UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zeszczupleć

Chronologizacja

1681, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zeszczupleję
zeszczuplejemy
2 os. zeszczuplejesz
zeszczuplejecie
3 os. zeszczupleje
zeszczupleją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zeszczuplałem
+(e)m zeszczuplał
zeszczuplałam
+(e)m zeszczuplała
zeszczuplałom
+(e)m zeszczuplało
zeszczupleliśmy
+(e)śmy zeszczupleli
zeszczuplałyśmy
+(e)śmy zeszczuplały
2 os. zeszczuplałeś
+(e)ś zeszczuplał
zeszczuplałaś
+(e)ś zeszczuplała
zeszczuplałoś
+(e)ś zeszczuplało
zeszczupleliście
+(e)ście zeszczupleli
zeszczuplałyście
+(e)ście zeszczuplały
3 os. zeszczuplał
zeszczuplała
zeszczuplało
zeszczupleli
zeszczuplały

bezosobnik: zeszczuplano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zeszczuplejmy
2 os. zeszczuplej
zeszczuplejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zeszczuplałbym
bym zeszczuplał
zeszczuplałabym
bym zeszczuplała
zeszczuplałobym
bym zeszczuplało
zeszczuplelibyśmy
byśmy zeszczupleli
zeszczuplałybyśmy
byśmy zeszczuplały
2 os. zeszczuplałbyś
byś zeszczuplał
zeszczuplałabyś
byś zeszczuplała
zeszczuplałobyś
byś zeszczuplało
zeszczuplelibyście
byście zeszczupleli
zeszczuplałybyście
byście zeszczuplały
3 os. zeszczuplałby
by zeszczuplał
zeszczuplałaby
by zeszczuplała
zeszczuplałoby
by zeszczuplało
zeszczupleliby
by zeszczupleli
zeszczuplałyby
by zeszczuplały

bezosobnik: zeszczuplano by

bezokolicznik: zeszczupleć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zeszczuplawszy

gerundium: zeszczuplenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zeszczuplenie
zeszczuplenia
D. zeszczuplenia
zeszczupleń
C. zeszczupleniu
zeszczupleniom
B. zeszczuplenie
zeszczuplenia
N. zeszczupleniem
zeszczupleniami
Ms. zeszczupleniu
zeszczupleniach
W. zeszczuplenie
zeszczuplenia

odpowiednik aspektowy: szczupleć

Pochodzenie

Zob. szczupły

1. schudnąć

Definicja

stać się szczupłym lub szczuplejszym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:  schudnąć, wyszczupleć, zeszczuplić się
antonimy:  przytyć

Cytaty

Tak niedawno Wilek był u mnie, bardzo zeszczuplał, marynarka jak ze starszego brata, portki zmarszczone w miejscu brzuszka [...].

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Na prawym przegubie ma plaster, a pod nim gazę - ślad po kroplówce. Widać, jak bardzo zeszczuplał podczas choroby.

źródło: NKJP: Powrót do Domu Ojca, Dziennik Polski, 2006-04-01

Pamiątkową fotografię dla gości mieli zrobić dopiero, gdy już Truda zeszczupleje na tyle, żeby zmieścić się w suknię.

źródło: KWJP: Martyna Bunda: Nieczułość, 2017

Jej zaokrąglona twarz wyraźnie znacznie zeszczuplała.

źródło: KWJP: Rafał Mądry: Top Model 2., Super Express, 2011-12-03

2. zmniejszyć się

Definicja

zmniejszyć swoją liczebność lub wielkość

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyszczupleć, zeszczuplić się

Cytaty

W porównaniu z jesienią znacznie zeszczuplała kadra. Obecnie zespół liczy 17 zawodników.

źródło: NKJP: (jeż): Zeszczuplała kadra, Dziennik Bałtycki, 2002-03-09

[...] w ubiegłym roku rozbudował dom, dokupił ziemi, ale wykorzystał na to zgromadzone oszczędności. W porównaniu do roku 2003 zeszczuplały one o pokaźną kwotę 30 tys. zł.

źródło: NKJP: (ami), (mim), (kaj): Oszczędzają i pożyczają, Dziennik Łódzki, 2005-07-29

Chodziły jednak słuchy, że niedługo ilość kin ulegnie jeszcze zeszczupleniu.

źródło: KWJP: Piotr Marciniak: Omdlenie, przeł. Jerzy Marciniak, Akant, 2016

Data ostatniej modyfikacji: 27.02.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj