Chronologizacja
Pochodzenie
z st.czes. válka 'bój, bitwa, walka', 'wojna'
Od: st.czes. valeti 'walczyć, bojować; wlec, włóczyć'.
1. z okupantem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Relacje znaczeniowe
synonimy: | starcie |
Połączenia
- przegrana, zwycięska; bohaterska, heroiczna, krwawa, nierówna, straszliwa; otwarta walka; walka konspiracyjna, podziemna, powietrzna, zbrojna; niepodległościowa, obronna; bratobójcze, ciężkie, długotrwałe, zacięte walki; walki oblężnicze, partyzanckie; narodowo-wyzwoleńcze, powstańcze, wyzwoleńcze; uliczne
- walka mieczem, nożem
- walka przeciw Anglikom, przeciw bolszewikom, przeciw Niemcom, przeciw Sowietom, przeciw Turkom; przeciwko okupantom, przeciwko zaborcom
- walka o Lwów, o Okinawę, o Stalingrad; o hegemonię, o sukcesję, o tron; o niepodległość, o wolność, o wyzwolenie; za króla; za ojczyznę, za wiarę, za wolność
- walka między policją a demonstrantami, pseudokibicami, rolnikami..., między stronnikami (Stanisława Leszczyńskiego a Augusta II Sasa), pomiędzy wojskami amerykańskimi a niemieckimi, polskimi a litewskimi, rosyjskimi a niemieckimi...; z najeźdźcą, z okupantem, z partyzantami, z zaborcą; z Niemcami, z Rosjanami, z Sowietami, z Tatarami,z Turkami
- walka i konspiracja, walka i martyrologia
- przebieg; strategia, taktyka; odgłosy; pole walki; bohaterowie walk
- walka rozgorzała, toczy się, trwała
- prowadzić, stoczyć; przegrać walkę
- polec, zginąć w walce
Cytaty
Myśmy prowadzili walkę o Polskę niepodległą, wolną, sprawiedliwą. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997 |
|
Toczy się nierówna walka z okupantem. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.04.2001 |
|
Szlachtę Polski i Litwy łączy wspólna bohaterska walka z caratem. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: O konflikcie polsko-litewskim, 1989 |
|
Niemal rok temu w Krakowie doszło do walk między policją a pseudokibicami po meczu piłkarskim Hutnika z Lechią Gdańsk. źródło: NKJP: Karygodnie niskie, Dziennik Polski, 2001-06-15 |
|
Słyszeliśmy odgłosy walki, widzieliśmy słupy dymu unoszące się nad górskim szczytem i niknące za nim śmigłowce i samoloty. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | walka |
walki |
|
D. | walki |
walk |
|
C. | walce |
walkom |
|
B. | walkę |
walki |
|
N. | walką |
walkami |
|
Ms. | walce |
walkach |
|
W. | walko |
walki |
Składnia
![]() |
+ | walka | + |
z KIM +
(o CO)
|
![]() |
+ | walka | + |
przeciw/przeciwko KOMU
|
![]() |
+ | walka | + |
między/pomiędzy KIM
|
![]() |
+ | walka | + |
za KOGO/CO
|
2. bokserska
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka
Połączenia
- dramatyczna, rozstrzygająca walka; walka bokserska, zapaśnicza
- walka bokserów, zawodników, zapaśników; byków, kogutów; walki gladiatorów; psów
- walka z przeciwnikiem, z reprezentantem Grecji, Jugosławii, ZSRR..., z rywalem; z Gołotą, z Tysonem
- przebieg; sporty walki
Cytaty
Poprzednia walka Gołoty z Bowe'em stoczona 11 lipca w nowojorskiej Madison Square Garden zakończyła się dyskwalifikacją polskiego boksera. źródło: NKJP: Artur Łukasiewicz: 2 listopada rewanż z Bowe'em, Gazeta Wyborcza, 1996-08-22 |
|
Pękala miał tego dnia wielką ochotę na bramkę, ale przegrał walkę z Gryzełką-juniorem. źródło: NKJP: NKJP: V liga, Bielsko-Biała, Dziennik Polski, 1999-04-11 |
|
W r. 325 cesarz Konstantyn znosi krwawe igrzyska cyrkowe i walki gladiatorów. źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996 |
|
