UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

akademizm

Chronologizacja

1864, Encyklopedyja powszechna Samuela Orgelbranda, t. 17, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. akademizm
akademizmy
D. akademizmu
akademizmów
C. akademizmowi
akademizmom
B. akademizm
akademizmy
N. akademizmem
akademizmami
Ms. akademizmie
akademizmach
W. akademizmie
akademizmy

Inne uwagi

Zwykle lp

1. kierunek w sztuce

Definicja

kierunek w sztuce, w którym przyjmuje się zasady estetyki antycznej i narzuca zarówno w tematyce, jak i w środkach wyrazu wzorowanie się na dziełach uznanych za klasyczne

Pochodzenie

internac.

ang. academicism, academism

fr. académisme

Zob. akademia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:  awangarda

Połączenia

  • XIX-wieczny; francuski, polski, rosyjski; wiedeński; pseudoklasyczny akademizm
  • realizm i akademizm
  • mistrz, przedstawiciel; cecha; rehabilitacja akademizmu
  • moda na akademizm
  • zajmować się akademizmem

Cytaty

[...] jego „Le guepier”,[...] typowe salonowe płótno w grubych, złoconych ramach, utrzymane w klimacie owego perwersyjnego w swej ostentacyjnej niewinności erotyzmu, w jakim celował akademizm - sprzedano na aukcji za 407 tys. dolarów.

źródło: NKJP: Młode pieniądze, Dziennik Polski, 2000-01-28

W Rosji (spędził w niej 30 lat) z upodobaniem malował Kozaków, Czerkiesów, Kirgizów. Bliższy romantyzmowi aniżeli akademizmowi, do perfekcji opanował sztukę rysunku, którym posługiwał się ze swobodą, wyobraźnią, dynamiką.

źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Przewodnik po rynku malarstwa, 1999

Raczyński przywoził obrazy z wypraw na doroczne salony sztuki w Paryżu [...]. Kupował malarstwo niemal wszystkich uprawianych wówczas kierunków estetycznych: impresjonizmu, realizmu, symbolizmu, secesji, akademizmu.

źródło: NKJP: Andrzej Niziołek: Galeria Rogalińska Edwarda Raczyńskiego w Muzeum Narodowym w Poznaniu, Gazeta Wyborcza, 1997-11-25

[...] dominuje malarstwo z wyjątkowo rozległą wędrówką przez epoki, myślenie i sposób malowania [...] - od Henryka Siemiradzkiego, jednego z wielkich mistrzów akademizmu, po Teofila Ociepkę - jednego z najciekawszych polskich malarzy naiwnych.

źródło: NKJP: (AN): Wystawa i aukcja, Dziennik Polski, 2001-06-08

Nauka w oczach wielu romantyków (ale nie Goethego) była matką akademizmu, hamującego rozwój literatury i sztuki, które zastygały w martwych formach.

źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku: szkice o literaturze, 1994

2. konserwatyzm

Definicja

książk. 
pozbawione inwencji naśladowanie wzorów tworzenia uznawanych za klasyczne

Pochodzenie

Zob. akademicki 5

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  tradycjonalizm

Połączenia

  • martwy, skostniały, sztywny akademizm
  • duch, pęta; zarzut akademizmu
  • popadać w akademizm

Cytaty

Jest to muzyka „uczona”, ale bez naleciałości skostniałego akademizmu, niosąca duży ładunek emocji i Bugaj bardzo ładnie wyważył obie szale: konstrukcji i ekspresji.

źródło: NKJP: Adam Walaciński: Beethoven nad strumieniem, Dziennik Polski, 2000-03-14

Dla mnie akademizm to jest pewne skostnienie umysłowe, sytuacja patowa - jak w szachach - która wpływa na formę i treść.

źródło: NKJP: Barbara Ziembicka: Najprostszą drogą : rozmowy z artystami, 1998

Nie, nie staram się nawracać reżyserów na konwencję, w której mistrzem jest powiedzmy Andrzej Łapicki jako inscenizator Fredry, czyli najszlachetniejszej próby akademizm telewizyjny [...].

źródło: NKJP: Tadeusz Nyczek: Dokąd zmierza teatr telewizji, Gazeta Wyborcza, 1995-03-07

Gustaw Holoubek: Każdy czas przynosił dyskusje i ataki na akademizm; na coś, co zostało zafiksowane w tradycji. Zawsze pojawiali się ludzie, którzy obalali ustalony porządek rzeczy i próbowali go zrewolucjonizować.

źródło: NKJP: Tomasz Kubikowski: Pogawędka jubileuszowa, Gazeta Wyborcza, 1997-12-13

Data ostatniej modyfikacji: 11.03.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj