Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. chłodzić
1. o powietrzu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda warunki atmosferyczne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | oziębić się, schłodzić się | |
| antonimy: | ocieplić się, ogrzać się |
Połączenia
- ląd ochłodził się; powietrze ochłodziło się
- ochłodzić się nad ranem
- ochłodzić się o ileś stopni
- ochłodzić się po burzy, po deszczu, po zachodzie słońca
- ochłodzić się lekko, nagle, nieznacznie, trochę, znacznie
- ochłodziło się i popadało, ochłodziło się i powiało, ochłodziło się i siąpi deszcz; pociemniało i ochłodziło się, spadł deszcz i ochłodziło się
Cytaty
|
Powietrze ochłodziło się nieznacznie, na tyle jednak, aby skóra przestała wydzielać fale lepkiego potu. źródło: KWSJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |
|
|
Gdy pokrywa lodowa ochłodzi się o 30ºC, jej długość zmniejsza się o 120 m. źródło: KWSJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988 |
|
|
Nad ranem kierunek wiatru może ulec odwróceniu, wówczas mamy do czynienia z tzw. bryzą lądową (kiedy ląd ochłodzi się szybciej niż woda). źródło: KWSJP: Jan Rurański: Dlaczego sól jest słona, 1984 |
|
|
Ochłodziło się. Naciągnąłem sweter. źródło: KWSJP: Olgierd Budrewicz: Piekło w kolorach, 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ochłodzę się |
ochłodzimy się |
|||
| 2 os. |
ochłodzisz się |
ochłodzicie się |
|||
| 3 os. |
ochłodzi się |
ochłodzą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ochłodziłem się +(e)m się ochłodził |
ochłodziłam się +(e)m się ochłodziła |
ochłodziłom się +(e)m się ochłodziło |
ochłodziliśmy się +(e)śmy się ochłodzili |
ochłodziłyśmy się +(e)śmy się ochłodziły |
| 2 os. |
ochłodziłeś się +(e)ś się ochłodził |
ochłodziłaś się +(e)ś się ochłodziła |
ochłodziłoś się +(e)ś się ochłodziło |
ochłodziliście się +(e)ście się ochłodzili |
ochłodziłyście się +(e)ście się ochłodziły |
| 3 os. |
ochłodził się |
ochłodziła się |
ochłodziło się |
ochłodzili się |
ochłodziły się |
bezosobnik: ochłodzono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ochłodźmy się ochłódźmy się |
|
| 2 os. |
ochłodź się ochłódź się |
ochłodźcie się ochłódźcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ochłodziłbym się bym się ochłodził |
ochłodziłabym się bym się ochłodziła |
ochłodziłobym się bym się ochłodziło |
ochłodzilibyśmy się byśmy się ochłodzili |
ochłodziłybyśmy się byśmy się ochłodziły |
| 2 os. |
ochłodziłbyś się byś się ochłodził |
ochłodziłabyś się byś się ochłodziła |
ochłodziłobyś się byś się ochłodziło |
ochłodzilibyście się byście się ochłodzili |
ochłodziłybyście się byście się ochłodziły |
| 3 os. |
ochłodziłby się by się ochłodził |
ochłodziłaby się by się ochłodziła |
ochłodziłoby się by się ochłodziło |
ochłodziliby się by się ochłodzili |
ochłodziłyby się by się ochłodziły |
bezosobnik: ochłodzono by się
bezokolicznik: ochłodzić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
ochłodziwszy się
gerundium: ochłodzenie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | ochłodzenie się |
ochłodzenia się |
| D. | ochłodzenia się |
ochłodzeń się |
| C. | ochłodzeniu się |
ochłodzeniom się |
| B. | ochłodzenie się |
ochłodzenia się |
| N. | ochłodzeniem się |
ochłodzeniami się |
| Ms. | ochłodzeniu się |
ochłodzeniach się |
| W. | ochłodzenie się |
ochłodzenia się |
odpowiedniki aspektowe: chłodzić się , ochładzać się
Składnia
| Rznieżywotny | + | ochłodzić się | + |
|
| Ø | + | ochłodzić się | + |
|
2. wachlarzem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | schłodzić się |
Połączenia
- ochłodzić się colą, lodami, piwem
- ochłodzić się w cieniu
- ochłodzić się trochę
- postanowić, pójść, starać się ochłodzić się
- ochłodzić się i wykąpać się
Cytaty
|
Dziewczynki chciały ochłodzić się, brodząc w płytkiej wodzie. źródło: KWSJP: bp: San oddał Kasię, Nowiny, 2006 |
|
|
Trzeba było stać w kolejce, żeby się ochłodzić i zaczerpnąć wody. źródło: NKJP: (PAP): Umocnienie w wierze, Dziennik Polski - Świat, 2000-07-08 |
|
|
Większość spacerowiczów skręcała do lodziarni lub kawiarenek, aby ochłodzić się lodami i colą z lodem. źródło: KWSJP: Beata Terczyńska: Grzeje jak w piekle, Nowiny, 2006 |
|
|
Turystyczna lodówka z reklamowaną Coca-colą pozwala wygrzewającemu się na plaży bohaterowi reklamówki ochłodzić się w każdej chwili. źródło: KWSJP: Ewa Szczęsna: Poetyka reklamy, 2001 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ochłodzę się |
ochłodzimy się |
|||
| 2 os. |
ochłodzisz się |
ochłodzicie się |
|||
| 3 os. |
ochłodzi się |
ochłodzą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ochłodziłem się +(e)m się ochłodził |
ochłodziłam się +(e)m się ochłodziła |
ochłodziłom się +(e)m się ochłodziło |
ochłodziliśmy się +(e)śmy się ochłodzili |
ochłodziłyśmy się +(e)śmy się ochłodziły |
| 2 os. |
ochłodziłeś się +(e)ś się ochłodził |
ochłodziłaś się +(e)ś się ochłodziła |
ochłodziłoś się +(e)ś się ochłodziło |
ochłodziliście się +(e)ście się ochłodzili |
ochłodziłyście się +(e)ście się ochłodziły |
| 3 os. |
ochłodził się |
ochłodziła się |
ochłodziło się |
ochłodzili się |
ochłodziły się |
bezosobnik: ochłodzono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ochłodźmy się ochłódźmy się |
|
| 2 os. |
ochłodź się ochłódź się |
ochłodźcie się ochłódźcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ochłodziłbym się bym się ochłodził |
ochłodziłabym się bym się ochłodziła |
ochłodziłobym się bym się ochłodziło |
ochłodzilibyśmy się byśmy się ochłodzili |
ochłodziłybyśmy się byśmy się ochłodziły |
| 2 os. |
ochłodziłbyś się byś się ochłodził |
ochłodziłabyś się byś się ochłodziła |
ochłodziłobyś się byś się ochłodziło |
ochłodzilibyście się byście się ochłodzili |
ochłodziłybyście się byście się ochłodziły |
| 3 os. |
ochłodziłby się by się ochłodził |
ochłodziłaby się by się ochłodziła |
ochłodziłoby się by się ochłodziło |
ochłodziliby się by się ochłodzili |
ochłodziłyby się by się ochłodziły |
bezosobnik: ochłodzono by się
bezokolicznik: ochłodzić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
ochłodziwszy się
gerundium: ochłodzenie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | ochłodzenie się |
ochłodzenia się |
| D. | ochłodzenia się |
ochłodzeń się |
| C. | ochłodzeniu się |
ochłodzeniom się |
| B. | ochłodzenie się |
ochłodzenia się |
| N. | ochłodzeniem się |
ochłodzeniami się |
| Ms. | ochłodzeniu się |
ochłodzeniach się |
| W. | ochłodzenie się |
ochłodzenia się |
odpowiedniki aspektowe: chłodzić się , ochładzać się
Składnia
| Rzżywotny | + | ochłodzić się | + |
(CZYM)
|
3. o stosunkach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | oziębić się | |
| antonimy: | ocieplić się |
Połączenia
- atmosfera ochłodziła się; czyjeś stosunki ochłodziły się
- ochłodzić się niepostrzeżenie, z czasem
Cytaty
|
Atmosfera w twoim związku niepostrzeżenie ochłodzi się. Taki stan może utrzymać się przez dłuższy czas. źródło: KWSJP: Horoskop, Panorama Mazurska, 1998, 11 |
|
|
Moje stosunki z tą parafią ochłodziły się. źródło: KWSJP: Jerzy Jesionowski: Nad urwiskiem, 1987 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ochłodzę się |
ochłodzimy się |
|||
| 2 os. |
ochłodzisz się |
ochłodzicie się |
|||
| 3 os. |
ochłodzi się |
ochłodzą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ochłodziłem się +(e)m się ochłodził |
ochłodziłam się +(e)m się ochłodziła |
ochłodziłom się +(e)m się ochłodziło |
ochłodziliśmy się +(e)śmy się ochłodzili |
ochłodziłyśmy się +(e)śmy się ochłodziły |
| 2 os. |
ochłodziłeś się +(e)ś się ochłodził |
ochłodziłaś się +(e)ś się ochłodziła |
ochłodziłoś się +(e)ś się ochłodziło |
ochłodziliście się +(e)ście się ochłodzili |
ochłodziłyście się +(e)ście się ochłodziły |
| 3 os. |
ochłodził się |
ochłodziła się |
ochłodziło się |
ochłodzili się |
ochłodziły się |
bezosobnik: ochłodzono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ochłodźmy się ochłódźmy się |
|
| 2 os. |
ochłodź się ochłódź się |
ochłodźcie się ochłódźcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ochłodziłbym się bym się ochłodził |
ochłodziłabym się bym się ochłodziła |
ochłodziłobym się bym się ochłodziło |
ochłodzilibyśmy się byśmy się ochłodzili |
ochłodziłybyśmy się byśmy się ochłodziły |
| 2 os. |
ochłodziłbyś się byś się ochłodził |
ochłodziłabyś się byś się ochłodziła |
ochłodziłobyś się byś się ochłodziło |
ochłodzilibyście się byście się ochłodzili |
ochłodziłybyście się byście się ochłodziły |
| 3 os. |
ochłodziłby się by się ochłodził |
ochłodziłaby się by się ochłodziła |
ochłodziłoby się by się ochłodziło |
ochłodziliby się by się ochłodzili |
ochłodziłyby się by się ochłodziły |
bezosobnik: ochłodzono by się
bezokolicznik: ochłodzić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
ochłodziwszy się
gerundium: ochłodzenie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | ochłodzenie się |
ochłodzenia się |
| D. | ochłodzenia się |
ochłodzeń się |
| C. | ochłodzeniu się |
ochłodzeniom się |
| B. | ochłodzenie się |
ochłodzenia się |
| N. | ochłodzeniem się |
ochłodzeniami się |
| Ms. | ochłodzeniu się |
ochłodzeniach się |
| W. | ochłodzenie się |
ochłodzenia się |
odpowiednik aspektowy: ochładzać się
Składnia
| Rznieżywotny | + | ochłodzić się | + |
|