UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

świecić się

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *světiti sę 'dawać światło; odbijać blask (słońca, światła), lśnić, błyszczeć'

1. lampa

Definicja

być źródłem światła - jasności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  palić się, świecić

Połączenia

  • dioda, kontrolka, lampa, lampka, sygnalizator, światło, żarówka świeci się; lampiony, latarnie świecą się
  • świecić się na rogu
  • świecić się na niebiesko, na zielono

Cytaty

Niemało było też przypadków niszczenia czujek reagujących na światło; bywało, że zaklejano je gumą do żucia i lampy świeciły się przez cały dzień w jakimś rejonie.

źródło: NKJP: Sztywne oświetlenie, Dziennik Polski, 2001-07-18

Jeśli dioda świeci się na niebiesko, oznacza to, że nagrywarka jest gotowa do pracy.

źródło: NKJP: Marcin Rabiniak: Nagrywarka upomni się o zasilanie, Dziennik Internautów, 2009-04-21

- Antyoblodzenie! - darł się Smoliarow, przyciskając laryn-gofon do krtani, choć widział, że kontrolka agregatu świeci się na zielono.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. świecę się
świecimy się
2 os. świecisz się
świecicie się
3 os. świeci się
świecą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. świeciłem się
+(e)m się świecił
świeciłam się
+(e)m się świeciła
świeciłom się
+(e)m się świeciło
świeciliśmy się
+(e)śmy się świecili
świeciłyśmy się
+(e)śmy się świeciły
2 os. świeciłeś się
+(e)ś się świecił
świeciłaś się
+(e)ś się świeciła
świeciłoś się
+(e)ś się świeciło
świeciliście się
+(e)ście się świecili
świeciłyście się
+(e)ście się świeciły
3 os. świecił się
świeciła się
świeciło się
świecili się
świeciły się

bezosobnik: świecono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się świecił
będę się świecić
będę się świeciła
będę się świecić
będę się świeciło
będę się świecić
będziemy się świecili
będziemy się świecić
będziemy się świeciły
będziemy się świecić
2 os. będziesz się świecił
będziesz się świecić
będziesz się świeciła
będziesz się świecić
będziesz się świeciło
będziesz się świecić
będziecie się świecili
będziecie się świecić
będziecie się świeciły
będziecie się świecić
3 os. będzie się świecił
będzie się świecić
będzie się świeciła
będzie się świecić
będzie się świeciło
będzie się świecić
będą się świecili
będą się świecić
będą się świeciły
będą się świecić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. świećmy się
2 os. świeć się
świećcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. świeciłbym się
bym się świecił
świeciłabym się
bym się świeciła
świeciłobym się
bym się świeciło
świecilibyśmy się
byśmy się świecili
świeciłybyśmy się
byśmy się świeciły
2 os. świeciłbyś się
byś się świecił
świeciłabyś się
byś się świeciła
świeciłobyś się
byś się świeciło
świecilibyście się
byście się świecili
świeciłybyście się
byście się świeciły
3 os. świeciłby się
by się świecił
świeciłaby się
by się świeciła
świeciłoby się
by się świeciło
świeciliby się
by się świecili
świeciłyby się
by się świeciły

bezosobnik: świecono by się

bezokolicznik: świecić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: świecąc się

gerundium: świecenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. świecenie się
świecenia się
D. świecenia się
świeceń się
C. świeceniu się
świeceniom się
B. świecenie się
świecenia się
N. świeceniem się
świeceniami się
Ms. świeceniu się
świeceniach się
W. świecenie się
świecenia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: świecący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. świecący się
świecący się
świecący się
świecące się
świecąca się
D. świecącego się
świecącego się
świecącego się
świecącego się
świecącej się
C. świecącemu się
świecącemu się
świecącemu się
świecącemu się
świecącej się
B. świecącego się
świecącego się
świecący się
świecące się
świecącą się
N. świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącą się
Ms. świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. świecący się
świecący się
świecące się
świecące się
D. świecących się
świecących się
świecących się
świecących się
C. świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącym się
B. świecących się
świecących się
świecących się
świecące się
N. świecącymi się
świecącymi się
świecącymi się
świecącymi się
Ms. świecących się
świecących się
świecących się
świecących się

2. połyskiwać

Definicja

odbijać światło - jasność

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  lśnić, połyskiwać

Połączenia

  • oczy świecą się
  • świecić się z radości
  • świecić się na biało

Cytaty

Krystynie oczy świecą się z radości, gdy patrzy na tańce, które poprzedzają biesiadę.

źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985

A latający spodek sam widziałem. Leciał tak szybko, że nie mógł to być samolot. Zresztą miał wyraźnie kształt dysku, i świecił się na biało.

źródło: NKJP: www.forumowisko.pl, 2007-10-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. świecę się
świecimy się
2 os. świecisz się
świecicie się
3 os. świeci się
świecą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. świeciłem się
+(e)m się świecił
świeciłam się
+(e)m się świeciła
świeciłom się
+(e)m się świeciło
świeciliśmy się
+(e)śmy się świecili
świeciłyśmy się
+(e)śmy się świeciły
2 os. świeciłeś się
+(e)ś się świecił
świeciłaś się
+(e)ś się świeciła
świeciłoś się
+(e)ś się świeciło
świeciliście się
+(e)ście się świecili
świeciłyście się
+(e)ście się świeciły
3 os. świecił się
świeciła się
świeciło się
świecili się
świeciły się

bezosobnik: świecono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się świecił
będę się świecić
będę się świeciła
będę się świecić
będę się świeciło
będę się świecić
będziemy się świecili
będziemy się świecić
będziemy się świeciły
będziemy się świecić
2 os. będziesz się świecił
będziesz się świecić
będziesz się świeciła
będziesz się świecić
będziesz się świeciło
będziesz się świecić
będziecie się świecili
będziecie się świecić
będziecie się świeciły
będziecie się świecić
3 os. będzie się świecił
będzie się świecić
będzie się świeciła
będzie się świecić
będzie się świeciło
będzie się świecić
będą się świecili
będą się świecić
będą się świeciły
będą się świecić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. świećmy się
2 os. świeć się
świećcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. świeciłbym się
bym się świecił
świeciłabym się
bym się świeciła
świeciłobym się
bym się świeciło
świecilibyśmy się
byśmy się świecili
świeciłybyśmy się
byśmy się świeciły
2 os. świeciłbyś się
byś się świecił
świeciłabyś się
byś się świeciła
świeciłobyś się
byś się świeciło
świecilibyście się
byście się świecili
świeciłybyście się
byście się świeciły
3 os. świeciłby się
by się świecił
świeciłaby się
by się świeciła
świeciłoby się
by się świeciło
świeciliby się
by się świecili
świeciłyby się
by się świeciły

bezosobnik: świecono by się

bezokolicznik: świecić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: świecąc się

gerundium: świecenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. świecenie się
świecenia się
D. świecenia się
świeceń się
C. świeceniu się
świeceniom się
B. świecenie się
świecenia się
N. świeceniem się
świeceniami się
Ms. świeceniu się
świeceniach się
W. świecenie się
świecenia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: świecący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. świecący się
świecący się
świecący się
świecące się
świecąca się
D. świecącego się
świecącego się
świecącego się
świecącego się
świecącej się
C. świecącemu się
świecącemu się
świecącemu się
świecącemu się
świecącej się
B. świecącego się
świecącego się
świecący się
świecące się
świecącą się
N. świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącą się
Ms. świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. świecący się
świecący się
świecące się
świecące się
D. świecących się
świecących się
świecących się
świecących się
C. świecącym się
świecącym się
świecącym się
świecącym się
B. świecących się
świecących się
świecących się
świecące się
N. świecącymi się
świecącymi się
świecącymi się
świecącymi się
Ms. świecących się
świecących się
świecących się
świecących się

3. gdzieś się świeci

Definicja

używane do opisania sytuacji, kiedy mówiący widzi, że w określonym pomieszczeniu włączone jest oświetlenie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

  • świeci się na drugim piętrze, na parterze; w mieszkaniu, w pokoju

Cytaty

Samochód zostawił w zaroślach, wziął pistolet i poszedł ku chałupie, w której nie świeciło się w żadnym oknie (było już dobrze po północy) i w której nic nie zdradzało obecności mieszkańców.

źródło: NKJP: Włodzimierz Odojewski Kwarantanna, 2009

Magazyn, do niedawna pegeerowska obora, był już zamknięty, świeciło się w przybudówce obok.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998

- Ot, świeci się u Jasia - powiedział pan Bonawentura. - Pewno wrócił.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska, Zamach na wyspę, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
3 os. świeci się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. świeciło się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. będzie się świecić

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. by się świeciło

bezokolicznik: świecić się

Składnia

Ø + świecić się +
GDZIE
Data ostatniej modyfikacji: 06.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj