UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

donosić

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. nosić

1. o wydarzeniach

Definicja

książk. 
powiadamiać o czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  komunikować, powiadamiać, zawiadamiać
hiperonimy:  informować

Połączenia

  • prasa, radio, telewizja; sprawozdawca wojenny donosi; czołówki gazet, gazety, internetowe serwisy informacyjne, media, niektóre źródła donoszą; świadkowie donoszą
  • donosić czytelnikom, społeczeństwu
  • donosić na pierwszych stronach gazet, na wstępie, na zakończenie
  • donosić o manifestacjach, o rozruchach, o walkach, o zamieszkach; o aferach, o aresztowaniach, o korupcji, o przestępstwach; o powodzi, o wypadku; o odkryciach
  • donosić przez telefon
  • donosić w liście, w mejlu; w środkach masowego przekazu
  • donosić z przerażeniem, z radością, z satysfakcją, ze smutkiem, z ulgą, z żalem; z terenu, z zagranicy
  • donosić za agencją Reutera
  • donosić błyskawicznie, codziennie, często, na bieżąco, niezwłocznie, ostatnio; nieoficjalnie, oficjalnie; beznamiętnie, lakonicznie, szeroko, triumfalnie, uprzejmie; listownie, mejlowo, telegraficznie, telefonicznie; wszystkie media zgodnie donoszą
  • donosić i alarmować; obserwować i donosić; pisać i donosić

Cytaty

Latem tego roku prasa donosiła o kłopotach finansowych stoczni.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.12.1996

W pierwszych słowach mojego listu donoszę wam, że jestem zdrowy...

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 3, 1997

Została kilkakrotnie raniona nożem przez mężczyznę, który usiłował wykorzystać ją seksualnie - donosili tamtejsi policjanci.

źródło: NKJP: (minos): Gehenna w rowie, Echo Dnia, 2004-09-09

Gazeta donosi, że podpisali współpracę, ale potem mieli odwagę jej odmówić.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 07.07.1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donoszę
donosimy
2 os. donosisz
donosicie
3 os. donosi
donoszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłem
+(e)m donosił
donosiłam
+(e)m donosiła
donosiłom
+(e)m donosiło
donosiliśmy
+(e)śmy donosili
donosiłyśmy
+(e)śmy donosiły
2 os. donosiłeś
+(e)ś donosił
donosiłaś
+(e)ś donosiła
donosiłoś
+(e)ś donosiło
donosiliście
+(e)ście donosili
donosiłyście
+(e)ście donosiły
3 os. donosił
donosiła
donosiło
donosili
donosiły

bezosobnik: donoszono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę donosił
będę donosić
będę donosiła
będę donosić
będę donosiło
będę donosić
będziemy donosili
będziemy donosić
będziemy donosiły
będziemy donosić
2 os. będziesz donosił
będziesz donosić
będziesz donosiła
będziesz donosić
będziesz donosiło
będziesz donosić
będziecie donosili
będziecie donosić
będziecie donosiły
będziecie donosić
3 os. będzie donosił
będzie donosić
będzie donosiła
będzie donosić
będzie donosiło
będzie donosić
będą donosili
będą donosić
będą donosiły
będą donosić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donośmy
2 os. donoś
donoście

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłbym
bym donosił
donosiłabym
bym donosiła
donosiłobym
bym donosiło
donosilibyśmy
byśmy donosili
donosiłybyśmy
byśmy donosiły
2 os. donosiłbyś
byś donosił
donosiłabyś
byś donosiła
donosiłobyś
byś donosiło
donosilibyście
byście donosili
donosiłybyście
byście donosiły
3 os. donosiłby
by donosił
donosiłaby
by donosiła
donosiłoby
by donosiło
donosiliby
by donosili
donosiłyby
by donosiły

bezosobnik: donoszono by

bezokolicznik: donosić

imiesłów przysłówkowy współczesny: donosząc

gerundium: donoszenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. donoszenie
donoszenia
D. donoszenia
donoszeń
C. donoszeniu
donoszeniom
B. donoszenie
donoszenia
N. donoszeniem
donoszeniami
Ms. donoszeniu
donoszeniach
W. donoszenie
donoszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: donoszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. donoszący
donoszący
donoszący
donoszące
donosząca
D. donoszącego
donoszącego
donoszącego
donoszącego
donoszącej
C. donoszącemu
donoszącemu
donoszącemu
donoszącemu
donoszącej
B. donoszącego
donoszącego
donoszący
donoszące
donoszącą
N. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącą
Ms. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. donoszący
donoszący
donoszące
donoszące
D. donoszących
donoszących
donoszących
donoszących
C. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
B. donoszących
donoszących
donoszących
donoszące
N. donoszącymi
donoszącymi
donoszącymi
donoszącymi
Ms. donoszących
donoszących
donoszących
donoszących

odpowiednik aspektowy: donieść

Składnia

bez ograniczeń + donosić +
(KOMU) + o CZYM
bez ograniczeń + donosić +
(KOMU) + że ZDANIE
bez ograniczeń + donosić +
MOWA WPROST

2. na kolegę

Definicja

informować potajemnie władze, przełożonych lub inne osoby o czyimś postępowaniu, niezgodnym z prawem lub obowiązującymi normami albo zwyczajami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kablować, kapować, konfidencić, ktoś strzela z ucha, podkablowywać
hiperonimy:  informować

Połączenia

  • agent, informator, kapuś, szpieg; pracownik, sąsiad donosi
  • donosić bezpiece, dzielnicowemu, gangsterom, nauczycielom, organom ścigania, policji, władzy
  • donosić dla pieniędzy, dla kariery
  • donosić do policji, do prokuratury, do SB, do urzędu skarbowego, do władz
  • donosić na kolegów, na konkurencję, na lokatorów, na przyjaciół, na sąsiadów, na urzędników, na szefa, na współpracowników; na innych, na siebie nawzajem
  • donosić o czyichś kontaktach
  • donosić z głupoty, ze strachu, z zawiści
  • donosić za korzyści materialne, za pieniądze
  • donosić notorycznie, regularnie; anonimowo, gorliwie, pilnie, pokornie, posłusznie, skrupulatnie, świadomie
  • donosić i szkalować, donosić i szczuć; szpiegować i donosić, szpiclować i donosić

Cytaty

Billboardy na drogach w Stanach Zjednoczonych wzywają, by donosić na sąsiadów kopiujących oprogramowanie.

źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia, 2002

Gardzi się przede wszystkim tymi, którzy donoszą za darmo. Dla idei. Ze strachu. Ze złości i zawiści.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2003

Nie był agentem, nie donosił do SB, nie prowadził żadnej podwójnej gry, a jego oświadczenie lustracyjne jest zgodne z prawdą.

źródło: NKJP: Sprawiedliwość wobec historii, Dziennik Polski, 2000-08-18

Byli też oczywiście tacy, którzy donosili dla własnej kariery i pieniędzy.

źródło: NKJP: Ewa Milewicz, Gazeta Wyborcza, 1992-08-14

Miał grozić, że zlikwiduje bar Jolanty B., donosząc, że zatrudnia nieletnią przy sprzedaży alkoholu.

źródło: NKJP: Kto się boi Iwana?, Dziennik Polski, 2002-08-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donoszę
donosimy
2 os. donosisz
donosicie
3 os. donosi
donoszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłem
+(e)m donosił
donosiłam
+(e)m donosiła
donosiłom
+(e)m donosiło
donosiliśmy
+(e)śmy donosili
donosiłyśmy
+(e)śmy donosiły
2 os. donosiłeś
+(e)ś donosił
donosiłaś
+(e)ś donosiła
donosiłoś
+(e)ś donosiło
donosiliście
+(e)ście donosili
donosiłyście
+(e)ście donosiły
3 os. donosił
donosiła
donosiło
donosili
donosiły

bezosobnik: donoszono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę donosił
będę donosić
będę donosiła
będę donosić
będę donosiło
będę donosić
będziemy donosili
będziemy donosić
będziemy donosiły
będziemy donosić
2 os. będziesz donosił
będziesz donosić
będziesz donosiła
będziesz donosić
będziesz donosiło
będziesz donosić
będziecie donosili
będziecie donosić
będziecie donosiły
będziecie donosić
3 os. będzie donosił
będzie donosić
będzie donosiła
będzie donosić
będzie donosiło
będzie donosić
będą donosili
będą donosić
będą donosiły
będą donosić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donośmy
2 os. donoś
donoście

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłbym
bym donosił
donosiłabym
bym donosiła
donosiłobym
bym donosiło
donosilibyśmy
byśmy donosili
donosiłybyśmy
byśmy donosiły
2 os. donosiłbyś
byś donosił
donosiłabyś
byś donosiła
donosiłobyś
byś donosiło
donosilibyście
byście donosili
donosiłybyście
byście donosiły
3 os. donosiłby
by donosił
donosiłaby
by donosiła
donosiłoby
by donosiło
donosiliby
by donosili
donosiłyby
by donosiły

bezosobnik: donoszono by

bezokolicznik: donosić

imiesłów przysłówkowy współczesny: donosząc

gerundium: donoszenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. donoszenie
donoszenia
D. donoszenia
donoszeń
C. donoszeniu
donoszeniom
B. donoszenie
donoszenia
N. donoszeniem
donoszeniami
Ms. donoszeniu
donoszeniach
W. donoszenie
donoszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: donoszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. donoszący
donoszący
donoszący
donoszące
donosząca
D. donoszącego
donoszącego
donoszącego
donoszącego
donoszącej
C. donoszącemu
donoszącemu
donoszącemu
donoszącemu
donoszącej
B. donoszącego
donoszącego
donoszący
donoszące
donoszącą
N. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącą
Ms. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. donoszący
donoszący
donoszące
donoszące
D. donoszących
donoszących
donoszących
donoszących
C. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
B. donoszących
donoszących
donoszących
donoszące
N. donoszącymi
donoszącymi
donoszącymi
donoszącymi
Ms. donoszących
donoszących
donoszących
donoszących

odpowiednik aspektowy: donieść

Składnia

Rzosobowy + donosić +
na KOGO + (KOMU)
Rzosobowy + donosić +
na KOGO + (do KOGO)
Rzosobowy + donosić +
(KOMU) + że ZDANIE
Rzosobowy + donosić +
(do KOGO) + że ZDANIE

3. chleba

Definicja

przynosić czegoś więcej lub przynosić coś w określone miejsce później niż inne rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dostarczać

Połączenia

  • kelner donosi drinki; sekretarka donosi dokumenty; uczeń donosi brakujące usprawiedliwienia
  • donosić chleba, więcej napojów, wody
  • donosić coś gościom, powodzianom, żniwiarzom
  • donosić koce, śpiwory, jedzenie; dokumenty, zdjęcia
  • donosić na czas
  • donosić z opóźnieniem
  • donosić niebawem, później
  • starać się donosić

Cytaty

Huk wystrzałów miesza się z komendami. Dowódca działonu ustawia celowniki, odpala działo. Kanonierzy donoszą pociski.

źródło: Internet

Żona i syn zachowali się dzielnie, donosząc napoje chłodzące oraz podnosząc na duchu.

źródło: NKJP: Kuba Tatarkiewicz: Felietony, Internet

Piknik był istotnie imponujący, czas tysiącom zgromadzonych umilał śpiewaniem i opowiadaniem starych kawałów Jan Pietrzak, jedzonko donoszono z kuchni hotelu „Forum”, pogoda dopisywała.

źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy, 1998

Budynek pozbawiony był prądu, wodę donoszono z pobliskiej studni.

źródło: NKJP: Grzegorz Klatka, Gazeta Wyborcza, 1998-05-08/09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donoszę
donosimy
2 os. donosisz
donosicie
3 os. donosi
donoszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłem
+(e)m donosił
donosiłam
+(e)m donosiła
donosiłom
+(e)m donosiło
donosiliśmy
+(e)śmy donosili
donosiłyśmy
+(e)śmy donosiły
2 os. donosiłeś
+(e)ś donosił
donosiłaś
+(e)ś donosiła
donosiłoś
+(e)ś donosiło
donosiliście
+(e)ście donosili
donosiłyście
+(e)ście donosiły
3 os. donosił
donosiła
donosiło
donosili
donosiły

bezosobnik: donoszono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę donosił
będę donosić
będę donosiła
będę donosić
będę donosiło
będę donosić
będziemy donosili
będziemy donosić
będziemy donosiły
będziemy donosić
2 os. będziesz donosił
będziesz donosić
będziesz donosiła
będziesz donosić
będziesz donosiło
będziesz donosić
będziecie donosili
będziecie donosić
będziecie donosiły
będziecie donosić
3 os. będzie donosił
będzie donosić
będzie donosiła
będzie donosić
będzie donosiło
będzie donosić
będą donosili
będą donosić
będą donosiły
będą donosić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donośmy
2 os. donoś
donoście

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłbym
bym donosił
donosiłabym
bym donosiła
donosiłobym
bym donosiło
donosilibyśmy
byśmy donosili
donosiłybyśmy
byśmy donosiły
2 os. donosiłbyś
byś donosił
donosiłabyś
byś donosiła
donosiłobyś
byś donosiło
donosilibyście
byście donosili
donosiłybyście
byście donosiły
3 os. donosiłby
by donosił
donosiłaby
by donosiła
donosiłoby
by donosiło
donosiliby
by donosili
donosiłyby
by donosiły

bezosobnik: donoszono by

bezokolicznik: donosić

imiesłów przysłówkowy współczesny: donosząc

gerundium: donoszenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. donoszenie
donoszenia
D. donoszenia
donoszeń
C. donoszeniu
donoszeniom
B. donoszenie
donoszenia
N. donoszeniem
donoszeniami
Ms. donoszeniu
donoszeniach
W. donoszenie
donoszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: donoszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. donoszący
donoszący
donoszący
donoszące
donosząca
D. donoszącego
donoszącego
donoszącego
donoszącego
donoszącej
C. donoszącemu
donoszącemu
donoszącemu
donoszącemu
donoszącej
B. donoszącego
donoszącego
donoszący
donoszące
donoszącą
N. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącą
Ms. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. donoszący
donoszący
donoszące
donoszące
D. donoszących
donoszących
donoszących
donoszących
C. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
B. donoszących
donoszących
donoszących
donoszące
N. donoszącymi
donoszącymi
donoszącymi
donoszącymi
Ms. donoszących
donoszących
donoszących
donoszących

imiesłów przymiotnikowy bierny: donoszony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. donoszony
donoszony
donoszony
donoszone
donoszona
D. donoszonego
donoszonego
donoszonego
donoszonego
donoszonej
C. donoszonemu
donoszonemu
donoszonemu
donoszonemu
donoszonej
B. donoszonego
donoszonego
donoszony
donoszone
donoszoną
N. donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszoną
Ms. donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. donoszeni
donoszeni
donoszone
donoszone
D. donoszonych
donoszonych
donoszonych
donoszonych
C. donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonym
B. donoszonych
donoszonych
donoszonych
donoszone
N. donoszonymi
donoszonymi
donoszonymi
donoszonymi
Ms. donoszonych
donoszonych
donoszonych
donoszonych

odpowiednik aspektowy: donieść

Składnia

Rzosobowy + donosić +
(KOMU) + CO | CZEGO + (SKĄD)

4. do celu

Definicja

lecieć wystarczająco daleko, by trafić w cel

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dolatywać

Połączenia

  • strzały, pociski, kule donoszą
  • donosić do celu, do linii wroga, do okopów, do tarczy
  • donosić na 500 (1000...) metrów

Cytaty

[...] działa nie donosiły do okrętów na pełnym morzu, ale strzelcy nie chcieli przyjąć tego do wiadomości. Wierzyli, że kiedyś im się uda.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005

Po wynalezieniu prochu bezdymnego, dzięki użyciu małokalibrowych pocisków płaszczowych konstruowano silne naboje karabinowe, donoszące na 2000 m, chociaż już z odległości kilometra ciężko było dostrzec cel gołym okiem.

źródło: Internet: http://www.magnum-x.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donoszę
donosimy
2 os. donosisz
donosicie
3 os. donosi
donoszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłem
+(e)m donosił
donosiłam
+(e)m donosiła
donosiłom
+(e)m donosiło
donosiliśmy
+(e)śmy donosili
donosiłyśmy
+(e)śmy donosiły
2 os. donosiłeś
+(e)ś donosił
donosiłaś
+(e)ś donosiła
donosiłoś
+(e)ś donosiło
donosiliście
+(e)ście donosili
donosiłyście
+(e)ście donosiły
3 os. donosił
donosiła
donosiło
donosili
donosiły

bezosobnik: donoszono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę donosił
będę donosić
będę donosiła
będę donosić
będę donosiło
będę donosić
będziemy donosili
będziemy donosić
będziemy donosiły
będziemy donosić
2 os. będziesz donosił
będziesz donosić
będziesz donosiła
będziesz donosić
będziesz donosiło
będziesz donosić
będziecie donosili
będziecie donosić
będziecie donosiły
będziecie donosić
3 os. będzie donosił
będzie donosić
będzie donosiła
będzie donosić
będzie donosiło
będzie donosić
będą donosili
będą donosić
będą donosiły
będą donosić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donośmy
2 os. donoś
donoście

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłbym
bym donosił
donosiłabym
bym donosiła
donosiłobym
bym donosiło
donosilibyśmy
byśmy donosili
donosiłybyśmy
byśmy donosiły
2 os. donosiłbyś
byś donosił
donosiłabyś
byś donosiła
donosiłobyś
byś donosiło
donosilibyście
byście donosili
donosiłybyście
byście donosiły
3 os. donosiłby
by donosił
donosiłaby
by donosiła
donosiłoby
by donosiło
donosiliby
by donosili
donosiłyby
by donosiły

bezosobnik: donoszono by

bezokolicznik: donosić

imiesłów przysłówkowy współczesny: donosząc

gerundium: donoszenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. donoszenie
donoszenia
D. donoszenia
donoszeń
C. donoszeniu
donoszeniom
B. donoszenie
donoszenia
N. donoszeniem
donoszeniami
Ms. donoszeniu
donoszeniach
W. donoszenie
donoszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: donoszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. donoszący
donoszący
donoszący
donoszące
donosząca
D. donoszącego
donoszącego
donoszącego
donoszącego
donoszącej
C. donoszącemu
donoszącemu
donoszącemu
donoszącemu
donoszącej
B. donoszącego
donoszącego
donoszący
donoszące
donoszącą
N. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącą
Ms. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. donoszący
donoszący
donoszące
donoszące
D. donoszących
donoszących
donoszących
donoszących
C. donoszącym
donoszącym
donoszącym
donoszącym
B. donoszących
donoszących
donoszących
donoszące
N. donoszącymi
donoszącymi
donoszącymi
donoszącymi
Ms. donoszących
donoszących
donoszących
donoszących

odpowiednik aspektowy: donieść

Składnia

Rznieżywotny + donosić +
DOKĄD

5. ubranie po kimś

Definicja

nosząc, zniszczyć całkowicie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dodrzeć
hiperonimy:  zużyć

Połączenia

  • donosić buty, płaszcz, spodnie, sukienkę, sweter
  • donosić coś po bracie, po rodzeństwie, po siostrze
  • donosić i wyrzucić

Cytaty

Nie nosiłam sukienek do szkoły z tego prostego powodu, że ich nie miałam, mogłam tylko donosić ciuchy po rodzeństwie ciotecznym, a wśród nich nie było sukienek, najwyżej spódnice.

źródło: Internet

Reakcje na przejęcie firmy są różne. Część nawołuje na internetowych forach do jej bojkotu, inni chcą donosić posiadane już ubrania i zaprzestać zakupu nowych […]. Czy Thor Steinar straci swoją dotychczasową klientelę - czas pokaże.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donoszę
donosimy
2 os. donosisz
donosicie
3 os. donosi
donoszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłem
+(e)m donosił
donosiłam
+(e)m donosiła
donosiłom
+(e)m donosiło
donosiliśmy
+(e)śmy donosili
donosiłyśmy
+(e)śmy donosiły
2 os. donosiłeś
+(e)ś donosił
donosiłaś
+(e)ś donosiła
donosiłoś
+(e)ś donosiło
donosiliście
+(e)ście donosili
donosiłyście
+(e)ście donosiły
3 os. donosił
donosiła
donosiło
donosili
donosiły

bezosobnik: donoszono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donośmy
2 os. donoś
donoście

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłbym
bym donosił
donosiłabym
bym donosiła
donosiłobym
bym donosiło
donosilibyśmy
byśmy donosili
donosiłybyśmy
byśmy donosiły
2 os. donosiłbyś
byś donosił
donosiłabyś
byś donosiła
donosiłobyś
byś donosiło
donosilibyście
byście donosili
donosiłybyście
byście donosiły
3 os. donosiłby
by donosił
donosiłaby
by donosiła
donosiłoby
by donosiło
donosiliby
by donosili
donosiłyby
by donosiły

bezosobnik: donoszono by

bezokolicznik: donosić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: donosiwszy

gerundium: donoszenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. donoszenie
donoszenia
D. donoszenia
donoszeń
C. donoszeniu
donoszeniom
B. donoszenie
donoszenia
N. donoszeniem
donoszeniami
Ms. donoszeniu
donoszeniach
W. donoszenie
donoszenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: donoszony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. donoszony
donoszony
donoszony
donoszone
donoszona
D. donoszonego
donoszonego
donoszonego
donoszonego
donoszonej
C. donoszonemu
donoszonemu
donoszonemu
donoszonemu
donoszonej
B. donoszonego
donoszonego
donoszony
donoszone
donoszoną
N. donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszoną
Ms. donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. donoszeni
donoszeni
donoszone
donoszone
D. donoszonych
donoszonych
donoszonych
donoszonych
C. donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonym
B. donoszonych
donoszonych
donoszonych
donoszone
N. donoszonymi
donoszonymi
donoszonymi
donoszonymi
Ms. donoszonych
donoszonych
donoszonych
donoszonych

odpowiednik aspektowy: donaszać

Składnia

Rzosobowy + donosić +
CO
Rzosobowy + donosić +
CO + (po KIM)

6. ciążę

Definicja

przebyć ciążę prawidłowo do końca i urodzić w planowanym czasie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:  poronić

Połączenia

  • donosić ciążę, dziecko; kocięta, szczeniaki; miot
  • donosić do końca
  • donosić z trudem
  • (nie) móc donosić
  • donosić i urodzić

Cytaty

Z reguły mnogie ciąże trudno donosić do końca.

źródło: NKJP: (MAR): Pierwsze trojaczki w Mielcu, Dziennik Polski, 2002-05-14

Kobiety częściej będą się decydowały na donoszenie ciąży pomimo zagrożenia życia.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 30.12.1992

Bliźniaki wydostały się na świat po 36 tygodniach ciąży, jako zdrowe, donoszone noworodki.

źródło: NKJP: (AM): Bliźniaki na nowy rok, Dziennik Polski, 2004-01-02

Układ kostny nie jest jeszcze gotów, by suka mogła donosić potomstwo.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donoszę
donosimy
2 os. donosisz
donosicie
3 os. donosi
donoszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłem
+(e)m donosił
donosiłam
+(e)m donosiła
donosiłom
+(e)m donosiło
donosiliśmy
+(e)śmy donosili
donosiłyśmy
+(e)śmy donosiły
2 os. donosiłeś
+(e)ś donosił
donosiłaś
+(e)ś donosiła
donosiłoś
+(e)ś donosiło
donosiliście
+(e)ście donosili
donosiłyście
+(e)ście donosiły
3 os. donosił
donosiła
donosiło
donosili
donosiły

bezosobnik: donoszono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. donośmy
2 os. donoś
donoście

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. donosiłbym
bym donosił
donosiłabym
bym donosiła
donosiłobym
bym donosiło
donosilibyśmy
byśmy donosili
donosiłybyśmy
byśmy donosiły
2 os. donosiłbyś
byś donosił
donosiłabyś
byś donosiła
donosiłobyś
byś donosiło
donosilibyście
byście donosili
donosiłybyście
byście donosiły
3 os. donosiłby
by donosił
donosiłaby
by donosiła
donosiłoby
by donosiło
donosiliby
by donosili
donosiłyby
by donosiły

bezosobnik: donoszono by

bezokolicznik: donosić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: donosiwszy

gerundium: donoszenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. donoszenie
donoszenia
D. donoszenia
donoszeń
C. donoszeniu
donoszeniom
B. donoszenie
donoszenia
N. donoszeniem
donoszeniami
Ms. donoszeniu
donoszeniach
W. donoszenie
donoszenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: donoszony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. donoszony
donoszony
donoszony
donoszone
donoszona
D. donoszonego
donoszonego
donoszonego
donoszonego
donoszonej
C. donoszonemu
donoszonemu
donoszonemu
donoszonemu
donoszonej
B. donoszonego
donoszonego
donoszony
donoszone
donoszoną
N. donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszoną
Ms. donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. donoszeni
donoszeni
donoszone
donoszone
D. donoszonych
donoszonych
donoszonych
donoszonych
C. donoszonym
donoszonym
donoszonym
donoszonym
B. donoszonych
donoszonych
donoszonych
donoszone
N. donoszonymi
donoszonymi
donoszonymi
donoszonymi
Ms. donoszonych
donoszonych
donoszonych
donoszonych

odpowiednik aspektowy: donaszać

Składnia

Rzżywotny + donosić +
KOGO/CO
Data ostatniej modyfikacji: 09.02.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj