Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sumienny |
sumienny |
sumienny |
sumienne |
sumienna |
| D. | sumiennego |
sumiennego |
sumiennego |
sumiennego |
sumiennej |
| C. | sumiennemu |
sumiennemu |
sumiennemu |
sumiennemu |
sumiennej |
| B. | sumiennego |
sumiennego |
sumienny |
sumienne |
sumienną |
| N. | sumiennym |
sumiennym |
sumiennym |
sumiennym |
sumienną |
| Ms. | sumiennym |
sumiennym |
sumiennym |
sumiennym |
sumiennej |
| W. | sumienny |
sumienny |
sumienny |
sumienne |
sumienna |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sumienni |
sumienni |
sumienne |
sumienne |
| D. | sumiennych |
sumiennych |
sumiennych |
sumiennych |
| C. | sumiennym |
sumiennym |
sumiennym |
sumiennym |
| B. | sumiennych |
sumiennych |
sumiennych |
sumienne |
| N. | sumiennymi |
sumiennymi |
sumiennymi |
sumiennymi |
| Ms. | sumiennych |
sumiennych |
sumiennych |
sumiennych |
| W. | sumienni |
sumienni |
sumienne |
sumienne |
Stopień wyższy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sumienniejszy |
sumienniejszy |
sumienniejszy |
sumienniejsze |
sumienniejsza |
| D. | sumienniejszego |
sumienniejszego |
sumienniejszego |
sumienniejszego |
sumienniejszej |
| C. | sumienniejszemu |
sumienniejszemu |
sumienniejszemu |
sumienniejszemu |
sumienniejszej |
| B. | sumienniejszego |
sumienniejszego |
sumienniejszy |
sumienniejsze |
sumienniejszą |
| N. | sumienniejszym |
sumienniejszym |
sumienniejszym |
sumienniejszym |
sumienniejszą |
| Ms. | sumienniejszym |
sumienniejszym |
sumienniejszym |
sumienniejszym |
sumienniejszej |
| W. | sumienniejszy |
sumienniejszy |
sumienniejszy |
sumienniejsze |
sumienniejsza |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sumienniejsi |
sumienniejsi |
sumienniejsze |
sumienniejsze |
| D. | sumienniejszych |
sumienniejszych |
sumienniejszych |
sumienniejszych |
| C. | sumienniejszym |
sumienniejszym |
sumienniejszym |
sumienniejszym |
| B. | sumienniejszych |
sumienniejszych |
sumienniejszych |
sumienniejsze |
| N. | sumienniejszymi |
sumienniejszymi |
sumienniejszymi |
sumienniejszymi |
| Ms. | sumienniejszych |
sumienniejszych |
sumienniejszych |
sumienniejszych |
| W. | sumienniejsi |
sumienniejsi |
sumienniejsze |
sumienniejsze |
Pochodzenie
Zob. sumienie
1.a uczeń
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | obowiązkowy, pilny, rzetelny, skrupulatny, solidny | |
| antonimy: | niesumienny |
Połączenia
- sumienny człowiek; lekarz, nauczyciel, pracownik, uczeń, urzędnik
- bardzo, niezwykle sumienny
- dokładny i sumienny, obowiązkowy i sumienny, odpowiedzialny i sumienny; sumienny i punktualny, solidny i sumienny, uczciwy i sumienny, wzorowy i sumienny; sumienny i pracowity, sumienny i rzetelny, sumienny i skrupulatny, sumienny i staranny, sumienny i zdolny, sumienny i zdyscyplinowany
Cytaty
|
Przyglądał mu się właściciel firmy budowlanej. Spostrzegł, że Janek jest punktualny, sumienny, solidny, pracowity i - w przeciwieństwie do wielu innych robotników - nie pije. źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Wściekły pies, 2007 |
|
|
Marysia, jak już wspomniałem, okazała się wspaniałym pracownikiem naukowym. Pracowita, sumienna, a przy tym obdarzona naukową smykałką i dociekliwością, jakiej nie można się nauczyć, trzeba ją mieć we krwi. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
|
|
Nadal starał się być obowiązkowym, sumiennym panem domu, zapewniającym rodzinie odpowiednio wysoki standard życia. źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997 |
|
|
Zauważyłem, że zwracała się do niego w jakimś obcym narzeczu, czy jak to tam nazwać. Pewnie nauczyła się jego języka, sumienna dziewczyna. źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008 |
|
|
Od kilku lat zatrudniamy jako wolontariuszy skazanych z zakładu karnego w Trzebini. Jesteśmy z nich bardzo zadowoleni: są sumienni i ciągle szukają sobie nowych zajęć, aby do zakładu wracać tylko na noc. źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008 |
1.b referat
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rzetelny, solidny | |
| antonimy: | niesumienny |
Połączenia
- sumienna praca; sumienne wykonywanie, wypełnianie czegoś
Cytaty
|
Piękny jest odwieczny ceremoniał Kościoła. Dwaj biegli, profesor Jan Olbrycht i dr Marian Kusiak, klęcząc na posadzce przed kardynałem, złożyli przysięgę sumiennej pracy. źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Żywoty świętych poprawione, 2000 |
|
|
W 1806 r. Napoleon wprowadził „Katechizm cesarski”, który m.in. zawierał zdania o konieczności wiernej służby cesarzowi i państwu, o obowiązku służby wojskowej i sumiennego płacenia podatków. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia powszechna. Wiek XIX, 2008 |
|
|
Portier, który zawsze traktował wszystkich grubiańsko, widząc uwidoczniony na wezwaniu numer pokoju, wyszczerzył pożółkłe zęby i jak najsumienniejszej udzielił informacji. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996 |
|
|
Jak wynika z bardzo sumiennych komentarzy Józefa Bachórza do „Lalki”, Prus nagminnie przekręcał cytaty poetyckie, zbytnio ufając swej pamięci, i do „pisarzy najstaranniejszych nie należał”. źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Długi romans z muzą Klio, 2007 |