UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nasycać się

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nasycam się
nasycamy się
2 os. nasycasz się
nasycacie się
3 os. nasyca się
nasycają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nasycałem się
+(e)m się nasycał
nasycałam się
+(e)m się nasycała
nasycałom się
+(e)m się nasycało
nasycaliśmy się
+(e)śmy się nasycali
nasycałyśmy się
+(e)śmy się nasycały
2 os. nasycałeś się
+(e)ś się nasycał
nasycałaś się
+(e)ś się nasycała
nasycałoś się
+(e)ś się nasycało
nasycaliście się
+(e)ście się nasycali
nasycałyście się
+(e)ście się nasycały
3 os. nasycał się
nasycała się
nasycało się
nasycali się
nasycały się

bezosobnik: nasycano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się nasycał
będę się nasycać
będę się nasycała
będę się nasycać
będę się nasycało
będę się nasycać
będziemy się nasycali
będziemy się nasycać
będziemy się nasycały
będziemy się nasycać
2 os. będziesz się nasycał
będziesz się nasycać
będziesz się nasycała
będziesz się nasycać
będziesz się nasycało
będziesz się nasycać
będziecie się nasycali
będziecie się nasycać
będziecie się nasycały
będziecie się nasycać
3 os. będzie się nasycał
będzie się nasycać
będzie się nasycała
będzie się nasycać
będzie się nasycało
będzie się nasycać
będą się nasycali
będą się nasycać
będą się nasycały
będą się nasycać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nasycajmy się
2 os. nasycaj się
nasycajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nasycałbym się
bym się nasycał
nasycałabym się
bym się nasycała
nasycałobym się
bym się nasycało
nasycalibyśmy się
byśmy się nasycali
nasycałybyśmy się
byśmy się nasycały
2 os. nasycałbyś się
byś się nasycał
nasycałabyś się
byś się nasycała
nasycałobyś się
byś się nasycało
nasycalibyście się
byście się nasycali
nasycałybyście się
byście się nasycały
3 os. nasycałby się
by się nasycał
nasycałaby się
by się nasycała
nasycałoby się
by się nasycało
nasycaliby się
by się nasycali
nasycałyby się
by się nasycały

bezosobnik: nasycano by się

bezokolicznik: nasycać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: nasycając się

gerundium: nasycanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nasycanie się
nasycania się
D. nasycania się
nasycań się
C. nasycaniu się
nasycaniom się
B. nasycanie się
nasycania się
N. nasycaniem się
nasycaniami się
Ms. nasycaniu się
nasycaniach się
W. nasycanie się
nasycania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: nasycający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nasycający się
nasycający się
nasycający się
nasycające się
nasycająca się
D. nasycającego się
nasycającego się
nasycającego się
nasycającego się
nasycającej się
C. nasycającemu się
nasycającemu się
nasycającemu się
nasycającemu się
nasycającej się
B. nasycającego się
nasycającego się
nasycający się
nasycające się
nasycającą się
N. nasycającym się
nasycającym się
nasycającym się
nasycającym się
nasycającą się
Ms. nasycającym się
nasycającym się
nasycającym się
nasycającym się
nasycającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nasycający się
nasycający się
nasycające się
nasycające się
D. nasycających się
nasycających się
nasycających się
nasycających się
C. nasycającym się
nasycającym się
nasycającym się
nasycającym się
B. nasycających się
nasycających się
nasycających się
nasycające się
N. nasycającymi się
nasycającymi się
nasycającymi się
nasycającymi się
Ms. nasycających się
nasycających się
nasycających się
nasycających się

odpowiednik aspektowy: nasycić się

Pochodzenie

Zob. sycić

1. chlebem

Definicja

jedząc lub pijąc coś, zaspokajać głód lub pragnienie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie

Połączenia

  • nasycać się pokarmem

Cytaty

Są niemowlęta, które nasycają się pokarmem z jednej piersi, nie należy zmuszać ich do ssania drugiej, jeśli tego odmawiają.

źródło: NKJP: Ilona Dzijak-Muniak: O karmieniu piersią - część II, Nakielski Czas - Czas na zdrowie, 2006-02-08

Chrupki dodatkowo oczyszczają zęby z osadu. I warto pamiętać, że im większa zawartość mięsa, tym relatywnie mniej kot zjada, bo nasyca się mniejszą ilością karmy.

źródło: Internet

Składnia

Rzżywotny + nasycać się +
(CZYM)

2. wrażeniami

Definicja

zaspokajać któreś ze swoich potrzeb lub pragnień

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • nasycać się jakąś atmosferą, miłością, radością

Cytaty

Przez dłuższą chwilę Kotowicz nasycał się wywołanym nastrojem. Czuł się teraz samą doskonałością. Zachwyt w nim grał jak organy.

źródło: KWSJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948

Biorę do ręki neseser, by się przekonać o jego lekkości. Nasycam się i upajam tą lekkością.

źródło: NKJP: Adam Czerniawski: Narracje ormiańskie, 2003

Jeszcze zobaczyć, jacy są jej rodzice. [...] Bo przecież ją wychowali. Ona nasycała się klimatem, który oni tworzyli na co dzień.

źródło: NKJP: Ślub, Dziennik Polski - Magazyn, 2001-01-19

Brat Makary pociągnął nosem i poczuł dobrze mu znany zapach. Wciągnął dech i nasycał się tymi wonnościami.

źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Siedem zacnych grzechów głównych, 1954

Składnia

Rzosobowy + nasycać się +
CZYM

3. zapachem

Definicja

wchłaniać jakiś zapach lub substancję

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii zapachy

Połączenia

  • powietrze, ziemia nasyca się czymś
  • nasycać się wilgocią, wodą, zapachem czegoś

Cytaty

Powietrze nasycało się jesiennym zapachem wilgoci, butwiejących liści i grzybów.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

W zetknięciu z powietrzem woda morska nasycała się powierzchniowo CO2, obniżając pH.

źródło: KWSJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi: wprowadzenie do paleobiologii, 1992

Ziemia nasiąka powoli. Dorzecza nasycają się wodą, a rozwój sytuacji będzie zależał od tego, ile będą one mogły wchłonąć wody.

źródło: NKJP: (rob): Rok Noego?, Gazeta Krakowska, 2004-06-22

Składnia

Rznieżywotny + nasycać się +
CZYM

4. produktami

Definicja

wypełniać się czymś w dostatecznej ilości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

  • rynek nasyca się czymś
  • nasycać się powoli

Cytaty

Rynek powoli się nasyca i coraz częściej zamiast szukać kupca na skradzione auto, złodzieje dzwonią do jego właściciela z żądaniem okupu.

źródło: KWSJP: Piotr Kanikowski: Bryki na rzeź, Gazeta Wrocławska, 1999, nr 16

Popyt na tradycyjne wyroby i usługi nasycał się, a wzrost wymagań nabywcy, indywidualizacja konsumpcji powodowały zaostrzanie się konkurencji, wzrost zagrożeń i ryzyka.

źródło: NKJP: Stanisława Wilmańska-Sosnowska: Zachowania polskich przedsiębiorstw handlowych w warunkach konkurencji, 1999

W skrajnym przypadku mogła więc nastąpić fala bankructw, gdyby skumulowana i lawinowo rosnąca podaż przekroczyła nasycający się popyt.

źródło: KWSJP: Jolanta Młodawska: Rola państwa w branżach wysokiej szansy w Japonii w latach 1950-2000, 2001

Składnia

Rznieżywotny + nasycać się +
(CZYM)

5. barwą

Definicja

książk. 
zwiększać intensywność zabarwienia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

  • nasycać się czernią, czerwienią

Cytaty

Biała słoneczna tarcza, spływająca nad brzozowy zagajnik, nasycała się stopniowo czerwienią.

źródło: KWSJP: Władysław Terlecki: Drabina Jakubowa albo Podróż, 1988

Gęstwa krzewów, nasycający się czernią mrok skryły ich najzupełniej. Złakniony po tych dniach rozłąki, tulił ją i całował coraz goręcej.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

Gdzieś nad ranem, gdy niebo za szczytami zaczynało lekko nasycać się szarawą jasnością, a my […] zbieraliśmy się, by ruszyć na poszukiwanie jakiejś drogi, z daleka rozległy się nawoływania, pohukiwania, szczekanie psów.

źródło: KWSJP: Kazimierz Dębnicki: Życie jak życie, 1986

Rumieniec rozlewał się powoli po łysinie von Schroettera i nasycał się intensywną barwą.

źródło: KWSJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Składnia

Rznieżywotny + nasycać się +
CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 18.10.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj