UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wstecznictwo

Chronologizacja

1849, E. Chojecki, "Rewolucjoniści i stronnictwa wsteczne", books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wstecznictwo
wstecznictwa
D. wstecznictwa
wstecznictw
C. wstecznictwu
wstecznictwom
B. wstecznictwo
wstecznictwa
N. wstecznictwem
wstecznictwami
Ms. wstecznictwie
wstecznictwach
W. wstecznictwo
wstecznictwa

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Zob. wstecz I

1. zacofanie

Definicja

pejorat. 
niechęć do postępu i zmian, związana z działaniem w zgodzie z dawnymi i nieaktualnymi regułami postępowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ciemnogród, obskurantyzm, średniowiecze, wsteczność
antonimy:  postępowość

Połączenia

  • postęp i wstecznictwo
  • przejaw, symbol wstecznictwa

Cytaty

Człowiek otwarty czy społeczeństwo otwarte - oto wzory godne uznania i naśladowania, a wszelkie zamykanie się świadczy o wstecznictwie, zaściankowości i braku zrozumienia dla ducha nadchodzącego właśnie XXI stulecia.

źródło: NKJP: Jestem zamknięty, Dziennik Polski, 1999-07-09

Nie jest tajemnicą, że w kraju toczy się ostra walka nowoczesności z zacofaniem i parafiańszczyzną. Tendencje wielkomiejskie i postępowe coraz gwałtowniej ścierają się z wiejskim wstecznictwem [...].

źródło: NKJP: Tańce polskie, Polityka, 2008-03-01

[...] strategia energetyczna polskich polityków to wstecznictwo. To zatrzymanie myślenia na technologii budowy bomb atomowych z okresu zimnej wojny [...].

źródło: NKJP: Internet

Dominowało przekonanie, że człowiek ma przed sobą nieograniczone możliwości, a postęp nauki i techniki zapewni światu powszechny dobrobyt. Trzeba tylko konsekwentnie przeciwstawić się ciemnocie i wstecznictwu, szerzyć oświatę, zasady demokratyczne, ideały społecznej sprawiedliwości - i zło zostanie zażegnane.

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Dziś wszystko jest cieniem, Gazeta Wyborcza, 1994-12-24

2. w myślistwie

Definicja

łow. 
proces zanikania poroża samców łosia, jelenia i daniela, związany ze starzeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uwstecznienie

Cytaty

Po przekroczeniu punktu szczytowego rozwoju rogacz miewa co rok słabsze parostki i staje się wstecznikiem. Wyraźną cechą wstecznictwa są róże daszkowe.

źródło: Internet: wedlinydomowe.pl/forum

[...] jakim prawem myśliwy ma decydować, który jeleń powinien już umrzeć? Prawda jest taka, że zabijają tylko po to, by nie tracić poroża; to, które wykazuje cechy wstecznictwa, piękne już nie jest, a zatem po co w łowisku ma chodzić jeleń z takim porożem i ”darmo żreć” .

źródło: Internet: niepodajerekimysliwymblog.wordpress.com

Data ostatniej modyfikacji: 19.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj