UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

żywić się

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. żywię się
żywimy się
2 os. żywisz się
żywicie się
3 os. żywi się
żywią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. żywiłem się
+(e)m się żywił
żywiłam się
+(e)m się żywiła
żywiłom się
+(e)m się żywiło
żywiliśmy się
+(e)śmy się żywili
żywiłyśmy się
+(e)śmy się żywiły
2 os. żywiłeś się
+(e)ś się żywił
żywiłaś się
+(e)ś się żywiła
żywiłoś się
+(e)ś się żywiło
żywiliście się
+(e)ście się żywili
żywiłyście się
+(e)ście się żywiły
3 os. żywił się
żywiła się
żywiło się
żywili się
żywiły się

bezosobnik: żywiono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się żywił
będę się żywić
będę się żywiła
będę się żywić
będę się żywiło
będę się żywić
będziemy się żywili
będziemy się żywić
będziemy się żywiły
będziemy się żywić
2 os. będziesz się żywił
będziesz się żywić
będziesz się żywiła
będziesz się żywić
będziesz się żywiło
będziesz się żywić
będziecie się żywili
będziecie się żywić
będziecie się żywiły
będziecie się żywić
3 os. będzie się żywił
będzie się żywić
będzie się żywiła
będzie się żywić
będzie się żywiło
będzie się żywić
będą się żywili
będą się żywić
będą się żywiły
będą się żywić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. żywmy się
2 os. żyw się
żywcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. żywiłbym się
bym się żywił
żywiłabym się
bym się żywiła
żywiłobym się
bym się żywiło
żywilibyśmy się
byśmy się żywili
żywiłybyśmy się
byśmy się żywiły
2 os. żywiłbyś się
byś się żywił
żywiłabyś się
byś się żywiła
żywiłobyś się
byś się żywiło
żywilibyście się
byście się żywili
żywiłybyście się
byście się żywiły
3 os. żywiłby się
by się żywił
żywiłaby się
by się żywiła
żywiłoby się
by się żywiło
żywiliby się
by się żywili
żywiłyby się
by się żywiły

bezosobnik: żywiono by się

bezokolicznik: żywić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: żywiąc się

gerundium: żywienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. żywienie się
żywienia się
D. żywienia się
żywień się
C. żywieniu się
żywieniom się
B. żywienie się
żywienia się
N. żywieniem się
żywieniami się
Ms. żywieniu się
żywieniach się
W. żywienie się
żywienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: żywiący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. żywiący się
żywiący się
żywiący się
żywiące się
żywiąca się
D. żywiącego się
żywiącego się
żywiącego się
żywiącego się
żywiącej się
C. żywiącemu się
żywiącemu się
żywiącemu się
żywiącemu się
żywiącej się
B. żywiącego się
żywiącego się
żywiący się
żywiące się
żywiącą się
N. żywiącym się
żywiącym się
żywiącym się
żywiącym się
żywiącą się
Ms. żywiącym się
żywiącym się
żywiącym się
żywiącym się
żywiącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. żywiący się
żywiący się
żywiące się
żywiące się
D. żywiących się
żywiących się
żywiących się
żywiących się
C. żywiącym się
żywiącym się
żywiącym się
żywiącym się
B. żywiących się
żywiących się
żywiących się
żywiące się
N. żywiącymi się
żywiącymi się
żywiącymi się
żywiącymi się
Ms. żywiących się
żywiących się
żywiących się
żywiących się

Pochodzenie

Zob. żywić

1. owocami

Definicja

regularnie jeść określony rodzaj pokarmu lub posiłek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:  jeść I, karmić się, odżywiać się, pożywiać się
hiperonimy:  spożywać, stołować się

Połączenia

  • ludzie, studenci żywią się czymś/gdzieś
  • żywić się chlebem, gąsienicami, glonami, grzybami, konserwami, korzonkami, larwami, mięsem, mlekiem, nasionami, owadami, owocami, padliną, planktonem, roślinami, rybami, skorupiakami, warzywami, ziarnem, ziemniakami; jakimś pokarmem; odpadkami, resztkami
  • żywić się na czyjś koszt
  • żywić się od jakiegoś czasu
  • żywić się przez jakiś czas, przez ileś dni, miesięcy...
  • żywić się u kogoś
  • żywić się w barze, w domu, w kasynie, w lokalu, w mieście, w stołówce; we własnym zakresie
  • żywić się chętnie; niehigienicznie, źle
  • móc, musieć, potrzebować, przestać żywić się
  • mieszkać i żywić się, nocować i żywić się

Cytaty

Szedł nocami. Żywił się tym, co znalazł w lesie.

źródło: KWSJP: Jerzy Bronisławski: Zanim przyjdą o świcie, 1969

Współczesny człowiek żywi się na ogół źle.

źródło: KWSJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001

Rząd musi pamiętać, że nasze społeczeństwo jest bardzo ubogie. [...] Na żywność wydajemy ok. 184 zł, czyli żywimy się za 6 zł dziennie.

źródło: KWSJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.03.2004

Ponad połowa zachorowań zdarza się właśnie w lecie, [...] gdy zmuszeni jesteśmy żywić się w przypadkowych nieraz placówkach gastronomicznych.

źródło: KWSJP: (E, MAB, WID): Kontrola na jedną zmianę, 1998, prasa

W zmienionych warunkach już nie tyle stosunki towarzyskie, ile stan finansowy dawał możliwość żywienia się w mieście.

źródło: KWSJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004

Składnia

Rzżywotny + żywić się +
(CZYM)
Rzosobowy + żywić się +
(GDZIE)

2. nienawiścią

Definicja

książk. 
wykorzystywać coś jako pożywkę lub podnietę do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  karmić się, pożywiać się, sycić się

Połączenia

  • historia, kultura, literatura, poezja żywi się czymś; media żywią się czymś
  • żywić się cierpieniem, dobrem, jakąś ideą, kompleksami, konfliktami, czyjąś krzywdą, lękami, mitem, nadzieją, nienawiścią, plotkami, prawdą, przeszłością, sensacją, skandalami, stereotypami, wiarą, jakąś wizją, złudzeniami

Cytaty

W radiostacjach publicznych [...] nie ma miejsca na tak natrętną [...] reklamę; nie ma też miejsca na tanie sensacje, którymi żywi się komercyjne radio.

źródło: KWSJP: Piotr Geise: Cały świat na końcu skali, 1995, prasa

W klubie ludzie są młodzi, więc jeszcze żywią się złudzeniami.

źródło: KWSJP: Paweł Wrabec: Pieszczoty za pieniądze, 2004, prasa

Zazdrość żywi się naszym niskim poczuciem własnej wartości.

źródło: KWSJP: Skazana na zazdrość, 1999, prasa

Żywił się swoją krzywdą jak pajdą codziennego więziennego razowca.

źródło: KWSJP: Roman Śliwonik: Wybór opowiadań, 1984

Nawet w żywiącym się plotkami „Courrier des Théâtres” ukazała się nazajutrz tylko drobna wzmianka, z której można było się dowiedzieć, że „teatr zapełniło świetne i liczne towarzystwo”.

źródło: KWSJP: Alina Kowalczykowa: Dramat i teatr romantyczny, 1997

Składnia

bez ograniczeń + żywić się +
CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 20.10.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj