesz więziło będziesz więzić |
będziecie więzili będziecie więzić |
będziecie więziły będziecie więzić |
| 3 os. |
będzie więził będzie więzić |
będzie więziła będzie więzić |
będzie więziło będzie więzić |
będą więzili będą więzić |
będą więziły będą więzić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
więźmy |
|
| 2 os. |
więź |
więźcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
więziłbym bym więził |
więziłabym bym więziła |
więziłobym bym więziło |
więzilibyśmy byśmy więzili |
więziłybyśmy byśmy więziły |
| 2 os. |
więziłbyś byś więził |
więziłabyś byś więziła |
więziłobyś byś więziło |
więzilibyście byście więzili |
więziłybyście byście więziły |
| 3 os. |
więziłby by więził |
więziłaby by więziła |
więziłoby by więziło |
więziliby by więzili |
więziłyby by więziły |
bezosobnik: więziono by
bezokolicznik: więzić
imiesłów przysłówkowy współczesny:
więżąc
gerundium: więzienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | więzienie |
więzienia |
| D. | więzienia |
więzień |
| C. | więzieniu |
więzieniom |
| B. | więzienie |
więzienia |
| N. | więzieniem |
więzieniami |
| Ms. | więzieniu |
więzieniach |
| W. | więzienie |
więzienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: więżący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | więżący |
więżący |
więżący |
więżące |
więżąca |
| D. | więżącego |
więżącego |
więżącego |
więżącego |
więżącej |
| C. | więżącemu |
więżącemu |
więżącemu |
więżącemu |
więżącej |
| B. | więżącego |
więżącego |
więżący |
więżące |
więżącą |
| N. | więżącym |
więżącym |
więżącym |
więżącym |
więżącą |
| Ms. | więżącym |
więżącym |
więżącym |
więżącym |
więżącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | więżący |
więżący |
więżące |
więżące |
| D. | więżących |
więżących |
więżących |
więżących |
| C. | więżącym |
więżącym |
więżącym |
więżącym |
| B. | więżących |
więżących |
więżących |
więżące |
| N. | więżącymi |
więżącymi |
więżącymi |
więżącymi |
| Ms. | więżących |
więżących |
więżących |
więżących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: więziony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | więziony |
więziony |
więziony |
więzione |
więziona |
| D. | więzionego |
więzionego |
więzionego |
więzionego |
więzionej |
| C. | więzionemu |
więzionemu |
więzionemu |
więzionemu |
więzionej |
| B. | więzionego |
więzionego |
więziony |
więzione |
więzioną |
| N. | więzionym |
więzionym |
więzionym |
więzionym |
więzioną |
| Ms. | więzionym |
więzionym |
więzionym |
więzionym |
więzionej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | więzieni |
więzieni |
więzione |
więzione |
| D. | więzionych |
więzionych |
więzionych |
więzionych |
| C. | więzionym |
więzionym |
więzionym |
więzionym |
| B. | więzionych |
więzionych |
więzionych |
więzione |
| N. | więzionymi |
więzionymi |
więzionymi |
więzionymi |
| Ms. | więzionych |
więzionych |
więzionych |
więzionych |
odpowiednik aspektowy: uwięzić
Pochodzenie
psł. (dial.) *vęziti, *vęžǫ 'powodować uwięzienie; przetrzymywać, osadzać'
1. w obozie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara
Połączenia
- barbarzyńcy (hitlerowscy), funkcjonariusze, terroryści więzili
- więzić jeńców wojennych, żołnierzy; osoby jakiejś narodowości; zakładników; duchownych; kupców; dzieci; zwierzęta; ptaka
- więzić bez wyroku sądowego
- więzić w obozach (koncentracyjnych, pracy), w piwnicy, w podziemiach; w zamku; w klatce; w półmroku
- więzić i mordować; więzić i przetrzymywać; krępować i więzić
- więziony przez hitlerowskiego okupanta; przez reżim faszystowski; przez wiele miesięcy; w czasie wojny; w Oświęcimiu; w szpitalach psychiatrycznych; w nieludzkich warunkach; z powodów politycznych; z przyczyn narodowościowych; za przynależność do AK; za działalność polityczną/religijną; za przekonania (polityczne); uwolnić więzionych
Cytaty
|
Przy wjeździe do miasteczka odbija się w jeziorze zamek Gripsholm. Kamienny, napęczniały wilgocią grzyb szwedzkiego renesansu. W szesnastym wieku więziono w nim księcia Johana i jego żonę Katarzynę Jagiellonkę. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001 |
|
|
Mieszkaniec podwadowickiej Radoczy więził w klatce trzy jastrzębie, które karmił... żywymi kotami. źródło: NKJP: (GM): Dziennik Polski, 2003-06-14 |
|
|
Kiedy odkryto w piwnicy Nataszę Campbusch więzioną przez 8 lat,jako niewolnicę seksualną, wszystkim się wydawało, że w każdym kraju może zdarzyć się coś podobnego. Teraz mamy kolejny piwniczny przypadek Josefa Fritzla, który przez 24 lata więził, gwałcił swoją córkę i spłodził z nią 7 dzieci. źródło: NKJP: W. Hagedorny: Austriackie piwnice, Tygodnik Ciechanowski, 2008-05-07 |
|
|
Mój Boże – powiedziała po wysłuchaniu historii o szukaniu Jenny. – Jak w filmie jakimś! – Tak, jak w filmie – przyznała Diana [...]. Jej mamę rzekomo więzili muzułmanie, a wujek w asyście agentów służb specjalnych uwolnił ją z rąk oprawców. – Teraz moja mama dochodzi do siebie, bo bardzo dużo przeżyła. źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008 |
|
|
Olimpijczycy, obawiając się śmierci świata z powodu żałoby Demeter, wysłali do niej Hermesa. Boski cwaniaczek miał ją rozśmieszyć, by na chwilę chociaż zapomniała o rozłące z Persefoną, więzioną w podziemiach. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Światowidz, 2001 |
Składnia
|
+ | więzić | + |
KOGO/CO
|
2. w uścisku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | uwalniać |
Cytaty
|
Najpierw nie otworzył się luk, więżąc przeznaczone dla magnata dwustukilogramowe bomby burzące, i mogli tylko posłać serię z pokładowego cekaemu, a chwilę potem lewy silnik zakrztusił się, zadławił i przerwał pracę. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
|
Kleisty asfalt więził auto i jazda przypominała zły sen, gdy w biegu nic się nie zbliża ani nie oddala. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955 |
|
|
Lenda parsknęła, ale choć Debren wciąż więził jej rękę w ostrzegawczym uścisku, nie posunęła się dalej i nie wyszarpnęła jej. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003 |
Składnia
|
|
+ | więzić | + |
KOGO/CO
|