UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyrastać

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. róść, rosnąć

1. trawa

Definicja

rosnąc, pojawiać się na powierzchni ziemi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

  • brzoza, chwast, drzewo, las, pszenica, trawa, zagajnik, zboże wyrasta
  • wyrastać na piaszczystej glebie, na pogorzelisku, na polu, na zboczu
  • wyrastać przy drodze
  • wyrastać w ogródku, w szczelinach, w zacienionych miejscach
  • wyrastać z dna, z jakiegoś gruntu

Cytaty

W chwili wybuchu II wojny światowej było w naszym majątku [...] około 100 ha rodzącego sadu, około 4 ha szkółek, w których wyrastały sadzonki jabłek i innych owocowych drzew.

źródło: KWSJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

Sadzona jesienią cebula-matka ginie podczas wiosennego wzrostu kwiatu. Na jej miejscu wyrastają cebule przybyszowe.

źródło: KWSJP: Michał Komar: Bestiariusz codzienny, 2003

Na szczytach tych pagórków wyrastały zgrabne brzózki.

źródło: KWSJP: Barbara Nawrocka: Gęsty las, 1965

Nie spiesząc się, wkroczył między kępy krzaków. Wyrastały z podmokłego gruntu, a ich korzenie były odsłonięte z ziemi, czarne i lśniące, podobne do wetkniętych w błoto suchych patyków.

źródło: KWSJP: Maciej Kuczyński: Atlantyda, wyspa ognia, 1967

Przy [...] drogach wyrastają twardzioszki na cienkich nóżkach, w trawach bielą się bliskie doskonałości purchawki i tęgoskóry.

źródło: KWSJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rznieżywotny + wyrastać +
GDZIE

2. dziecko

Definicja

rosnąc, stawać się większym i dojrzalszym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia dorastanie i dojrzałość

Połączenia

  • wyrasta kolejne pokolenie; dzieci wyrastają

Cytaty

Najgorsze, najchudsze lata, mam nadzieję, mamy już za sobą. Dzieci wyrastają, są coraz bardziej samodzielne. Mogę zająć się tym, na czym się znam, tym, co lubię.

źródło: Internet

Wyrastają kolejne pokolenia, których świat przeżyć budowany jest w coraz silniejszy sposób za pomocą nowoczesnych elektronicznych mediów.

źródło: KWSJP: Wiesław Władyka: Internetowy słownik, Polityka, 2005

Wyrasta generacja ludzi świadomych, różniąca się od pokolenia rodziców, które dorastało w sowieckiej rzeczywistości i w rosyjskich szkołach często zatraciło język.

źródło: KWSJP: Jagienka Wilczak: Polacy na Białorusi, Polityka, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rzosobowy + wyrastać + bez ograniczeń

3. w jakimś środowisku

Definicja

wychowywać się w jakimś środowisku lub w jakichś warunkach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne

Połączenia

  • wyrastać w jakiejś atmosferze, w kręgu jakiejś kultury, w jakimś środowisku, w ubóstwie, w jakichś warunkach

Cytaty

Matka wyrastała w dobrych warunkach materialnych. Trzy siostry zostały wysłane do Radcliff, a brat do Harvardu.

źródło: KWSJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003

Elżbieta wyrastała więc w atmosferze kultu dla piękna i literatury. Żyła w innym świecie, uwielbiając przede wszystkim poezję Heinego i kulturę starożytnej Grecji.

źródło: KWSJP: Jerzy S. Łątka: Oskarżam arcyksięcia Rudolfa, 1983

Wyrastali w środowisku wiejskim, dlatego w swojej twórczości świadomie odwołują się do skarbnicy ludowej tradycji.

źródło: Internet

Urodzony we Lwowie, wychowany w warunkach radzieckich, wykazał wówczas wielką odwagę podejmując studia w seminarium duchownym. Wyrastał w cieniu księdza Rafała Kiernickiego w katedrze lwowskiej.

źródło: KWSJP: Stanisław Sławomir Nicieja: Twierdze kresowe Rzeczypospolitej, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rzosobowy + wyrastać +
w CZYM

4. na bohatera

Definicja

stawać się jakimś z wiekiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia dorastanie i dojrzałość

Połączenia

  • córka, dziecko, syn wyrasta na kogoś
  • wyrastać na dobrą aktorkę, na bohatera, na dobrego człowieka, na grzeczną panienkę, na gwiazdę, na mądrą osobę, na niedorajdę, na piękną dziewczynę, na przestępcę, na świetnego dyplomatę, na wartościowego człowieka, na wybitnego naukowca

Cytaty

Rodzice dziwią się, że ich dziecko wyrasta na dziewczynę czy chłopca bez żadnych zainteresowań.

źródło: KWSJP: Henryka Bochniarz, Jacek Santorski: Bądź sobą i wygraj: 10 podpowiedzi dla aktywnej kobiety, 2003

Grzeczne dzieci wyrastają często na ludzi zależnych od autorytetów i władzy, grzecznych i podporządkowanych dorosłych.

źródło: KWSJP: Wojciech Eichelberger: O co pytają dzieci?: o miłości i wychowaniu, 1999

Wyjeżdżam jeszcze dzisiaj. - Już dzisiaj? - zawołała Tereska. Albo okrzyk był szczery, albo Tereska wyrastała na dobrą aktorkę.

źródło: KWSJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Znałem już dobrze tych zdolnych, delikatnych, uczciwych młodzieniaszków, co wyrastali szybko na sprzedajnych, brutalnych chamów.

źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Mała apokalipsa, 1979

Z tak bezlitośnie traktowanych dzieci wyrastają i sprawcy, i ofiary.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rzosobowy + wyrastać +
na KOGO/CO
bez ograniczeń + wyrastać +
z KOGO

5. z sukienki

Definicja

przestawać się mieścić w jakieś ubranie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Połączenia

  • córka, dziecko, syn wyrasta z czegoś
  • wyrastać ze spodni, z sukienki, z ubrania

Cytaty

Gaworzył, sylabizował, seplenił. Rósł szybko, wyrastał z kubraczków, przeskakując co dwa numery.

źródło: KWSJP: Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach: opisy i opowiadania, 1999

Najgorszy jest moment, kiedy dziecko wyrasta ze wszystkich ubranek, które dostało, i trzeba zaczynać je kupować.

źródło: KWSJP: Rozmowa o dzieciach i pracy, 2000

Zamiast biec do sklepu, bo Twoje dziecko wyrasta z ubrań, zapisz się do serwisu, w którym mamy wymieniają się różnymi rzeczami.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rzosobowy + wyrastać +
z CZEGO

6. z przyzwyczajeń

Definicja

z upływem lat przestawać się czymś zajmować lub interesować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia dorastanie i dojrzałość

Połączenia

  • wyrastać z gier komputerowych, z przyzwyczajeń, z zainteresowań, z zabawek

Cytaty

Gry nie potrzebują obrony z jeszcze innego powodu. Z rock and rolla się nie wyrasta - z gier komputerowych również.

źródło: KWSJP: Marcin Bójko; Olaf Szewczyk: Graj, a będą z ciebie ludzie, Ozon, 2005, nr 14

Gdyby z takiego nierozsądnego myślenia wyrastało się jak z dziecięcych ubrań, nie byłoby większego problemu.

źródło: KWSJP: Skazana na zazdrość, Cosmopolitan, 1999, nr 12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rzosobowy + wyrastać +
z CZEGO

7. broda

Definicja

pojawiać się na powierzchni żywego organizmu jako jego część

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

  • czupryna, broda, garb, guz wyrasta; liście, skrzydła, wąsy, włosy wyrastają
  • wyrastać na czole, na gałęzi, na głowie, na twarzy

Cytaty

Ci chłopcy odznaczają się przyzwoitszym wyglądem i statecznością, uczą się dobrze i dostają promocję - ale na ich twarzach maluje się zawsze nuda. Inni za to, choć im często brakuje guzika u mundurka, choć daszki słabo trzymają się ich czapek, a czupryny wyrastają do zabronionej regulaminem szkolnym długości - są weseli, pełni życia i prawdziwie chłopięcego animuszu.

źródło: KWSJP: Zbigniew Krempf: Resztę pozostaw bogom, 1966

Postąpił parę kroków do przodu. W tej właśnie chwili nastąpiło bolesne zderzenie [...], i jedenastolatek poczuł, jak na czole wyrasta mu sporych rozmiarów guz.

źródło: Internet

Liście są duże, eliptyczne […]. Spomiędzy nich wyrasta, na wzniesionej łodydze, grono złożone z pięciu lub sześciu białych, zwisłych , dzwonkowatych kwiatków.

źródło: KWSJP: B.P.: Rośliny chronione, Eko. U nas, 2005, nr 35

Byli to starsi wiekiem chłopi, zarośnięci, jeden z nich miał na nosie wielką brodawkę, z której wyrastała ruda szczecina.

źródło: KWSJP: Rudolf Jasik: Martwi nie śpiewają, 1961

[Ptak] Przysiadł nisko na gałęzi naprzeciwko napuszonych zarozumialców, [...] i wzniósł do góry wyrastające z boków kity długich, delikatnych, żółtawobiałych piór [...].

źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1965

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rznieżywotny + wyrastać +
GDZIE + (KOMU)
Rznieżywotny + wyrastać +
SKĄD

8. ciasto

Definicja

zwiększać swoją objętość pod wpływem temperatury lub innych czynników

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Połączenia

  • ciasto wyrasta; drożdżówki wyrastają

Cytaty

Zbyt niska temperatura sprawia, że ciasto mocno wyrasta, a po upieczeniu jest blade i niesmaczne.

źródło: Internet

W nagrzanym pomieszczeniu ciasto wyrastało dość szybko, tak, że mniej więcej w połowie czasu nagrzewania pieca było wyrośnięte.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rznieżywotny + wyrastać + bez ograniczeń

9. jak spod ziemi

Definicja

pojawiać się nagle lub niespodziewanie stawać się widocznym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

  • wyrastać komuś za plecami
  • wyrastać nagle
  • wyrastać jak spod ziemi

Cytaty

Zdawało mu się, że wyrasta przed nim postać ojca. Widział jego poważną, skupioną twarz.

źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Latem, kiedy na ulicy zalanej słońcem usiłujesz zaparkować samochód, wówczas jak spod ziemi wyrasta parkingowy. Pomiędzy parkingowym a kierowcą istnieje niepisana umowa - on nie uszkodzi twojego samochodu, a ty mu dasz napiwek.

źródło: KWSJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002

Okazuje się, że jak w piosence za jednym lasem jest las następny, a za dalą druga dal, tak przed mamą i babcią wyrastają kolejne przeszkody, gdy uda im się pokonać jedną, zaraz czeka inna, jeszcze trudniejsza do przekroczenia.

źródło: KWSJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993

Kasiu, czy ty się dobrze czujesz? - zapytała mama, wyrastając za jej plecami.

źródło: KWSJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

bez ograniczeń + wyrastać +
GDZIE

10. osiedle

Definicja

być budowanym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  powstawać

Połączenia

  • biurowiec, budynek, centrum handlowe, dzielnica, fabryka, gmach, miasto, osiedle, wieżowiec wyrasta
  • wyrastać na ruinach czegoś
  • wyrastać w środku czegoś

Cytaty

W Medellin — drugim mieście po stołecznej Bogocie liczącym już prawie dwa miliony mieszkańców, z ich inicjatywy i za ich pieniądze wyrastały hotele i kluby, centra handlowe i fabryki, mieszkaniowe osiedla.

źródło: KWSJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1995

Tak działający lewicowi samorządowcy nie różnili się niczym od prawicowych. Tak samo służyli lokalnym układom biznesowym, zamykali przychodnie i szkoły. Prywatyzowali miejskie autobusy. Pod ich rządami wyrastały biurowce z aluminium i szkła, apartamentowce i centra handlowe.

źródło: KWSJP: Jakub Rzekanowski: Sto słów, Trybuna, 2006

Cały świat jest jak wyspa Afrodyty: miasta wyrastają na ruinach, legendy i religie nakładają się na siebie, świątynie zmieniają bogów i kapłanów.

źródło: KWSJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Z godziny na godzinę czuje się coraz mniej pewnie. Ten kraj go jednak zaskoczył po paru latach nieobecności, i to nie tyle postępem w różnych dziedzinach życia, wyrastaniem nowych miast, dzielnic, fabryk, bo był na to przygotowany i zawczasu uodporniony.

źródło: KWSJP: Ryszard Lassota: Tajemnica, 1978

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

Rznieżywotny + wyrastać +
GDZIE

11. z tradycji antycznej

Definicja

wywodzić się skądś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • kultura, sztuka, nurt wyrasta z czegoś
  • wyrastać z kultury romantycznej, z tradycji

Cytaty

Nurt ludowy chce reformy wsi w sensie podniesienia jej poziomu materialnego, technicznego i kulturalnego przy ewolucyjnym tempie zmian. Nurt ten wyrasta jednocześnie z tradycji patriotycznych.

źródło: KWSJP: Ks. Czesław S. Bartnik, Nie zabijajcie wsi, Niedziela, 1998, nr 24

W historii mojego malarstwa, które całe wyrastało z impresjonistów i Cézanne'a, szedłem po linii przede wszystkim Bonnarda, który jak żaden inny z malarzy - dla mnie nowoczesnych - odkrył mi niewypowiedziane bogactwo gry czysto kolorowej.

źródło: KWSJP: Józef Czapski: Patrząc, 1996

Uważny widz [...] ogląda sztukę ludową, wyrastającą z tradycji tego regionu i sztukę współczesną tworzoną w większości przez artystów, których korzenie również tkwią głęboko w tym miejscu.

źródło: KWSJP: (aza): Artyści zapraszają, Tygodnik Podhalański nr 34, 1996

Związek Strzelecki we Lwowie i od 1910 r. Strzelec w Krakowie, stanowiły trzon legionów, realizujących tęsknoty pokoleń porozbiorowych. A geneza ich tkwiła w stowarzyszeniach młodych, wyrastających z kultury romantycznej.

źródło: KWSJP: Krystyna Ratajska: Neomesjanistyczni spadkobiercy Mickiewicza, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

odpowiednik aspektowy: wyrosnąć

Składnia

bez ograniczeń + wyrastać +
z CZEGO

12. ponad coś

Definicja

znajdować się ponad powierzchnią czegoś i być większym niż inne obiekty dookoła

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Cytaty

W dali za łęgami i mostami ostrowia, spomiędzy odnóg rzeki rozlewnej, połyskującej w słońcu, wśród zieleni trzcin wyrastały drewniane wieże poznańskiej warowni.

źródło: KWSJP: Franciszek Fenikowski: Długie morze, 1963

Stacja benzynowa wyrastała w środku pustej przestrzeni.

źródło: KWSJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002

Cudowne jest połączenie gór i morza. Tutaj góry wyrastają wprost z oceanu!

źródło: KWSJP: Olgierd Budrewicz: Piekło w kolorach, 1997

Pomiędzy trawami wyrastał gładki zielony grzyb hełmu Niemca, dzieliły nas trzy skoki, lufa automatu mnie wypatrzyła.

źródło: KWSJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastam
wyrastamy
2 os. wyrastasz
wyrastacie
3 os. wyrasta
wyrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałem
+(e)m wyrastał
wyrastałam
+(e)m wyrastała
wyrastałom
+(e)m wyrastało
wyrastaliśmy
+(e)śmy wyrastali
wyrastałyśmy
+(e)śmy wyrastały
2 os. wyrastałeś
+(e)ś wyrastał
wyrastałaś
+(e)ś wyrastała
wyrastałoś
+(e)ś wyrastało
wyrastaliście
+(e)ście wyrastali
wyrastałyście
+(e)ście wyrastały
3 os. wyrastał
wyrastała
wyrastało
wyrastali
wyrastały

bezosobnik: wyrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyrastał
będę wyrastać
będę wyrastała
będę wyrastać
będę wyrastało
będę wyrastać
będziemy wyrastali
będziemy wyrastać
będziemy wyrastały
będziemy wyrastać
2 os. będziesz wyrastał
będziesz wyrastać
będziesz wyrastała
będziesz wyrastać
będziesz wyrastało
będziesz wyrastać
będziecie wyrastali
będziecie wyrastać
będziecie wyrastały
będziecie wyrastać
3 os. będzie wyrastał
będzie wyrastać
będzie wyrastała
będzie wyrastać
będzie wyrastało
będzie wyrastać
będą wyrastali
będą wyrastać
będą wyrastały
będą wyrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrastajmy
2 os. wyrastaj
wyrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrastałbym
bym wyrastał
wyrastałabym
bym wyrastała
wyrastałobym
bym wyrastało
wyrastalibyśmy
byśmy wyrastali
wyrastałybyśmy
byśmy wyrastały
2 os. wyrastałbyś
byś wyrastał
wyrastałabyś
byś wyrastała
wyrastałobyś
byś wyrastało
wyrastalibyście
byście wyrastali
wyrastałybyście
byście wyrastały
3 os. wyrastałby
by wyrastał
wyrastałaby
by wyrastała
wyrastałoby
by wyrastało
wyrastaliby
by wyrastali
wyrastałyby
by wyrastały

bezosobnik: wyrastano by

bezokolicznik: wyrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrastając

gerundium: wyrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrastanie
wyrastania
D. wyrastania
wyrastań
C. wyrastaniu
wyrastaniom
B. wyrastanie
wyrastania
N. wyrastaniem
wyrastaniami
Ms. wyrastaniu
wyrastaniach
W. wyrastanie
wyrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrastający
wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastająca
D. wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającego
wyrastającej
C. wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającemu
wyrastającej
B. wyrastającego
wyrastającego
wyrastający
wyrastające
wyrastającą
N. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającą
Ms. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrastający
wyrastający
wyrastające
wyrastające
D. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających
C. wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
wyrastającym
B. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastające
N. wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
wyrastającymi
Ms. wyrastających
wyrastających
wyrastających
wyrastających

Składnia

Rznieżywotny + wyrastać +
GDZIE
Rznieżywotny + wyrastać +
SKĄD

Frazeologizmy

coś powstaje jak/niczym grzyby po deszczu
coś wyrasta jak/niczym grzyby po deszczu
ktoś wychodzi na ludzi
ktoś wyrasta na ludzi
ktoś wyrasta z pieluch
rosną komuś skrzydła
wyrastają komuś skrzydła
skąd komuś nogi wyrastają
Data ostatniej modyfikacji: 23.05.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj