UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

agregat

Chronologizacja

1825, Gazeta Korrespondenta Warszawskiego y Zagranicznego, nr 198, polona.pl

Pochodzenie

internac.

ang. aggregate

fr. agrégat

niem. Aggregat

z łac. aggregātus 'zgromadzony, połączony, zespolony'

1. prądotwórczy

Definicja

zespół połączonych ze sobą na stałe urządzeń i maszyn, które wykonują określone działanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zespół

Połączenia

awaryjny, chłodniczy; elektryczny; głośny; wydajny agregat; agregat drukujący, gaśniczy, grzewczy, oddymiający, oświetleniowy, pianowy, prądotwórczy, spawalniczy, tynkarski, wentylacyjny, zasilający; uprawowy; dieslowski, gazowy, hydrauliczny, kotłowy, energooszczędny, nawiewowo-wyciągowy, paliwowy, pompowy, ręczny, spalinowy, sprężarkowy; zautomatyzowany; kompaktowy, mobilny, przenośny
agregat silnika; prądu, wody; chłodzenia, ogrzewania
agregat i urządzenie, akumulator i agregat
kierowca, operator; silnik, wyłącznik, usterka, wyposażenie; awaria, eksploatacja, konserwacja, montaż, naprawa, obsługa, podpięcie, praca, produkcja, przegląd, serwis; sprawność, trwałość, wydajność agregatu; zespół agregatów
paliwo do agregatów
zasilanie z agregatów
agregat chłodzi, pracuje, produkuje coś, służy, wytwarza coś, zasila; hałasuje, świeci, terkoce
użyć/używać agregatu
podłączyć, uruchomić, włączyć, wyłączyć, zainstalować, zamontować; naprawić; kupić, posiadać, skraść, sprzedać, zakupić agregat
skorzystać z agregatu
zaopatrzyć w agregat

Cytaty

	Wagon miał także własny, niezależny od lokomotywy, system ogrzewania, a nawet własny agregat prądotwórczy, zasilany małym naftowym motorkiem. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006
	Strażacy szybko przybyli na miejsce. Mieli przygotowany do użycia agregat proszkowy. źródło: NKJP: (GM): Miasto bez prądu, Dziennik Polski, 2002-08-06
	Ostatnio dobudowano chłodnię, zakupiono agregat chłodniczy, zmodernizowano pomieszczenia gospodarcze. źródło: NKJP: S.Żagiel: Organizacja przyjaciół, Tygodnik Ciechanowski, 2007-02-27
	Spore zainteresowanie wzbudzały m.in. urządzenia do dezynfekcji. Pierwsze z nich, produkcji polskiej, to agregat do bielenia, dezynfekcji i dezynsekcji. źródło: NKJP: Rozwijać tradycje, Dziennik Polski, 2001-07-02
	Kursanci podczas szkolenia muszą więc najpierw minąć stalowy most [...], przed repliką duńskiej cieśniny Hatter Rev powalczyć chwilę z wytwarzanym przez specjalny agregat poprzecznym wiatrem i wreszcie - bezpiecznie wpłynąć do celu podróży. źródło: NKJP: Danuta Pawłowska: Morza szum, ptaków śpiew, Ozon, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	agregat	agregaty
D.	agregatu	agregatów
C.	agregatowi	agregatom
B.	agregat	agregaty
N.	agregatem	agregatami
Ms.	agregacie	agregatach
W.	agregacie	agregaty

Składnia

	+	agregat	+	JAKI
	+	agregat	+	CZEGO

2. zbiór

Definicja

książk.

całość złożona z różnorodnych elementów, mogących funkcjonować wspólnie w obrębie zbioru, jak i samodzielnie

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

całość

Połączenia

pełny, skupiony agregat; agregat społeczny; agregaty tematyczne
agregat informacji, pytań; elementów, jednostek
tworzyć agregat
posegregować w agregaty

Cytaty

	Twór, który z połączeń owych molekuł się wyłania, nie jest układem uorganizowanym we właściwym sensie; jest to raczej agregat elementów, z których każdy posiada te same właściwości, co skomponowana z nich całość. źródło: NKJP: Ryszard Panasiuk: Filozofia: historia i współczesność: studia, odczyty, eseje, 2001
	Czytelników zaczęto traktować jako agregat (luźny zbiór), jako zbiór jednostek nabywających książki, wyznaczony przez preferencje czytelnicze i pozycję społeczno-ekonomiczną nabywców. źródło: NKJP: Tomasz Goban-Klas: Media i komunikowanie masowe: teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu, 1999
	Klasa zwierząt, które w określonym dniu tworzyły określone stado, nie ulegnie zmianie, chociaż stado ulegnie rozproszeniu i przestanie tworzyć agregat. źródło: KWSJP: Zygmunt Ziembiński: Logika praktyczna, 1958
	Badana populacja może być rozpatrywana jako agregat (całość). źródło: NKJP: Ewa Małgorzata Walińska: Wartość bilansowa przedsiębiorstwa a alokacja podatku dochodowego, 2004
	Cały ten wielki państwowy agregat do marnowania pieniędzy wszystkich obywateli jest broniony przez tę część obywateli, którzy w nim są zatrudnieni. źródło: NKJP: Ernest Skalski: Agregat do marnowania pieniędzy, Gazeta Wyborcza, 1994-10-26

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	agregat	agregaty
D.	agregatu	agregatów
C.	agregatowi	agregatom
B.	agregat	agregaty
N.	agregatem	agregatami
Ms.	agregacie	agregatach
W.	agregacie	agregaty

Składnia

agregat

KOGO/CZEGO

3. mineralny

Definicja

miner.

skupisko kryształów określonego minerału

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki

Połączenia

blaszkowy, drobnoziarnisty, pojedynczy, porowaty, promienisty, sferyczny, włóknisty, wrzecionowaty, zbity; ciemny, trwały, nietrwały, stały agregat; agregat mineralny
agregat kalcytu, kryształów
agregat powstał, utworzył się
tworzyć agregat

Cytaty

Po wyzwoleniu nie reaktywowano muzeum, a nawet część ocalałych zabytków uległa dewastacji np. wielki agregat kryształów solnych stojących w sieni został rozbity.

źródło: NKJP: Piotr Kurowski: Warto Wiedzieć, Panorama Wieliczki, 1998

W angielskiej wczesnej jurze w bezpośrednim związku z takim wydłużonym agregatem muszli amonitów znaleziono fragmenty skóry niezidentyfikowanego bliżej rekina.

źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi: wprowadzenie do paleobiologii, 2003

Zbliźniaczone skalenie występują też w zbitych, ziarnistych, kostkowych i blaszkowych agregatach.

źródło: NKJP: Kluka: Skalenie potasowe, wikipedia.pl, 2007-04-10

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	agregat	agregaty
D.	agregatu	agregatów
C.	agregatowi	agregatom
B.	agregat	agregaty
N.	agregatem	agregatami
Ms.	agregacie	agregatach
W.	agregacie	agregaty

Składnia

agregat

CZEGO

4. osoba

Definicja

pot.

ktoś zachowujący się w sposób nietypowy i zwracający uwagę

Noty o użyciu

Używane również w stosunku do zwierząt domowych.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:

agent, aparat, model, numer

Połączenia

fajny, niezły agregat

Cytaty

Mam narzeczoną małolatę/ Fajny agregat mówię wam/ Ma dosyć zdartej płyty starych/ Woli więc słuchać gdy ja gram'/Kiedy kolumny dostaną dreszczy/ A na parkiecie amok i szał/ Ona nie tańczy, ona na luzie/ Pali peweksy i robi szpan.

źródło: Andrzej Korzyński: King Bruce Lee, karate mistrz (tekst piosenki, 1983)

Gosiu. czyli zdajesz wszystko w sesji w tzw zerówkach. nawet 5 dni przed rozpoczęciem sesji. Ale agregat z Ciebie. no. no.... gratuluję i podziwiam.

źródło: Internet: wiadomosci24.pl/panel/komentarze

[...] ostatnio jak byłam, to co się pochylałam nad kupką ziemi, to podlatywała i każdą, którą palcem dotknęłam. musiała powąchać [...] agregat z niej nieziemski.

źródło: Internet: lesna-ania.flog.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	agregat	agregaci	ndepr
M.	agregat	agregaty	depr
D.	agregata	agregatów
C.	agregatowi	agregatom
B.	agregata	agregatów
N.	agregatem	agregatami
Ms.	agregacie	agregatach
W.	agregacie	agregaci	ndepr
W.	agregacie	agregaty	depr

Data ostatniej modyfikacji: 02.03.2023