W XVIII wieku odbywały się tutaj walki byków na wzór hiszpańskich widowisk. źródło: NKJP: Karol Olgierd Borchardt: Szaman morski, 1985 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | walka |
walki |
|
D. | walki |
walk |
|
C. | walce |
walkom |
|
B. | walkę |
walki |
|
N. | walką |
walkami |
|
Ms. | walce |
walkach |
|
W. | walko |
walki |
Składnia
![]() |
+ | walka | + |
KOGO/CZEGO +
(z KIM)
|
3. z konkurentami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- bezlitosna, prawdziwa, zaciekła walka; walka ekonomiczna, ideologiczna, klasowa, polityczna; walki frakcyjne, wewnątrzpartyjne, wewnętrzne
- walki klas, stronnictw
- walka klasyków z romantykami
- walka między prezydentem a premierem; z konkurentami, z przeciwnikiem; z koalicją, z Kościołem, z opozycją, z prawicą, z władzą;
- walki i kłótnie
- walka rozgorzała
- prowadzić, stoczyć, zaostrzyć; przegrać walkę
Cytaty
Posłużył się archiwami komunistycznej bezpieki w walce z przeciwnikami politycznymi. źródło: NKJP: Artur Domosławski, Gazeta Wyborcza, 1997-08-26 |
|
W łonie KC PPR rzeczywiście toczyła się wtedy ostra walka frakcyjna. Frakcja kierowana przez Gomułkę zajmowała stanowisko, że [...] należy się przyłączyć do londyńskiej Rady Jedności Narodowej. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997 |
|
Zawsze proponuję lewicy, by odeszła od ideologicznej walki z prawicą i przeszła na spory o gospodarkę. źródło: NKJP: Tadeusz Zachurski: Rozmowa Wprost, Wprost, 1998 |
|
Falandysz jest [...] pomysłodawcą wykorzystania w walce z koalicją zaskarżania do Trybunału Konstytucyjnego ustaw przed ich podpisaniem. źródło: NKJP: Agnieszka Kublik: Spuścizna prezydenckiego prawnika, Gazeta Wyborcza, 1995-09-21 |
|
Zdarzenie to było fragmentem walki stronnictw emigracyjnych, przeniesionej ze sfery politycznej na wojsko. źródło: NKJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie: od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | walka |
walki |
|
D. | walki |
walk |
|
C. | walce |
walkom |
|
B. | walkę |
walki |
|
N. | walką |
walkami |
|
Ms. | walce |
walkach |
|
W. | walko |
walki |
Składnia
![]() |
+ | walka | + |
(KOGO) +
(z KIM)
|
![]() |
+ | walka | + |
(między/pomiędzy KIM a KIM)
|
4. usuwanie trudności
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- bezkompromisowa, bezpardonowa, bezwzględna, uporczywa, zaciekła, zawzięta, zażarta, zdecydowana; beznadziejna, heroiczna, przegrana, rozpaczliwa; skuteczna, zwycięska walka
- walka polityków, rządu, władz
- walka o byt, o chleb, o przetrwanie, o przeżycie, o przyszłość; o odszkodowanie, o podwyżki; o awans, o mistrzostwo Anglii, Polski, świata..., o półfinał, o tytuł mistrza; o fotel burmistrza, premiera, prezydenta..., o prezydenturę, o prymat, o przywództwo, o stołki, o władzę; o prawa dzieci, kobiet, zwierząt..., o równouprawnienie, o sprawiedliwość; o człowieka, o dzieci, o syna
- walka z alkoholizmem, z analfabetyzmem, z bandytyzmem, z bezrobociem, z biedą, z biurokracją, z faszyzmem, z korupcją, z narkomanią, z przemytem, z przestępczością, z rasizmem, z ubóstwem; z chorobą, z nadwagą, z nowotworami, z otyłością, z rakiem; z epidemią, z żywiołem;
- walka rozgorzała, toczy się, trwała
- podjąć/podejmować, prowadzić, stoczyć; przegrać walkę
Cytaty
Nowy rząd zapowiedział bardziej skuteczną walkę z aferami. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 23.11.1995 |
|
Celem akcji jest ograniczenie liczby przestępstw, wykroczeń oraz walka z alkoholizmem, narkomanią i zapobieganie demoralizacji młodzieży. źródło: NKJP: Iwona Ogrodowska - Ogórek: Gorączka piątkowej nocy, Echo Dnia, 2007-04-30 |
|
Choć cenię sobie walkę o równouprawnienie kobiet, nie wierzę w jej skuteczność, jeśli nie będzie się zmieniać także sytuacja drugiej części ludzkości. źródło: NKJP: Jarosław Makowski: Kobiety uczą kościół, 2007 |
|
To dobrze, że możesz jeść - przynajmniej masz siłę na walkę z chorobą. źródło: NKJP: Internet |
|
W Gimnazjum Nr 2 toczyła się walka o prymat wśród gimnazjalistek i gimnazjalistów. źródło: NKJP: NKJP: (ZS): Mistrzowie w minikoszykówce, Dziennik Polski, 2001-01-05 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | walka |
walki |
|
D. | walki |
walk |
|
C. | walce |
walkom |
|
B. | walkę |
walki |
|
N. | walką |
walkami |
|
Ms. | walce |
walkach |
|
W. | walko |
walki |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
![]() |
+ | walka | + |
z KIM/CZYM
|
![]() |
+ | walka | + |
o CO
|
5. pozyskiwanie względów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- walka o elektorat, o klienta, o konsumenta, o pacjenta, o wyborców
Cytaty
Wzajemna kopanina polityczna w walce o elektorat wyborczy środowisk emerytów i rencistów jedynie komplikuje przyjęcie dobrych, przemyślanych rozwiązań na przyszłe lata. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.10.1996 |
|
W tym roku na rynku materiałów budowlanych zaostrzy się walka o klienta indywidualnego. źródło: NKJP: (A): Dom - Wiadomości, Dziennik Polski, 2001-02-07 |
|
Od nowego roku Jelcyn przystąpił [...] do walki o wyborców niezdecydowanych. źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Prezydent Rosji wystartował do wyścigu o drugą kadencję, Gazeta Wyborcza, 1996-02-16 |
|
Pepsi i coca-cola dotarły do Polski ćwierć wieku temu, za „wczesnego Gierka”. Ale prawdziwą walkę o konsumenta zaczęły po 1989 roku. źródło: NKJP: Wojciech Staszewski: Cola w środę, pepsi w sobotę, Gazeta Wyborcza, 1996-04-06 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | walka |
walki |
|
D. | walki |
walk |
|
C. | walce |
walkom |
|
B. | walkę |
walki |
|
N. | walką |
walkami |
|
Ms. | walce |
walkach |
|
W. | walko |
walki |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
![]() |
+ | walka | + |
o KOGO
|
6. dobra ze złem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe
Połączenia
- walka żywiołów; idei, ideologii, poglądów; dobra ze złem, starego z nowym, światła z ciemnością
Cytaty
Ukończona w 1981 powieść nie jest prostą fabularyzację rzeczywistych faktów. Opowiada o nieustannej walce dobra ze złem. źródło: NKJP: Ryszard Wysokiński: Święci i wojna, Książki, dodatek do Gazety Wyborczej, 1992-10-07 |
|
Burza rozpętała się na dobre. Lunął deszcz. Wilmowski schronił się z Tomkiem do palarni, aby przez okno obserwować walkę żywiołów. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957 |
|
Bez swobodnej walki poglądów zamiera życie każdej instytucji publicznej. źródło: NKJP: Jan Tomasz Lipski: Nierozważna i romantyczna, Gazeta Wyborcza, 1999-01-16 |
|
W dawnych wyobrażeniach ludu był to czas walki zimy z wiosną. źródło: NKJP: G.Czerwińska: Kalendarz polski: Śródpoście i biała niedziela, Tygodnik Ciechanowski, 2002-03-10 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | walka |
walki |
|
D. | walki |
walk |
|
C. | walce |
walkom |
|
B. | walkę |
walki |
|
N. | walką |
walkami |
|
Ms. | walce |
walkach |
|
W. | walko |
walki |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
![]() |
+ | walka | + |
CZEGO +
(z CZYM)
|