UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ciemnogród

Chronologizacja

1820, S. K. Potocki, "Podróż do Ciemnogrodu", Warszawa 1820.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ciemnogród	ciemnogrody
D.	ciemnogrodu	ciemnogrodów
C.	ciemnogrodowi	ciemnogrodom
B.	ciemnogród	ciemnogrody
N.	ciemnogrodem	ciemnogrodami
Ms.	ciemnogrodzie	ciemnogrodach
W.	ciemnogrodzie	ciemnogrody

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Zob. ciemny i gród
Neologizm utworzony przez Stanisława Kostkę Potockiego, użyty w tytule powieści-traktatu "Podróż do Ciemnogrodu" (1820).

1.a cecha

Definicja

pejorat.

niechęć do rozwoju i do zmian cywilizacyjnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Połączenia

walka z ciemnogrodem

Cytaty

Miał jednak poczucie misji, świadomość, że może wyprowadzić muzykę polską z ciemnogrodu, z zaściankowości i uczynić ją wartością uniwersalną.

źródło: NKJP: Dorota Szwarcman: Rajski ptak w ciemnogrodzie, Polityka, 2007-03-31

Wiesz, ten cały stereotyp. Feministka-lesbijka, męski typ, rzuca mięsem i bredzi coś o patriarchacie. – Co za ciemnogród przez ciebie przemawia!

źródło: NKJP: Kinga Dunin: Obciach, 1999

[...] Co to takiego: ciemnogród?
[...] - To poglądy aktualne sto lat temu, kiedy rozwody były niedopuszczalne, a kobietom wyznaczano rolę w kuchni i przy dzieciach.

źródło: NKJP: Internet

1.b miejsce

Definicja

pejorat.

miejsce zapóźnione w rozwoju

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

polski ciemnogród

Cytaty

Ojciec uświadomił mi, że niechodzenie na religię to są poglądy. - Oczywiście, że poglądy, i to bardzo odważne, przynajmniej w tej naszej zapyziałej Polsce, tym ciemnogrodzie Europy - zapewnił mnie.

źródło: NKJP: Marek Harny: Zdrajca, 2007

Policjant z Łęcznej: - Ciemnogród w odniesieniu do Zawadowa to za mało powiedziane. Tam ludzie mają jeszcze swoje własne prawa. O morderstwie nikomu nie powiedzieli, bo je chyba zaakceptowali.

źródło: NKJP: Jacek Brzuszkiewicz: Dobrzy ludzie z Zawadowa, Gazeta Wyborcza, 1995-12-01

- Nie możemy pozwolić, aby Toruń stał się ciemnogrodem. Musimy protestować przed średniowieczną hipokryzją - twierdzili na łamach gazet zwolennicy plakatu.

źródło: NKJP: Katarzyna Montgomery, Marta Bratkowska, Sławomir Kubat, Jarosła Maćkowska: Plakat na cenzurowanym, Gazeta Wyborcza, 1997-08-22

1.c ludzie

Definicja

pejorat.

ludzie o bardzo tradycyjnych poglądach i niechętni do zmian

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ciemnota, średniowiecze

Cytaty

Przed mistrzostwami spodziewano się inwazji barbarzyńców z Polski, a przyjechała fantastyczna grupa kulturalnych ludzi - mówi dr Anna Giza-Poleszczuk. - Z seksem podobnie. Nie jesteśmy takim ciemnogrodem, jak nas malują.

źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Kwadrans do szczęścia, Polityka, 2006-07-29

Zaszczepiono nam ogromną dawkę francuskiego racjonalizmu i humoru. Polski ciemnogród oskarżał za to Boya, używając nieprawdopodobnych wprost inwektyw.

źródło: NKJP: Helena Zaworska: Kabarety, Gazeta Wyborcza, 1997-01-24

Fatma uważa miejscowych za szkodliwy ciemnogród, jej koleżanki, córki wieloletnich uchodźców, myślą zapewne tak samo. Przecież, prócz Izraela, ktoś jeszcze musi być winien temu, że w Autonomii dzieje się raczej kiepsko.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Izrael już nie frunie, 2006

Data ostatniej modyfikacji: 12.01.2016