UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zwycięstwo

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. zwyciężyć

1. w walce

Definicja

pomyślny dla jednego z uczestników wynik jakiejś walki bądź rywalizacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  triumf, tryumf, wiktoria
antonimy:  klęska, porażka, przegrana

Połączenia

  • całkowite, totalne, zdecydowane; wspaniałe zwycięstwo; błyskawiczne zwycięstwa; zwycięstwa sportowe, wojenne
  • zwycięstwo nad Hitlerem, nad Napoleonem; nad Francuzami, Niemcami, Szwedami...
  • zwycięstwo w walce; w bitwie, w wojnie; w wyborach; w meczu, w turnieju
  • rocznica zwycięstwa
  • odnieść; świętować zwycięstwo; odnosić zwycięstwa
  • liczyć na zwycięstwo

Cytaty

Prusacy dzięki wysokiej sprawności taktycznej odnieśli miażdżące zwycięstwo nad Austriakami pod Sadową.

źródło: NKJP: Andrzej Lemanowicz: Historia RPG (1), Esensja, 2008-10

Mierząca zaledwie 157 cm tenisistka przerwała serię zwycięstw 15-letniej Szwajcarki Martiny Hingis.

źródło: NKJP: TENIS. Australian Open, Gazeta Wyborcza, 1996-01-25

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zwycięstwo
zwycięstwa
D. zwycięstwa
zwycięstw
C. zwycięstwu
zwycięstwom
B. zwycięstwo
zwycięstwa
N. zwycięstwem
zwycięstwami
Ms. zwycięstwie
zwycięstwach
W. zwycięstwo
zwycięstwa

Składnia

bez ograniczeń + zwycięstwo +
(nad KIM)

2. nad trudnościami

Definicja

poradzenie sobie z czymś, co stanowi trudność lub jest jej źródłem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Relacje znaczeniowe

antonimy:  klęska, porażka

Połączenia

  • życiowe zwycięstwo
  • zwycięstwo nad przeciwnościami, nad trudnościami; nad nałogiem, nad strachem
  • odnieść zwycięstwo; odnosić zwycięstwa

Cytaty

Na szlaku każdy jest sam z własnym zmęczeniem, bólem nóg i zniechęceniem, poznaje radość, jaką daje zwycięstwo nad trudnościami i konsekwentny marsz oraz dotarcie na szczyt.

źródło: NKJP: (WCH): Z Kingą na Przehybę, Dziennik Polski, 2006-10-11

[...] zwycięstwa nad przeciwnościami, zdrowe owoce konkretnej pracy budują autorytet, a następnie umacniają go, zaś wszelkie niepowodzenia, porażki, szczególnie gdy się powtarzają, z czasem mogą obniżyć autorytet.

źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Znalazłem perłę, 2010

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zwycięstwo
zwycięstwa
D. zwycięstwa
zwycięstw
C. zwycięstwu
zwycięstwom
B. zwycięstwo
zwycięstwa
N. zwycięstwem
zwycięstwami
Ms. zwycięstwie
zwycięstwach
W. zwycięstwo
zwycięstwa

Składnia

bez ograniczeń + zwycięstwo +
(nad CZYM)

3. idei

Definicja

fakt, że jakaś rzecz lub zjawisko stały się silniejsze niż inne rzeczy lub zjawiska podobnego rodzaju

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • zwycięstwo idei czegoś, jakichś tendencji; dobra, miłości, prawdy, rozsądku, rozumu; zła

Cytaty

[...] uczestnicy kolonii przekształcać się będą w bojowników walczących od najmłodszych lat o zwycięstwo idei komunizmu.

źródło: NKJP: S. Bohdanowicz: O zadaniach przewodnika i rady pedagogicznej w przygotowaniu kolonii, Drużyna, 1953

[...] kryzys i bezrobocie wcale nie oznaczają tu dramatycznej pauperyzacji, która przed wojną przyczyniła się do zwycięstw faszyzmu we Włoszech i w Niemczech.

źródło: NKJP: Marek Rapacki: Wąż się wykluwa, Gazeta Wyborcza, 1997-04-05

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zwycięstwo
zwycięstwa
D. zwycięstwa
zwycięstw
C. zwycięstwu
zwycięstwom
B. zwycięstwo
zwycięstwa
N. zwycięstwem
zwycięstwami
Ms. zwycięstwie
zwycięstwach
W. zwycięstwo
zwycięstwa

Składnia

bez ograniczeń + zwycięstwo +
(nad CZYM)

Frazeologizmy

ktoś/coś przechyla szalę zwycięstwa na stronę czyjąś
ktoś/coś przechyla szalę zwycięstwa na korzyść czyjąś
szala zwycięstwa przechyla się na stronę czyjąś
ktoś/coś przechylił/przechyliło szalę zwycięstwa na stronę czyjąś
ktoś/coś przechylił/przechyliło szalę zwycięstwa na korzyść czyjąś
szala zwycięstwa przechyliła się na stronę czyjąś
pyrrusowe zwycięstwo
Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj