UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kapitalizm

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

ang. capitalism

niem. Kapitalismus

ros. kapitalizm

z fr. capitalisme

Definicja

system gospodarczy i społeczny, który opiera się na prywatnej własności i konkurencji oraz niezależności przedsiębiorców od państwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ustrój

Połączenia

  • demokratyczny, liberalny, mieszczański, oligarchiczny, socjalistyczny, wolnorynkowy; europejski, globalny, narodowy, światowy, współczesny, XIX-wieczny, XVIII-wieczny; bezduszny, drapieżny, dziki, krwiożerczy, wilczy, żarłoczny; dynamiczny, nowoczesny, realny, rozwinięty, tradycyjny kapitalizm; kapitalizm koncesyjny, ludowy, menedżerski, przemysłowy, solidarnościowy
  • kapitalizm Balcerowicza, Chińczyków, czasów Marksa, Leona XIII, Zachodu
  • kapitalizm bez demokracji, bez kapitału, bez legitymacji demokratycznej
  • kapitalizm na świecie, na wsi, na ziemiach (polskich); kapitalizm w gospodarce, w rolnictwie; w Europie, w krajach Unii
  • kapitalizm i burżuazja, kapitalizm i cywilizacja, kapitalizm i demokracja, kapitalizm i faszyzm, kapitalizm i germanizm, kapitalizm i gospodarka, kapitalizm i imperializm, kapitalizm i kapitaliści, kapitalizm i klasa średnia, kapitalizm i komercja, kapitalizm i komunizm, kapitalizm i liberalizm, kapitalizm i marksizm, kapitalizm i nazizm, kapitalizm i prywatyzacja, kapitalizm i socjalizm, kapitalizm i wolność; globalizacja i kapitalizm, industrializacja i kapitalizm, przedsiębiorczość i kapitalizm
  • apologeci, beneficjenci, pionierzy, przeciwnicy, przodownicy, twórca, zwolennicy; doktryna, forma, istota, model, podstawa; blichtr, czas, doba, duch, epoka, oblicze, stadium, twarz, wizja; budowa, odbudowa; kryzys, powrót, rozwój, schyłek, upadek; analiza, ekonomia kapitalizmu
  • alternatywa, aprobata dla kapitalizmu; droga, powrót, wyścig; nienawiść, stosunek do kapitalizmu;
  • droga, marsz ku kapitalizmowi
  • reakcja na kapitalizm
  • lęk, obawy przed kapitalizmem; boje, przygoda, walka, wyścig z kapitalizmem
  • debata, dyskusja; monolog, piosenka o kapitalizmie
  • kapitalizm dociera gdzieś, doprowadza do czegoś, narzuca coś, odrzuca coś, opiera się na czymś, oznacza coś, polega na czymś, powstaje, przychodzi, rozkwita, rozwija się, zmienia się
  • akceptować, atakować, głosić, kochać, krytykować, lubić, potępiać, promować, przeklinać; budować, obalić/obalać, ogłosić, osłabić, przywrócić, ratować, tworzyć, ukształtować, uprawiać, wprowadzić, wywalczyć, zbudować, zniszczyć; przeczekać, przetrwać; oswajać, ucywilizować, ulepszyć kapitalizm
  • nazwać/nazywać coś kapitalizmem
  • dążyć, dojść, przejść, wrócić/wracać, zmierzać do kapitalizmu
  • zmierzać ku kapitalizmowi
  • przejść; nawrócenie na kapitalizm, walczyć o kapitalizm; wejść, zwątpić w kapitalizm
  • głosować, nadążać za kapitalizmem; pogodzić się, walczyć z kapitalizmem

Cytaty

Ustrój przyszłości to globalny wolnorynkowy kapitalizm, którego podmiotem będzie globalne społeczeństwo informacyjne.

źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia : rzecz o władzy i wolności, 2002

Wiele lat później, gdy nastał czas kapitalizmu, nie tylko nauczyciele poszli w biznesy - na początku wszyscy oni zaczynali od zdobycia uprawnień pozwalających zasiadać na nieźle płatnych posadach - w radach nadzorczych.

źródło: NKJP: Czas fachowców, Dziennik Polski, 2004-04-23

Krytykowano kapitalizm i jego społeczne skutki w kategoriach przede wszystkim moralnych [...].

źródło: NKJP: Ryszard Panasiuk: Filozofia : historia i współczesność : studia, odczyty, eseje, 2001

Po drugie, nie znaczy to, że Irańczycy głosowali za kapitalizmem. Irańczycy nienawidzą kapitalizmu i nigdy go nie zaakceptują.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nie zrobiliśmy błędu?, Gazeta Wyborcza, 1992-06-24

Głosiła ona, jak wiadomo, że w globalnej wiosce McLuhana, czyli na świecie, dojdzie do wzajemnego przenikania się kapitalizmu i komunizmu.

źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek : życie i narodziny legendy, 2002

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kapitalizm
kapitalizmy
D. kapitalizmu
kapitalizmów
C. kapitalizmowi
kapitalizmom
B. kapitalizm
kapitalizmy
N. kapitalizmem
kapitalizmami
Ms. kapitalizmie
kapitalizmach
W. kapitalizmie
kapitalizmy

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 26.07.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj