UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyrastać

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. róść, rosnąć

1. trawa

Definicja

rosnąc, pojawiać się na powierzchni ziemi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

brzoza, chwast, drzewo, las, pszenica, trawa, zagajnik, zboże wyrasta
wyrastać na piaszczystej glebie, na pogorzelisku, na polu, na zboczu
wyrastać przy drodze
wyrastać w ogródku, w szczelinach, w zacienionych miejscach
wyrastać z dna, z jakiegoś gruntu

Cytaty

	W chwili wybuchu II wojny światowej było w naszym majątku [...] około 100 ha rodzącego sadu, około 4 ha szkółek, w których wyrastały sadzonki jabłek i innych owocowych drzew. źródło: KWSJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994
	Sadzona jesienią cebula-matka ginie podczas wiosennego wzrostu kwiatu. Na jej miejscu wyrastają cebule przybyszowe. źródło: KWSJP: Michał Komar: Bestiariusz codzienny, 2003
	Na szczytach tych pagórków wyrastały zgrabne brzózki. źródło: KWSJP: Barbara Nawrocka: Gęsty las, 1965
	Nie spiesząc się, wkroczył między kępy krzaków. Wyrastały z podmokłego gruntu, a ich korzenie były odsłonięte z ziemi, czarne i lśniące, podobne do wetkniętych w błoto suchych patyków. źródło: KWSJP: Maciej Kuczyński: Atlantyda, wyspa ognia, 1967
	Przy [...] drogach wyrastają twardzioszki na cienkich nóżkach, w trawach bielą się bliskie doskonałości purchawki i tęgoskóry. źródło: KWSJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rz_nieżywotny

wyrastać

GDZIE

2. dziecko

Definicja

rosnąc, stawać się większym i dojrzalszym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia dorastanie i dojrzałość

Połączenia

wyrasta kolejne pokolenie; dzieci wyrastają

Cytaty

Najgorsze, najchudsze lata, mam nadzieję, mamy już za sobą. Dzieci wyrastają, są coraz bardziej samodzielne. Mogę zająć się tym, na czym się znam, tym, co lubię.

źródło: Internet

Wyrastają kolejne pokolenia, których świat przeżyć budowany jest w coraz silniejszy sposób za pomocą nowoczesnych elektronicznych mediów.

źródło: KWSJP: Wiesław Władyka: Internetowy słownik, Polityka, 2005

Wyrasta generacja ludzi świadomych, różniąca się od pokolenia rodziców, które dorastało w sowieckiej rzeczywistości i w rosyjskich szkołach często zatraciło język.

źródło: KWSJP: Jagienka Wilczak: Polacy na Białorusi, Polityka, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rz_osobowy

wyrastać

3. w jakimś środowisku

Definicja

wychowywać się w jakimś środowisku lub w jakichś warunkach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne

Połączenia

wyrastać w jakiejś atmosferze, w kręgu jakiejś kultury, w jakimś środowisku, w ubóstwie, w jakichś warunkach

Cytaty

	Matka wyrastała w dobrych warunkach materialnych. Trzy siostry zostały wysłane do Radcliff, a brat do Harvardu. źródło: KWSJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003
	Elżbieta wyrastała więc w atmosferze kultu dla piękna i literatury. Żyła w innym świecie, uwielbiając przede wszystkim poezję Heinego i kulturę starożytnej Grecji. źródło: KWSJP: Jerzy S. Łątka: Oskarżam arcyksięcia Rudolfa, 1983
	Wyrastali w środowisku wiejskim, dlatego w swojej twórczości świadomie odwołują się do skarbnicy ludowej tradycji. źródło: Internet
	Urodzony we Lwowie, wychowany w warunkach radzieckich, wykazał wówczas wielką odwagę podejmując studia w seminarium duchownym. Wyrastał w cieniu księdza Rafała Kiernickiego w katedrze lwowskiej. źródło: KWSJP: Stanisław Sławomir Nicieja: Twierdze kresowe Rzeczypospolitej, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rz_osobowy

wyrastać

w CZYM

4. na bohatera

Definicja

stawać się jakimś z wiekiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia dorastanie i dojrzałość

Połączenia

córka, dziecko, syn wyrasta na kogoś
wyrastać na dobrą aktorkę, na bohatera, na dobrego człowieka, na grzeczną panienkę, na gwiazdę, na mądrą osobę, na niedorajdę, na piękną dziewczynę, na przestępcę, na świetnego dyplomatę, na wartościowego człowieka, na wybitnego naukowca

Cytaty

	Rodzice dziwią się, że ich dziecko wyrasta na dziewczynę czy chłopca bez żadnych zainteresowań. źródło: KWSJP: Henryka Bochniarz, Jacek Santorski: Bądź sobą i wygraj: 10 podpowiedzi dla aktywnej kobiety, 2003
	Grzeczne dzieci wyrastają często na ludzi zależnych od autorytetów i władzy, grzecznych i podporządkowanych dorosłych. źródło: KWSJP: Wojciech Eichelberger: O co pytają dzieci?: o miłości i wychowaniu, 1999
	Wyjeżdżam jeszcze dzisiaj. - Już dzisiaj? - zawołała Tereska. Albo okrzyk był szczery, albo Tereska wyrastała na dobrą aktorkę. źródło: KWSJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997
	Znałem już dobrze tych zdolnych, delikatnych, uczciwych młodzieniaszków, co wyrastali szybko na sprzedajnych, brutalnych chamów. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Mała apokalipsa, 1979
	Z tak bezlitośnie traktowanych dzieci wyrastają i sprawcy, i ofiary. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rz_osobowy	+	wyrastać	+	na KOGO/CO
	+	wyrastać	+	z KOGO

5. z sukienki

Definicja

przestawać się mieścić w jakieś ubranie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Połączenia

córka, dziecko, syn wyrasta z czegoś
wyrastać ze spodni, z sukienki, z ubrania

Cytaty

Gaworzył, sylabizował, seplenił. Rósł szybko, wyrastał z kubraczków, przeskakując co dwa numery.

źródło: KWSJP: Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach: opisy i opowiadania, 1999

Najgorszy jest moment, kiedy dziecko wyrasta ze wszystkich ubranek, które dostało, i trzeba zaczynać je kupować.

źródło: KWSJP: Rozmowa o dzieciach i pracy, 2000

Zamiast biec do sklepu, bo Twoje dziecko wyrasta z ubrań, zapisz się do serwisu, w którym mamy wymieniają się różnymi rzeczami.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rz_osobowy

wyrastać

z CZEGO

6. z przyzwyczajeń

Definicja

z upływem lat przestawać się czymś zajmować lub interesować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia dorastanie i dojrzałość

Połączenia

wyrastać z gier komputerowych, z przyzwyczajeń, z zainteresowań, z zabawek

Cytaty

Gry nie potrzebują obrony z jeszcze innego powodu. Z rock and rolla się nie wyrasta - z gier komputerowych również.

źródło: KWSJP: Marcin Bójko; Olaf Szewczyk: Graj, a będą z ciebie ludzie, Ozon, 2005, nr 14

Gdyby z takiego nierozsądnego myślenia wyrastało się jak z dziecięcych ubrań, nie byłoby większego problemu.

źródło: KWSJP: Skazana na zazdrość, Cosmopolitan, 1999, nr 12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rz_osobowy

wyrastać

z CZEGO

7. broda

Definicja

pojawiać się na powierzchni żywego organizmu jako jego część

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

czupryna, broda, garb, guz wyrasta; liście, skrzydła, wąsy, włosy wyrastają
wyrastać na czole, na gałęzi, na głowie, na twarzy

Cytaty

	Ci chłopcy odznaczają się przyzwoitszym wyglądem i statecznością, uczą się dobrze i dostają promocję - ale na ich twarzach maluje się zawsze nuda. Inni za to, choć im często brakuje guzika u mundurka, choć daszki słabo trzymają się ich czapek, a czupryny wyrastają do zabronionej regulaminem szkolnym długości - są weseli, pełni życia i prawdziwie chłopięcego animuszu. źródło: KWSJP: Zbigniew Krempf: Resztę pozostaw bogom, 1966
	Postąpił parę kroków do przodu. W tej właśnie chwili nastąpiło bolesne zderzenie [...], i jedenastolatek poczuł, jak na czole wyrasta mu sporych rozmiarów guz. źródło: Internet
	Liście są duże, eliptyczne […]. Spomiędzy nich wyrasta, na wzniesionej łodydze, grono złożone z pięciu lub sześciu białych, zwisłych , dzwonkowatych kwiatków. źródło: KWSJP: B.P.: Rośliny chronione, Eko. U nas, 2005, nr 35
	Byli to starsi wiekiem chłopi, zarośnięci, jeden z nich miał na nosie wielką brodawkę, z której wyrastała ruda szczecina. źródło: KWSJP: Rudolf Jasik: Martwi nie śpiewają, 1961
	[Ptak] Przysiadł nisko na gałęzi naprzeciwko napuszonych zarozumialców, [...] i wzniósł do góry wyrastające z boków kity długich, delikatnych, żółtawobiałych piór [...]. źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1965

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rz_nieżywotny	+	wyrastać	+	GDZIE + (KOMU)
Rz_nieżywotny	+	wyrastać	+	SKĄD

8. ciasto

Definicja

zwiększać swoją objętość pod wpływem temperatury lub innych czynników

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Połączenia

ciasto wyrasta; drożdżówki wyrastają

Cytaty

Zbyt niska temperatura sprawia, że ciasto mocno wyrasta, a po upieczeniu jest blade i niesmaczne.

źródło: Internet

W nagrzanym pomieszczeniu ciasto wyrastało dość szybko, tak, że mniej więcej w połowie czasu nagrzewania pieca było wyrośnięte.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rz_nieżywotny

wyrastać

9. jak spod ziemi

Definicja

pojawiać się nagle lub niespodziewanie stawać się widocznym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

wyrastać komuś za plecami
wyrastać nagle
wyrastać jak spod ziemi

Cytaty

	Zdawało mu się, że wyrasta przed nim postać ojca. Widział jego poważną, skupioną twarz. źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963
	Latem, kiedy na ulicy zalanej słońcem usiłujesz zaparkować samochód, wówczas jak spod ziemi wyrasta parkingowy. Pomiędzy parkingowym a kierowcą istnieje niepisana umowa - on nie uszkodzi twojego samochodu, a ty mu dasz napiwek. źródło: KWSJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002
	Okazuje się, że jak w piosence za jednym lasem jest las następny, a za dalą druga dal, tak przed mamą i babcią wyrastają kolejne przeszkody, gdy uda im się pokonać jedną, zaraz czeka inna, jeszcze trudniejsza do przekroczenia. źródło: KWSJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993
	Kasiu, czy ty się dobrze czujesz? - zapytała mama, wyrastając za jej plecami. źródło: KWSJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

wyrastać

GDZIE

10. osiedle

Definicja

być budowanym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

powstawać

Połączenia

biurowiec, budynek, centrum handlowe, dzielnica, fabryka, gmach, miasto, osiedle, wieżowiec wyrasta
wyrastać na ruinach czegoś
wyrastać w środku czegoś

Cytaty

	W Medellin — drugim mieście po stołecznej Bogocie liczącym już prawie dwa miliony mieszkańców, z ich inicjatywy i za ich pieniądze wyrastały hotele i kluby, centra handlowe i fabryki, mieszkaniowe osiedla. źródło: KWSJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1995
	Tak działający lewicowi samorządowcy nie różnili się niczym od prawicowych. Tak samo służyli lokalnym układom biznesowym, zamykali przychodnie i szkoły. Prywatyzowali miejskie autobusy. Pod ich rządami wyrastały biurowce z aluminium i szkła, apartamentowce i centra handlowe. źródło: KWSJP: Jakub Rzekanowski: Sto słów, Trybuna, 2006
	Cały świat jest jak wyspa Afrodyty: miasta wyrastają na ruinach, legendy i religie nakładają się na siebie, świątynie zmieniają bogów i kapłanów. źródło: KWSJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997
	Z godziny na godzinę czuje się coraz mniej pewnie. Ten kraj go jednak zaskoczył po paru latach nieobecności, i to nie tyle postępem w różnych dziedzinach życia, wyrastaniem nowych miast, dzielnic, fabryk, bo był na to przygotowany i zawczasu uodporniony. źródło: KWSJP: Ryszard Lassota: Tajemnica, 1978

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rz_nieżywotny

wyrastać

GDZIE

11. z tradycji antycznej

Definicja

wywodzić się skądś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

kultura, sztuka, nurt wyrasta z czegoś
wyrastać z kultury romantycznej, z tradycji

Cytaty

	Nurt ludowy chce reformy wsi w sensie podniesienia jej poziomu materialnego, technicznego i kulturalnego przy ewolucyjnym tempie zmian. Nurt ten wyrasta jednocześnie z tradycji patriotycznych. źródło: KWSJP: Ks. Czesław S. Bartnik, Nie zabijajcie wsi, Niedziela, 1998, nr 24
	W historii mojego malarstwa, które całe wyrastało z impresjonistów i Cézanne'a, szedłem po linii przede wszystkim Bonnarda, który jak żaden inny z malarzy - dla mnie nowoczesnych - odkrył mi niewypowiedziane bogactwo gry czysto kolorowej. źródło: KWSJP: Józef Czapski: Patrząc, 1996
	Uważny widz [...] ogląda sztukę ludową, wyrastającą z tradycji tego regionu i sztukę współczesną tworzoną w większości przez artystów, których korzenie również tkwią głęboko w tym miejscu. źródło: KWSJP: (aza): Artyści zapraszają, Tygodnik Podhalański nr 34, 1996
	Związek Strzelecki we Lwowie i od 1910 r. Strzelec w Krakowie, stanowiły trzon legionów, realizujących tęsknoty pokoleń porozbiorowych. A geneza ich tkwiła w stowarzyszeniach młodych, wyrastających z kultury romantycznej. źródło: KWSJP: Krystyna Ratajska: Neomesjanistyczni spadkobiercy Mickiewicza, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

wyrastać

z CZEGO

12. ponad coś

Definicja

znajdować się ponad powierzchnią czegoś i być większym niż inne obiekty dookoła

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Cytaty

	W dali za łęgami i mostami ostrowia, spomiędzy odnóg rzeki rozlewnej, połyskującej w słońcu, wśród zieleni trzcin wyrastały drewniane wieże poznańskiej warowni. źródło: KWSJP: Franciszek Fenikowski: Długie morze, 1963
	Stacja benzynowa wyrastała w środku pustej przestrzeni. źródło: KWSJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002
	Cudowne jest połączenie gór i morza. Tutaj góry wyrastają wprost z oceanu! źródło: KWSJP: Olgierd Budrewicz: Piekło w kolorach, 1997
	Pomiędzy trawami wyrastał gładki zielony grzyb hełmu Niemca, dzieliły nas trzy skoki, lufa automatu mnie wypatrzyła. źródło: KWSJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrastam	wyrastamy
2 os.	wyrastasz	wyrastacie
3 os.	wyrasta	wyrastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałem +(e)m wyrastał	wyrastałam +(e)m wyrastała	wyrastałom +(e)m wyrastało	wyrastaliśmy +(e)śmy wyrastali	wyrastałyśmy +(e)śmy wyrastały
2 os.	wyrastałeś +(e)ś wyrastał	wyrastałaś +(e)ś wyrastała	wyrastałoś +(e)ś wyrastało	wyrastaliście +(e)ście wyrastali	wyrastałyście +(e)ście wyrastały
3 os.	wyrastał	wyrastała	wyrastało	wyrastali	wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrastał będę wyrastać	będę wyrastała będę wyrastać	będę wyrastało będę wyrastać	będziemy wyrastali będziemy wyrastać	będziemy wyrastały będziemy wyrastać
2 os.	będziesz wyrastał będziesz wyrastać	będziesz wyrastała będziesz wyrastać	będziesz wyrastało będziesz wyrastać	będziecie wyrastali będziecie wyrastać	będziecie wyrastały będziecie wyrastać
3 os.	będzie wyrastał będzie wyrastać	będzie wyrastała będzie wyrastać	będzie wyrastało będzie wyrastać	będą wyrastali będą wyrastać	będą wyrastały będą wyrastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrastajmy
2 os.	wyrastaj	wyrastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrastałbym bym wyrastał	wyrastałabym bym wyrastała	wyrastałobym bym wyrastało	wyrastalibyśmy byśmy wyrastali	wyrastałybyśmy byśmy wyrastały
2 os.	wyrastałbyś byś wyrastał	wyrastałabyś byś wyrastała	wyrastałobyś byś wyrastało	wyrastalibyście byście wyrastali	wyrastałybyście byście wyrastały
3 os.	wyrastałby by wyrastał	wyrastałaby by wyrastała	wyrastałoby by wyrastało	wyrastaliby by wyrastali	wyrastałyby by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrastanie	wyrastania
D.	wyrastania	wyrastań
C.	wyrastaniu	wyrastaniom
B.	wyrastanie	wyrastania
N.	wyrastaniem	wyrastaniami
Ms.	wyrastaniu	wyrastaniach
W.	wyrastanie	wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastająca
D.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającego	wyrastającej
C.	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającemu	wyrastającej
B.	wyrastającego	wyrastającego	wyrastający	wyrastające	wyrastającą
N.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającą
Ms.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrastający	wyrastający	wyrastające	wyrastające
D.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających
C.	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym	wyrastającym
B.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastające
N.	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi	wyrastającymi
Ms.	wyrastających	wyrastających	wyrastających	wyrastających

Składnia

Rz_nieżywotny	+	wyrastać	+	GDZIE
Rz_nieżywotny	+	wyrastać	+	SKĄD

Frazeologizmy

coś powstaje jak/niczym grzyby po deszczu
coś wyrasta jak/niczym grzyby po deszczu
ktoś wychodzi na ludzi
ktoś wyrasta na ludzi
ktoś wyrasta z pieluch
rosną komuś skrzydła
wyrastają komuś skrzydła
skąd komuś nogi wyrastają

Data ostatniej modyfikacji: 23.05.2024