UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pasować się

Chronologizacja

SPXVI: (inne znaczenie), STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1. z chorobą

Definicja

próbować pokonać trudności lub rozwiązać problem, wkładając w to wiele wysiłku

Pochodzenie

Od: wyrażenia brać się za pasy, chodzić za pasy 'mocować się, walczyć, trzymając się za pasy' (Bor.), zob. pas (część stroju).

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  boksować się, borykać się, siłować się, zmagać się
hiperonimy:  walczyć

Połączenia

  • pasować się z myślami, z problemami, z przeciwnościami, z sumieniem, z życiem, ze sobą

Cytaty

A tu już pasuj się z samym sobą i własnym diabłem.

źródło: NKJP: Internet

Dotychczas rzekomi przedstawiciele klasy pracującej myślą o sprawie, której służą, w kategoriach starej świadomości: praca ducha musi być dokonana, muszą przyjść ludzie, którzy w bolesnej osobistej walce zrywać będą z nawyknieniami dotychczasowej myśli, pasować się ze zwątpieniem [...].

źródło: NKJP: Michał Głowiński: Ekspresja i empatia, 1997

Pasowanie się z problemami - zawsze trudne, wymagające sporych wysiłków.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 1999-08-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasuję się
pasujemy się
2 os. pasujesz się
pasujecie się
3 os. pasuje się
pasują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałem się
+(e)m się pasował
pasowałam się
+(e)m się pasowała
pasowałom się
+(e)m się pasowało
pasowaliśmy się
+(e)śmy się pasowali
pasowałyśmy się
+(e)śmy się pasowały
2 os. pasowałeś się
+(e)ś się pasował
pasowałaś się
+(e)ś się pasowała
pasowałoś się
+(e)ś się pasowało
pasowaliście się
+(e)ście się pasowali
pasowałyście się
+(e)ście się pasowały
3 os. pasował się
pasowała się
pasowało się
pasowali się
pasowały się

bezosobnik: pasowano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się pasował
będę się pasować
będę się pasowała
będę się pasować
będę się pasowało
będę się pasować
będziemy się pasowali
będziemy się pasować
będziemy się pasowały
będziemy się pasować
2 os. będziesz się pasował
będziesz się pasować
będziesz się pasowała
będziesz się pasować
będziesz się pasowało
będziesz się pasować
będziecie się pasowali
będziecie się pasować
będziecie się pasowały
będziecie się pasować
3 os. będzie się pasował
będzie się pasować
będzie się pasowała
będzie się pasować
będzie się pasowało
będzie się pasować
będą się pasowali
będą się pasować
będą się pasowały
będą się pasować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasujmy się
2 os. pasuj się
pasujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałbym się
bym się pasował
pasowałabym się
bym się pasowała
pasowałobym się
bym się pasowało
pasowalibyśmy się
byśmy się pasowali
pasowałybyśmy się
byśmy się pasowały
2 os. pasowałbyś się
byś się pasował
pasowałabyś się
byś się pasowała
pasowałobyś się
byś się pasowało
pasowalibyście się
byście się pasowali
pasowałybyście się
byście się pasowały
3 os. pasowałby się
by się pasował
pasowałaby się
by się pasowała
pasowałoby się
by się pasowało
pasowaliby się
by się pasowali
pasowałyby się
by się pasowały

bezosobnik: pasowano by się

bezokolicznik: pasować się

imiesłów przysłówkowy współczesny: pasując się

gerundium: pasowanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasowanie się
pasowania się
D. pasowania się
pasowań się
C. pasowaniu się
pasowaniom się
B. pasowanie się
pasowania się
N. pasowaniem się
pasowaniami się
Ms. pasowaniu się
pasowaniach się
W. pasowanie się
pasowania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: pasujący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasujący się
pasujący się
pasujący się
pasujące się
pasująca się
D. pasującego się
pasującego się
pasującego się
pasującego się
pasującej się
C. pasującemu się
pasującemu się
pasującemu się
pasującemu się
pasującej się
B. pasującego się
pasującego się
pasujący się
pasujące się
pasującą się
N. pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującą się
Ms. pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasujący się
pasujący się
pasujące się
pasujące się
D. pasujących się
pasujących się
pasujących się
pasujących się
C. pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującym się
B. pasujących się
pasujących się
pasujących się
pasujące się
N. pasującymi się
pasującymi się
pasującymi się
pasującymi się
Ms. pasujących się
pasujących się
pasujących się
pasujących się

Składnia

Rzosobowy + pasować się +
z KIM/CZYM

2. na przywódcę

Definicja

uznać siebie za osobę odpowiednią do pełnienia jakiejś funkcji

Pochodzenie

st.pol. pasować 'dokonać pasowania, powołać do stanu rycerskiego; powoływać kogos na coś'

Zob. pas (część stroju) w specjalnym znaczeniu, stąd pasować 'obdarować pasem rycerskim' (Bor.)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kreować się, ogłosić się

Cytaty

W ten sposób łatwiutko można się pasować na bohatera, poskramiacza niedźwiedzi, mściciela historii, cudotwórcę znad Wisły.

źródło: NKJP: Ludwik Stomma: Rondo, prasa, 2005

Sam pasował się na ostatniego obrońcę demokratycznej twierdzy, szturmowanej przez lewicę.

źródło: NKJP: Katarzyna Janowska: Dzieje pewnej inicjatywy, Gazeta Wyborcza, 1995-08-02

Jak każdemu, i mnie zdarzały się okazje, żeby nareszcie pasować się na mężczyznę.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasuję się
pasujemy się
2 os. pasujesz się
pasujecie się
3 os. pasuje się
pasują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałem się
+(e)m się pasował
pasowałam się
+(e)m się pasowała
pasowałom się
+(e)m się pasowało
pasowaliśmy się
+(e)śmy się pasowali
pasowałyśmy się
+(e)śmy się pasowały
2 os. pasowałeś się
+(e)ś się pasował
pasowałaś się
+(e)ś się pasowała
pasowałoś się
+(e)ś się pasowało
pasowaliście się
+(e)ście się pasowali
pasowałyście się
+(e)ście się pasowały
3 os. pasował się
pasowała się
pasowało się
pasowali się
pasowały się

bezosobnik: pasowano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się pasował
będę się pasować
będę się pasowała
będę się pasować
będę się pasowało
będę się pasować
będziemy się pasowali
będziemy się pasować
będziemy się pasowały
będziemy się pasować
2 os. będziesz się pasował
będziesz się pasować
będziesz się pasowała
będziesz się pasować
będziesz się pasowało
będziesz się pasować
będziecie się pasowali
będziecie się pasować
będziecie się pasowały
będziecie się pasować
3 os. będzie się pasował
będzie się pasować
będzie się pasowała
będzie się pasować
będzie się pasowało
będzie się pasować
będą się pasowali
będą się pasować
będą się pasowały
będą się pasować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasujmy się
2 os. pasuj się
pasujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałbym się
bym się pasował
pasowałabym się
bym się pasowała
pasowałobym się
bym się pasowało
pasowalibyśmy się
byśmy się pasowali
pasowałybyśmy się
byśmy się pasowały
2 os. pasowałbyś się
byś się pasował
pasowałabyś się
byś się pasowała
pasowałobyś się
byś się pasowało
pasowalibyście się
byście się pasowali
pasowałybyście się
byście się pasowały
3 os. pasowałby się
by się pasował
pasowałaby się
by się pasowała
pasowałoby się
by się pasowało
pasowaliby się
by się pasowali
pasowałyby się
by się pasowały

bezosobnik: pasowano by się

bezokolicznik: pasować się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

pasując się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pasowawszy się

gerundium: pasowanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasowanie się
pasowania się
D. pasowania się
pasowań się
C. pasowaniu się
pasowaniom się
B. pasowanie się
pasowania się
N. pasowaniem się
pasowaniami się
Ms. pasowaniu się
pasowaniach się
W. pasowanie się
pasowania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: pasujący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasujący się
pasujący się
pasujący się
pasujące się
pasująca się
D. pasującego się
pasującego się
pasującego się
pasującego się
pasującej się
C. pasującemu się
pasującemu się
pasującemu się
pasującemu się
pasującej się
B. pasującego się
pasującego się
pasujący się
pasujące się
pasującą się
N. pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującą się
Ms. pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasujący się
pasujący się
pasujące się
pasujące się
D. pasujących się
pasujących się
pasujących się
pasujących się
C. pasującym się
pasującym się
pasującym się
pasującym się
B. pasujących się
pasujących się
pasujących się
pasujące się
N. pasującymi się
pasującymi się
pasującymi się
pasującymi się
Ms. pasujących się
pasujących się
pasujących się
pasujących się

Składnia

Rzosobowy + pasować się +
na KOGO
Data ostatniej modyfikacji: 18.07.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj