UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaatakować

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaatakuję
zaatakujemy
2 os. zaatakujesz
zaatakujecie
3 os. zaatakuje
zaatakują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaatakowałem
+(e)m zaatakował
zaatakowałam
+(e)m zaatakowała
zaatakowałom
+(e)m zaatakowało
zaatakowaliśmy
+(e)śmy zaatakowali
zaatakowałyśmy
+(e)śmy zaatakowały
2 os. zaatakowałeś
+(e)ś zaatakował
zaatakowałaś
+(e)ś zaatakowała
zaatakowałoś
+(e)ś zaatakowało
zaatakowaliście
+(e)ście zaatakowali
zaatakowałyście
+(e)ście zaatakowały
3 os. zaatakował
zaatakowała
zaatakowało
zaatakowali
zaatakowały

bezosobnik: zaatakowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaatakujmy
2 os. zaatakuj
zaatakujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaatakowałbym
bym zaatakował
zaatakowałabym
bym zaatakowała
zaatakowałobym
bym zaatakowało
zaatakowalibyśmy
byśmy zaatakowali
zaatakowałybyśmy
byśmy zaatakowały
2 os. zaatakowałbyś
byś zaatakował
zaatakowałabyś
byś zaatakowała
zaatakowałobyś
byś zaatakowało
zaatakowalibyście
byście zaatakowali
zaatakowałybyście
byście zaatakowały
3 os. zaatakowałby
by zaatakował
zaatakowałaby
by zaatakowała
zaatakowałoby
by zaatakowało
zaatakowaliby
by zaatakowali
zaatakowałyby
by zaatakowały

bezosobnik: zaatakowano by

bezokolicznik: zaatakować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaatakowawszy

gerundium: zaatakowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaatakowanie
zaatakowania
D. zaatakowania
zaatakowań
C. zaatakowaniu
zaatakowaniom
B. zaatakowanie
zaatakowania
N. zaatakowaniem
zaatakowaniami
Ms. zaatakowaniu
zaatakowaniach
W. zaatakowanie
zaatakowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaatakowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaatakowany
zaatakowany
zaatakowany
zaatakowane
zaatakowana
D. zaatakowanego
zaatakowanego
zaatakowanego
zaatakowanego
zaatakowanej
C. zaatakowanemu
zaatakowanemu
zaatakowanemu
zaatakowanemu
zaatakowanej
B. zaatakowanego
zaatakowanego
zaatakowany
zaatakowane
zaatakowaną
N. zaatakowanym
zaatakowanym
zaatakowanym
zaatakowanym
zaatakowaną
Ms. zaatakowanym
zaatakowanym
zaatakowanym
zaatakowanym
zaatakowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaatakowani
zaatakowani
zaatakowane
zaatakowane
D. zaatakowanych
zaatakowanych
zaatakowanych
zaatakowanych
C. zaatakowanym
zaatakowanym
zaatakowanym
zaatakowanym
B. zaatakowanych
zaatakowanych
zaatakowanych
zaatakowane
N. zaatakowanymi
zaatakowanymi
zaatakowanymi
zaatakowanymi
Ms. zaatakowanych
zaatakowanych
zaatakowanych
zaatakowanych

Pochodzenie

Pochodny od atak

1. przechodnia

Definicja

gwałtownie użyć siły z zamiarem zrobienia krzywdy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:  napaść II

Połączenia

  • tłum; niedźwiedź, pies zaatakował; policja zaatakowała; zwierzę zaatakowało; bandyci, demonstranci, napastnicy, skini, sprawcy, terroryści zaatakowali
  • zaatakować chłopca, dziewczynkę, funkcjonariusza, policjantów, przeciwników, taksówkarza; konwój
  • zaatakować kamieniami, nożem, siekierą
  • zaatakować czynnie, niespodziewanie, znienacka
  • móc, postanowić zaatakować
  • został zaatakowany

Cytaty

Zdarzenie zaczęło się od tego, że to kibice zaatakowali policję.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.06.1995

Równocześnie zaatakował pochodnią, lecz tylko lekko osmalił Azimowowi rzęsy i brwi.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Napastnicy zaatakowali koktajlami Mołotowa placówki oświaty.

źródło: NKJP: Robert Sołtyk: Bunt imigrantów w przedmiejskich blokowiskach, Gazeta Wyborcza, 1995-06-10

51-letni mężczyzna, którego na terenie jednej z posesji pies zaatakował, z licznymi ranami szarpanymi głowy i rąk trafił na OIOM w jednym ze szczecińskich szpitali.

źródło: NKJP: (pp): Pies pogryzł, bo opiekun był pijany?, Gazeta Goleniowska, 2009-02-17

Czas skracano sobie polowaniami. Podczas jednego niedźwiedź zaatakował królową Bonę, która spadła z konia i poroniła.

źródło: Internet

Składnia

bez ograniczeń + zaatakować +
KOGO/CO + (CZYM)

2. wroga

Definicja

rozpocząć prowadzenie zdecydowanych działań wojennych w celu pokonania wroga

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Połączenia

  • Hitler, Husajn zaatakował; Gruzja, Izrael, Rosja zaatakowała; Abchazi, Chorwaci, Japończycy, Kurdowie, Mudżahedini, Niemcy, Rosjanie, Serbowie; komandosi, partyzanci, rebelianci zaatakowali; wojska; samoloty zaatakowały
  • zaatakować Afganistan, Amerykę, Finlandię, Irak, Iran, Kuwejt, Polskę, USA, ZSRR; instalacje nuklearne, kibuc, miasto, posterunek, wioskę; nieprzyjaciela
  • zaatakować bronią biologiczną, chemiczną, jądrową..., granatami, rakietami
  • zaatakować z powietrza, z zachodu
  • zaatakować frontalnie, zbrojnie
  • móc, postanowić, próbować, zamierzać zaatakować

Cytaty

l września 1939 roku Hitler zaatakował Polskę, a 17 września rozpoczęła się agresja sowiecka.

źródło: NKJP: Zdradziecki protokół, Dziennik Polski, 1999-08-24

Iran [...] może zaatakować rakietami amerykańskie okręty.

źródło: NKJP: Tomasz Zalewski: Plan na Iran, Polityka, 2007-10-13

50-tysięczna armia partyzancka [...] zamierza zaatakować miasteczko [...] na granicy zairsko-rwandyjskiej i rozpocząć nową wojnę.

źródło: NKJP: Rwanda. Posłanie pokoju arcybiskupa Tutu, Gazeta Wyborcza, 1995-07-31

[...] zdołali uciec z rozbitych więźniarek, którymi transportowano aresztantów na dworzec kolejowy, gdy Wilno zaatakowali Niemcy.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 2007

17 lipca, po przygotowaniu maszyn oblężniczych zaatakowali z lądu i morza mury miasta.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + zaatakować +
KOGO/CO + (CZYM)

3. organizm

Definicja

zacząć oddziaływać negatywnie na kogoś lub na coś, powodując osłabienie, uszkodzenie lub zniszczenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

  • grzyb, nowotwór, wirus zaatakował; choroba, zaraza zaatakowała
  • zaatakować organizm, płuca; serwery
  • móc zaatakować

Cytaty

Właśnie zmarł chłopiec, któremu nowotwór zaatakował płuca.

źródło: NKJP: Dariusz Zaborek: Dotknąć delikatnie, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1997-06-06

Wcześniej, w okresie wiosennym, zaraza może zaatakować pomidory uprawiane w tunelach foliowych.

źródło: NKJP: Najgroźniejsza - zaraza, Dziennik Polski, 2002-07-03

Nie określono, czy jest on następcą czy podobnym robakiem do tego, który w czerwcu zaatakował serwery [...].

źródło: NKJP: Internet

Często nie podejrzewamy nawet, że nas również ten wirus zaatakował, aż tu nagle uwidoczniają się objawy choroby.

źródło: NKJP: O co pytają dzieci? O miłości i wychowaniu, 1999

Mikroorganizmy są w stanie zaatakować organizm człowieka dopiero wtedy, gdy jest on słabszy od nich.

źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni czyli Powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1994

Składnia

bez ograniczeń + zaatakować +
KOGO/CO

4. opozycję

Definicja

rozpocząć bardzo gwałtowną, intensywną krytykę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  napaść II

Połączenia

  • zaatakować dziennikarzy, premiera; koalicję, Kościół, rząd; liberalizm
  • zaatakować z furią
  • zaatakować bezpardonowo, gwałtownie, mocno, ostro; publicznie; brutalnie zaatakowany

Cytaty

W związku z udziałem Jasienicy w kształtowaniu się opozycji w Polsce [...] Gomułka zaatakował publicznie pisarza, wyciągając jego rzekome zbrodnie w „bandzie Łupaszki” i rzekome zobowiązania.

źródło: NKJP: Tadeusz Drewnowski: Próba scalenia: obiegi, wzorce, style: literatura polska 1944-1989, 1997

Można się dziwić posłowi Siwkowi, który [...] gwałtownie zaatakował tę koncepcję.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.03.1993

Na monachijskie przemówienie kanclerza z 12 października Hitler odpowiedział listem otwartym, w którym ostro zaatakował politykę wewnętrzną i zagraniczną rządu.

źródło: NKJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła : Niemcy w okresie hitlerowskim, 1997

Władze Warszawy (bardziej zasługujące na miano wujów niż ojców miasta, pisał) bezpardonowo zaatakował za nieudolne zarządzanie Operą.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Waldorff, ostatni baron Peerelu, 2008

Musieliśmy go zaatakować, że zmienia zdanie jak chorągiewka.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Składnia

bez ograniczeń + zaatakować +
KOGO/CO + (za CO)
bez ograniczeń + zaatakować +
KOGO/CO + (że ZDANIE)

5. drużynę rywali

Definicja

rozpocząć próbę uzyskania przewagi podczas rywalizacji sportowej

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • Widzew zaatakował; gospodarze, piłkarze zaatakowali
  • zaatakować rywali
  • zaatakować z lewego skrzydła
  • zaatakować odważnie, skutecznie, śmiało, zdecydowanie
  • postanowić, próbować zaatakować

Cytaty

Obrona Dębu popełniła błąd i w 76 minucie goście objęli prowadzenie. Od tego momentu Dąb starał się zaatakować rywala.

źródło: NKJP: SŁ: Dąb Potulice - Strażak Przechow O 1:1 (0:0), Nakielski Czas, 2007-05-30

Po przerwie Widzew zaatakował odważniej i osiągnął sporą przewagę.

źródło: NKJP: Jarosław Bińczyk: Piłka Nożna. Widzew - Broendby 2:1, Gazeta Wyborcza, 1996-08-08

Podopieczna Piotra Mańkowskiego przyznaje, że gdy Lesman zaatakowała przed metą, wiedziała, że będzie bardzo ciężko walczyć z nią o zwycięstwo.

źródło: NKJP: sid: Nie liczyła, a zdobyła, Echo Dnia, 2005-03-07

Piłkarze Stomilu bardzo dobrze zaatakowali z głębi pola.

źródło: NKJP: (SAS): Dreszcz z happy endem, Dziennik Polski, 2000-04-10

Zaatakowali śmielej, ale zrazu niewiele brakowało, a zostaliby szybko skarceni - kolejną szybką kontrę gości zakończył celnym wolejem Żurawiec.

źródło: NKJP: (sem): Upór popłacał, Nowiny Raciborskie, 2003-11-12

Składnia

bez ograniczeń + zaatakować +
(KOGO)

6. szczyt

Definicja

rozpocząć próbę dokonania czegoś, co jest osiągnięciem wyjątkowym lub lepszym od osiągnięć innych

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • zaatakować szczyt; rekord, wysokość
  • postanowić atakować

Cytaty

Postanowił zaatakować najwyższą górę ponownie, w tym roku.

źródło: NKJP: Ryszard Opiatowski: Góry są jak narkotyk, nie można się z nich wycofać, Gazeta Wyborcza, 1993-11-26

Po aklimatyzacji [...] zdecydowali, że zaatakują szczyt szybciej niż reszta.

źródło: NKJP: Aldona Minorczyk-Cichy: W góry Pamiru po ciało Krzyśka, Dziennik Zachodni, 2008-08-21

Jeśli nie uda się jej przeciągnąć, któryś będzie musiał zaatakować jezioro wpław.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1997

Gdyby nie ten pechowy wypadek motocyklowy, to pewnie dokonałbym tego co najmniej dwa lata wcześniej. Wtedy może mógłbym myśleć o zaatakowaniu rekordu [...].

źródło: NKJP: Wyścig po Kryształową Kulę, Gazeta Poznańska, 2005-03-07

Składnia

bez ograniczeń + zaatakować +
CO

7. odbiorcę

Definicja

zacząć uporczywie starać się zainteresować odbiorcę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes reklama i marketing

Połączenia

  • zaatakować widza

Cytaty

Reżyserujący widowisko Jerzy Zoń jednak nie zawiódł. Zaatakował widzów grą obrazów, świateł, symboli.

źródło: NKJP: Beata Zalot: Wpienione miasto, Tygodnik Podhalański, 1996

Sami muzycy uważają, że ta „ściana dźwięku” dobrze sprawdza się podczas koncertów. To prawda. Słuchacze zaatakowani dźwiękiem - niekoniecznie głośnym, ale zawsze nieubłaganie intensywnym, we wszystkich zakresach częstotliwości - reagują euforycznie.

źródło: NKJP: Tadeusz Płatek: Ściana dźwięku, Gazeta Krakowska, 2002-07-16

„Fala zbrodni”, „Kryminalni”, „Glina” – stacje telewizyjne zaatakowały nas serialami sensacyjnymi, tyle że to wciąż tylko kalka amerykańskiego kina akcji

źródło: NKJP: Bartłomiej Czekański: Komisarz Banał na tropie, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-10-01

Składnia

bez ograniczeń + zaatakować +
KOGO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 07.11.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj