UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wytworzyć

Chronologizacja

1500, SStp

Pochodzenie

Zob. tworzyć

1. stan

Definicja

spowodować powstanie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • wytworzyć atmosferę, dystans, klimat, nastrój, panikę, poczucie wspólnoty, więź; normy współżycia; prąd, pole magnetyczne, energię

Cytaty

Niekrasow nie szczędził starań, by wytworzyć jak najprzyjemniejszy nastrój, ale wszelkie jego wysiłki nie odnosiły pożądanego skutku.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Nowe Kościoły, zorganizowane na wzór genewskiego (zwane Kościołami reformowanymi), upowszechniły się w szóstym dziesięcioleciu XVI w. we Francji, Niderlandach i Szkocji i wytworzyły nowy typ protestantyzmu.

źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

Chciał skonsolidować mieszkańców młodej dzielnicy. Wytworzyć poczucie więzi, solidarności i wspólnoty.

źródło: NKJP: Grzegorz Kopaczewski: Huta, 2007

...czyżby to moja wyobraźnia wytworzyła tego monstrualnego węża? - pomyślał zaskoczony.

źródło: NKJP: Dorota Terakowska: Władca Lewawu, 1989

Jeśli w obszarze, w którym cząstki jonizują, wytworzymy pole elektryczne, to spowoduje ono uporządkowany ruch jonów dodatnich i ujemnych, co będzie równoznaczne z przepływem prądu.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kusch: Co o promieniowaniu wiedzieć powinniśmy, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wytworzę
wytworzymy
2 os. wytworzysz
wytworzycie
3 os. wytworzy
wytworzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wytworzyłem
+(e)m wytworzył
wytworzyłam
+(e)m wytworzyła
wytworzyłom
+(e)m wytworzyło
wytworzyliśmy
+(e)śmy wytworzyli
wytworzyłyśmy
+(e)śmy wytworzyły
2 os. wytworzyłeś
+(e)ś wytworzył
wytworzyłaś
+(e)ś wytworzyła
wytworzyłoś
+(e)ś wytworzyło
wytworzyliście
+(e)ście wytworzyli
wytworzyłyście
+(e)ście wytworzyły
3 os. wytworzył
wytworzyła
wytworzyło
wytworzyli
wytworzyły

bezosobnik: wytworzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wytwórzmy
2 os. wytwórz
wytwórzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wytworzyłbym
bym wytworzył
wytworzyłabym
bym wytworzyła
wytworzyłobym
bym wytworzyło
wytworzylibyśmy
byśmy wytworzyli
wytworzyłybyśmy
byśmy wytworzyły
2 os. wytworzyłbyś
byś wytworzył
wytworzyłabyś
byś wytworzyła
wytworzyłobyś
byś wytworzyło
wytworzylibyście
byście wytworzyli
wytworzyłybyście
byście wytworzyły
3 os. wytworzyłby
by wytworzył
wytworzyłaby
by wytworzyła
wytworzyłoby
by wytworzyło
wytworzyliby
by wytworzyli
wytworzyłyby
by wytworzyły

bezosobnik: wytworzono by

bezokolicznik: wytworzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wytworzywszy

gerundium: wytworzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wytworzenie
wytworzenia
D. wytworzenia
wytworzeń
C. wytworzeniu
wytworzeniom
B. wytworzenie
wytworzenia
N. wytworzeniem
wytworzeniami
Ms. wytworzeniu
wytworzeniach
W. wytworzenie
wytworzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wytworzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wytworzony
wytworzony
wytworzony
wytworzone
wytworzona
D. wytworzonego
wytworzonego
wytworzonego
wytworzonego
wytworzonej
C. wytworzonemu
wytworzonemu
wytworzonemu
wytworzonemu
wytworzonej
B. wytworzonego
wytworzonego
wytworzony
wytworzone
wytworzoną
N. wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzoną
Ms. wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wytworzeni
wytworzeni
wytworzone
wytworzone
D. wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
C. wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
B. wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
wytworzone
N. wytworzonymi
wytworzonymi
wytworzonymi
wytworzonymi
Ms. wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych

odpowiednik aspektowy: wytwarzać

Składnia

bez ograniczeń + wytworzyć +
CO

2. przeciwciała

Definicja

sprawić, że wskutek procesów zachodzących w organizmie coś zaczęło istnieć i funkcjonować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

  • wytworzyć mechanizmy obronne, przeciwciała, szpik

Cytaty

Spośród 368 przebadanych osób trzy miały pozytywne wyniki testu, co oznaczało, że choć nie wystąpiły u nich oznaki choroby, ich organizmy zetknęły się z wirusem i wytworzyły przeciwciała.

źródło: NKJP: TYM: Widmo grypy, Wprost, 1998, nr 2

Witaminy to związki organiczne potrzebne organizmowi do prawidłowego funkcjonowania, jednak niemożliwe do wytworzenia w komórkach.

źródło: NKJP: Internet

[...] nawet najprymitywniejsze organizmy wytworzyły w sobie jakiś system obronny, jakieś reakcje, umiejętność stapiania się z tłem.

źródło: NKJP: Ewa Przybylska: Dotyk motyla, 1994

Z prawego nozdrza sterczał zwitek wyjałowionej gazy, który miał nie dopuścić do wytworzenia skrzepu w złamanej przegrodzie nosowej.

źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wytworzę
wytworzymy
2 os. wytworzysz
wytworzycie
3 os. wytworzy
wytworzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wytworzyłem
+(e)m wytworzył
wytworzyłam
+(e)m wytworzyła
wytworzyłom
+(e)m wytworzyło
wytworzyliśmy
+(e)śmy wytworzyli
wytworzyłyśmy
+(e)śmy wytworzyły
2 os. wytworzyłeś
+(e)ś wytworzył
wytworzyłaś
+(e)ś wytworzyła
wytworzyłoś
+(e)ś wytworzyło
wytworzyliście
+(e)ście wytworzyli
wytworzyłyście
+(e)ście wytworzyły
3 os. wytworzył
wytworzyła
wytworzyło
wytworzyli
wytworzyły

bezosobnik: wytworzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wytwórzmy
2 os. wytwórz
wytwórzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wytworzyłbym
bym wytworzył
wytworzyłabym
bym wytworzyła
wytworzyłobym
bym wytworzyło
wytworzylibyśmy
byśmy wytworzyli
wytworzyłybyśmy
byśmy wytworzyły
2 os. wytworzyłbyś
byś wytworzył
wytworzyłabyś
byś wytworzyła
wytworzyłobyś
byś wytworzyło
wytworzylibyście
byście wytworzyli
wytworzyłybyście
byście wytworzyły
3 os. wytworzyłby
by wytworzył
wytworzyłaby
by wytworzyła
wytworzyłoby
by wytworzyło
wytworzyliby
by wytworzyli
wytworzyłyby
by wytworzyły

bezosobnik: wytworzono by

bezokolicznik: wytworzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wytworzywszy

gerundium: wytworzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wytworzenie
wytworzenia
D. wytworzenia
wytworzeń
C. wytworzeniu
wytworzeniom
B. wytworzenie
wytworzenia
N. wytworzeniem
wytworzeniami
Ms. wytworzeniu
wytworzeniach
W. wytworzenie
wytworzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wytworzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wytworzony
wytworzony
wytworzony
wytworzone
wytworzona
D. wytworzonego
wytworzonego
wytworzonego
wytworzonego
wytworzonej
C. wytworzonemu
wytworzonemu
wytworzonemu
wytworzonemu
wytworzonej
B. wytworzonego
wytworzonego
wytworzony
wytworzone
wytworzoną
N. wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzoną
Ms. wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wytworzeni
wytworzeni
wytworzone
wytworzone
D. wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
C. wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
B. wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
wytworzone
N. wytworzonymi
wytworzonymi
wytworzonymi
wytworzonymi
Ms. wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych

odpowiednik aspektowy: wytwarzać

Składnia

bez ograniczeń + wytworzyć +
CO

3. produkt

Definicja

wykonać jakiś przedmiot lub produkt

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł produkcja

Relacje znaczeniowe

synonimy:  sfabrykować

Połączenia

  • wytworzyć żywność
  • koszt wytworzenia

Cytaty

Z jednej tony rzepaku uzyskuje się przeciętnie ok. 300 l oleju niezbędnego do wytworzenia biopaliwa.

źródło: NKJP: (WOJ.): Słoma jako udział, Dziennik Polski, 2006-09-20

Pozwolenia na broń nie wymaga się w przypadku [...] posiadania broni palnej wytworzonej przed rokiem 1850.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 08.01.2003

Producenci starają się skusić klienta sprzedając drukarki po kosztach wytworzenia, by potem zarabiać na materiałach eksploatacyjnych (ceny zasobników z tuszami wahają się od 50 do 160 zł).

źródło: NKJP: Drukarki fotograficzne, Polityka, 2005-06-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wytworzę
wytworzymy
2 os. wytworzysz
wytworzycie
3 os. wytworzy
wytworzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wytworzyłem
+(e)m wytworzył
wytworzyłam
+(e)m wytworzyła
wytworzyłom
+(e)m wytworzyło
wytworzyliśmy
+(e)śmy wytworzyli
wytworzyłyśmy
+(e)śmy wytworzyły
2 os. wytworzyłeś
+(e)ś wytworzył
wytworzyłaś
+(e)ś wytworzyła
wytworzyłoś
+(e)ś wytworzyło
wytworzyliście
+(e)ście wytworzyli
wytworzyłyście
+(e)ście wytworzyły
3 os. wytworzył
wytworzyła
wytworzyło
wytworzyli
wytworzyły

bezosobnik: wytworzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wytwórzmy
2 os. wytwórz
wytwórzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wytworzyłbym
bym wytworzył
wytworzyłabym
bym wytworzyła
wytworzyłobym
bym wytworzyło
wytworzylibyśmy
byśmy wytworzyli
wytworzyłybyśmy
byśmy wytworzyły
2 os. wytworzyłbyś
byś wytworzył
wytworzyłabyś
byś wytworzyła
wytworzyłobyś
byś wytworzyło
wytworzylibyście
byście wytworzyli
wytworzyłybyście
byście wytworzyły
3 os. wytworzyłby
by wytworzył
wytworzyłaby
by wytworzyła
wytworzyłoby
by wytworzyło
wytworzyliby
by wytworzyli
wytworzyłyby
by wytworzyły

bezosobnik: wytworzono by

bezokolicznik: wytworzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wytworzywszy

gerundium: wytworzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wytworzenie
wytworzenia
D. wytworzenia
wytworzeń
C. wytworzeniu
wytworzeniom
B. wytworzenie
wytworzenia
N. wytworzeniem
wytworzeniami
Ms. wytworzeniu
wytworzeniach
W. wytworzenie
wytworzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wytworzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wytworzony
wytworzony
wytworzony
wytworzone
wytworzona
D. wytworzonego
wytworzonego
wytworzonego
wytworzonego
wytworzonej
C. wytworzonemu
wytworzonemu
wytworzonemu
wytworzonemu
wytworzonej
B. wytworzonego
wytworzonego
wytworzony
wytworzone
wytworzoną
N. wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzoną
Ms. wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wytworzeni
wytworzeni
wytworzone
wytworzone
D. wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
C. wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
wytworzonym
B. wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
wytworzone
N. wytworzonymi
wytworzonymi
wytworzonymi
wytworzonymi
Ms. wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych
wytworzonych

odpowiednik aspektowy: wytwarzać

Składnia

bez ograniczeń + wytworzyć +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 10.07.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj