UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zwinąć

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zwinę
zwiniemy
2 os. zwiniesz
zwiniecie
3 os. zwinie
zwiną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zwinąłem
+(e)m zwinął
zwinęłam
+(e)m zwinęła
zwinęłom
+(e)m zwinęło
zwinęliśmy
+(e)śmy zwinęli
zwinęłyśmy
+(e)śmy zwinęły
2 os. zwinąłeś
+(e)ś zwinął
zwinęłaś
+(e)ś zwinęła
zwinęłoś
+(e)ś zwinęło
zwinęliście
+(e)ście zwinęli
zwinęłyście
+(e)ście zwinęły
3 os. zwinął
zwinęła
zwinęło
zwinęli
zwinęły

bezosobnik: zwinięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zwińmy
2 os. zwiń
zwińcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zwinąłbym
bym zwinął
zwinęłabym
bym zwinęła
zwinęłobym
bym zwinęło
zwinęlibyśmy
byśmy zwinęli
zwinęłybyśmy
byśmy zwinęły
2 os. zwinąłbyś
byś zwinął
zwinęłabyś
byś zwinęła
zwinęłobyś
byś zwinęło
zwinęlibyście
byście zwinęli
zwinęłybyście
byście zwinęły
3 os. zwinąłby
by zwinął
zwinęłaby
by zwinęła
zwinęłoby
by zwinęło
zwinęliby
by zwinęli
zwinęłyby
by zwinęły

bezosobnik: zwinięto by

bezokolicznik: zwinąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwinąwszy

gerundium: zwinięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zwinięcie
zwinięcia
D. zwinięcia
zwinięć
C. zwinięciu
zwinięciom
B. zwinięcie
zwinięcia
N. zwinięciem
zwinięciami
Ms. zwinięciu
zwinięciach
W. zwinięcie
zwinięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwinięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zwinięty
zwinięty
zwinięty
zwinięte
zwinięta
D. zwiniętego
zwiniętego
zwiniętego
zwiniętego
zwiniętej
C. zwiniętemu
zwiniętemu
zwiniętemu
zwiniętemu
zwiniętej
B. zwiniętego
zwiniętego
zwinięty
zwinięte
zwiniętą
N. zwiniętym
zwiniętym
zwiniętym
zwiniętym
zwiniętą
Ms. zwiniętym
zwiniętym
zwiniętym
zwiniętym
zwiniętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zwinięci
zwinięci
zwinięte
zwinięte
D. zwiniętych
zwiniętych
zwiniętych
zwiniętych
C. zwiniętym
zwiniętym
zwiniętym
zwiniętym
B. zwiniętych
zwiniętych
zwiniętych
zwinięte
N. zwiniętymi
zwiniętymi
zwiniętymi
zwiniętymi
Ms. zwiniętych
zwiniętych
zwiniętych
zwiniętych

odpowiednik aspektowy: zwijać

Pochodzenie

Zob. wić; por. rozwinąć

1. linę

Definicja

złożyć coś tak, aby zajmowało mniej miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Relacje znaczeniowe

antonimy:  rozwinąć

Połączenia

  • zwinąć dywan, gazetę, linę, kartkę, koc, papier, parasol, ręcznik, śpiwór, sztandar, wąż, żagle; dłoń, pięść, skrzydła, włosy
  • zwinąć w kłębek, w kulkę, w rulon, w trąbkę; w pięść
  • zwinąć nagle, natychmiast, szybko

Cytaty

Zbychu, potrącany przez tłum przy barierkach, znów zwinął gazetę w trąbkę i zrobił mądrą minę.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Polek wrócił do kopca, podniósł z ziemi porzucony rysunek, zwinął go starannie i wszedł na ścieżkę prowadzącą do szkoły.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Swoje ubranie zwinął w kłębek i wcisnął pod worki z ziarnem, sam przebrał się w strój przybocznego.

źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Na rękawie kurtki jeden z nich miał niewielką kieszonkę, tam znaleźliśmy zwiniętą kartkę z numerem telefonu komórkowego.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Wiatr dął coraz silniej. Zwinięto resztę żagli.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Składnia

bez ograniczeń + zwinąć +
CO + (w CO)

2. obozowisko

Definicja

zebrać swoje rzeczy, aby odjechać lub odejść skądś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny urlop i wypoczynek

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

antonimy:  rozłożyć
hiperonimy:  usunąć

Połączenia

  • zwinąć manatki, namioty, obóz, sprzęt, wędki

Cytaty

Dopalił papierosa, przycisnął go butem, zwinął sprzęt i zniknął za rogiem.

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

[...] jeszcze trzeba rano zapłacić, zwinąć namiot i zajść do pana od bułek, żeby kupić coś na drogę.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007

Zwinęliśmy wędki i szykowaliśmy się do powrotu.

źródło: NKJP: Ewa Ćwikła: Wędkarskie opowieści Stynki, 2008

Kazachowie zwinęli swoje jurty i objuczywszy kobyłki, pędząc stada baranów i owiec, w obłokach pyłu wyruszyli szukać przychylniejszych pastwisk w daleką dal.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978

Pewną ulgę przyniosła mi myśl, że obóz i tak, nie dziś to jutro, zostanie zwinięty. Za trzy dni załaduje się całe bractwo do pociągu i wywiezie do domów.

źródło: NKJP: Andrzej Mandalian: Czerwona orkiestra, 2009

Składnia

bez ograniczeń + zwinąć +
CO

3. interes

Definicja

pot. 
skończyć jakąś działalność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

Relacje znaczeniowe

antonimy:  rozwinąć
hiperonimy:  zlikwidować

Połączenia

  • zwinąć biznes, firmę, interes, oblężenie

Cytaty

Trudno z dnia na dzień zwinąć firmę i wywiązać się ze wszystkich zleceń oraz zobowiązań.

źródło: NKJP: (EW): „Wielkie czyszczenie” w magistracie, Express Ilustrowany, 2002-08-31

Australijska firma Hoyst, która jest operatorem 1500 ekranów na świecie i która do niedawna deklarowała wielkie plany w stosunku do Polski, zwinęła biznes w naszym kraju.

źródło: NKJP: Krystyna Lubelska: Zobaczyć i zjeść, Polityka, 2000-01-22

Od lat zapowiadają zwinięcie interesu, wieszczą koniec targowisk.

źródło: NKJP: Anna Gronczewska: Bazary na fali?, Dziennik Łódzki, 2005-04-29

Tym razem Saladyn postanowił uniknąć starcia i zwinął oblężenie, zadowalając się jedynie złupieniem Nablusu w drodze powrotnej.

źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007

Składnia

bez ograniczeń + zwinąć +
CO

4. złodzieja

Definicja

pot. 
zaaresztować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

synonimy:  aresztować, przyskrzynić, ująć, zaaresztować, zgarnąć

Połączenia

  • policja zwinęła kogoś

Cytaty

Zwinęli tłum Azjatów na granicy. Areszt pełny.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Gdyby ich przypadkiem zwinęli z towarem, mogliby zacząć sypać.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

[...] zwinęli mnie tajniacy i zaprowadzili na komendę.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009

Składnia

bez ograniczeń + zwinąć +
KOGO

5. portfel

Definicja

pot. 
ukraść

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  buchnąć, dmuchnąć, gwizdnąć, podwędzić, rąbnąć, skraść, skubnąć, ukraść, wykraść, zachachmęcić, zapieprzyć

Połączenia

  • zwinąć portfel, torebkę

Cytaty

Zostawiłem torbę z książką tam, gdzie się umawialiśmy, a Boguś twierdzi, że jej nie odebrał. [...] Twierdzi, że zwinęła mu ją jakaś małolata.

źródło: NKJP: Dariusz Rekosz: Czarny Maciek i wenecki starodruk, 2010

[...] młodzi mężczyźni całymi dniami wystawali w bramach, siedzieli na murkach na podwórzu, obserwując uważnie, kto zostawił otwarte okno, żeby wleźć do cudzego mieszkania i zwinąć cokolwiek, co miało wartość butelki wódki.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010

Kto zwinął forsę z konwoju?

źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska, Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009

- Zgarnęli mnie wtedy, bo z Iwoną zwinęliśmy parę rzeczy w „Smyku”. Ją puścili, bo była z dzieckiem, a mnie zawieźli na dołek.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Składnia

bez ograniczeń + zwinąć +
CO + (KOMU)

Frazeologizmy

ktoś zwinął żagle
ktoś zwinął chorągiewkę
ktoś zwinął manatki
Data ostatniej modyfikacji: 24.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj