UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szydzić

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szydzę
szydzimy
2 os. szydzisz
szydzicie
3 os. szydzi
szydzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szydziłem
+(e)m szydził
szydziłam
+(e)m szydziła
szydziłom
+(e)m szydziło
szydziliśmy
+(e)śmy szydzili
szydziłyśmy
+(e)śmy szydziły
2 os. szydziłeś
+(e)ś szydził
szydziłaś
+(e)ś szydziła
szydziłoś
+(e)ś szydziło
szydziliście
+(e)ście szydzili
szydziłyście
+(e)ście szydziły
3 os. szydził
szydziła
szydziło
szydzili
szydziły

bezosobnik: szydzono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę szydził
będę szydzić
będę szydziła
będę szydzić
będę szydziło
będę szydzić
będziemy szydzili
będziemy szydzić
będziemy szydziły
będziemy szydzić
2 os. będziesz szydził
będziesz szydzić
będziesz szydziła
będziesz szydzić
będziesz szydziło
będziesz szydzić
będziecie szydzili
będziecie szydzić
będziecie szydziły
będziecie szydzić
3 os. będzie szydził
będzie szydzić
będzie szydziła
będzie szydzić
będzie szydziło
będzie szydzić
będą szydzili
będą szydzić
będą szydziły
będą szydzić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szydźmy
2 os. szydź
szydźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szydziłbym
bym szydził
szydziłabym
bym szydziła
szydziłobym
bym szydziło
szydzilibyśmy
byśmy szydzili
szydziłybyśmy
byśmy szydziły
2 os. szydziłbyś
byś szydził
szydziłabyś
byś szydziła
szydziłobyś
byś szydziło
szydzilibyście
byście szydzili
szydziłybyście
byście szydziły
3 os. szydziłby
by szydził
szydziłaby
by szydziła
szydziłoby
by szydziło
szydziliby
by szydzili
szydziłyby
by szydziły

bezosobnik: szydzono by

bezokolicznik: szydzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: szydząc

gerundium: szydzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szydzenie
szydzenia
D. szydzenia
szydzeń
C. szydzeniu
szydzeniom
B. szydzenie
szydzenia
N. szydzeniem
szydzeniami
Ms. szydzeniu
szydzeniach
W. szydzenie
szydzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: szydzący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. szydzący
szydzący
szydzący
szydzące
szydząca
D. szydzącego
szydzącego
szydzącego
szydzącego
szydzącej
C. szydzącemu
szydzącemu
szydzącemu
szydzącemu
szydzącej
B. szydzącego
szydzącego
szydzący
szydzące
szydzącą
N. szydzącym
szydzącym
szydzącym
szydzącym
szydzącą
Ms. szydzącym
szydzącym
szydzącym
szydzącym
szydzącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. szydzący
szydzący
szydzące
szydzące
D. szydzących
szydzących
szydzących
szydzących
C. szydzącym
szydzącym
szydzącym
szydzącym
B. szydzących
szydzących
szydzących
szydzące
N. szydzącymi
szydzącymi
szydzącymi
szydzącymi
Ms. szydzących
szydzących
szydzących
szydzących

odpowiednik aspektowy: wyszydzić

Pochodzenie

zach. psł. *šuditi (< *chjuditi) 'oszukiwać, zwodzić, okpiwać kogoś, kpić z kogoś'

Bezpośrednim nawiązaniem do praformy jest poświadczony w XVI w. czasownik szudzić

Definicja

chcąc komuś dokuczyć, w sposób złośliwy wyrażać swoją negatywną ocenę tej osoby lub tego, co ta osoba zrobiła

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  drwić, wyszydzać

Połączenia

  • szydzić z ludzi, z siebie; z symbolu czegoś, z wiary
  • szydzić ze wszystkiego

Cytaty

Szydził z żony, wypominał, jaka biedna była, nim za niego wyszła.

źródło: NKJP: Karol Rebs: Obyczaje, Detektyw, 1999

Miłośnicy piosenki literackiej szydzą z muzyki dance.

źródło: NKJP: Tomasz Raczek: Pies na telewizję, 1999

Ci z wąwozu szydzą, że lepiej zjeść darmową zupę w Caritasie niż zarabiać na nią przez pół dnia w spiekocie, deszczu czy na mrozie.

źródło: NKJP: Intruz, Dziennik Polski, 2002-08-31

- Wyszła za pana, sądząc, że ją opuściłem. Inaczej nigdy by nie popełniła takiego mezaliansu - powtórnie szydzi Eduardo.

źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

Składnia

bez ograniczeń + szydzić +
z KOGO/CZEGO
bez ograniczeń + szydzić +
że ZDANIE
bez ograniczeń + szydzić +
MOWA WPROST
Data ostatniej modyfikacji: 11.05.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj