Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik od przedrostkowego czasownika ulewać, pozostającego w etymologicznej więzi z podstawowym lać (zob.)
1. opady
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | oberwanie chmury, zatop | |
| hiperonimy: | deszcz |
Połączenia
- duża, gwałtowna, intensywna, ogromna, olbrzymia, potężna, rzęsista, silna, wielka; potworna, straszna; ciepła; kilkugodzinna, krótka; niedzielna, poniedziałkowa, sobotnia...; nocna, popołudniowa, poranna; tropikalna ulewa; ciągłe, długotrwałe; jesienne, letnie, wiosenne; czerwcowe, lipcowe...; katastrofalne ulewy
- ulewa z gradem, z gradobiciem, z piorunami
- ulewa i burza, ulewa i gradobicie, ulewa i grzmot, ulewa i wichura; ulewy i powodzie; nawałnice i ulewy
- smugi, szum; skutki; strefa ulewy
- burza z ulewą
- woda po ulewie
- ulewa lunęła, spadła, zalała coś; przyszła, rozpętała się, rozszalała się; przeszła; przerwała coś
- przeczekać ulewę
- poszkodowany, zniszczony przez ulewę
- uciec przed ulewą
Cytaty
|
Spadły pierwsze krople deszczu, po nich zaś ogromna ulewa. Zerwał się okropny wicher. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1996 |
|
|
[...] pochłonęły nas potoki ulewy. Strugi wody lały się na nas jak z potężnego kubła, a wiatr porywał wodę i chłostał nią jak biczem. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987 |
|
|
Deszcz - zdawałoby się, przelotny - zdołał się już zamienić w letnią ulewę. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006 |
|
|
Po każdej burzy czy ulewie spływa tędy na posesję lawina błota i szlamu [...]. źródło: NKJP: Adam Ligiecki: Łącznik z zapadliskami, Echo Dnia, 2005-08-09 |
|
|
Opady często mają charakter ulew, którym, szczególnie latem, mogą towarzyszyć burze (niekiedy z opadem gradu). źródło: NKJP: Alojzy Woś: Meteorologia dla geografów, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ulewa |
ulewy |
|
| D. | ulewy |
ulew |
|
| C. | ulewie |
ulewom |
|
| B. | ulewę |
ulewy |
|
| N. | ulewą |
ulewami |
|
| Ms. | ulewie |
ulewach |
|
| W. | ulewo |
ulewy |
2. duża ilość czegoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Połączenia
- ulewa kropel, łez
Cytaty
|
[...] mordercza ulewa pocisków wręcz zmiotła obrońców z muru. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
|
W ulewie światła, naprzeciw pogrążonej w ciemnościach sali stał Północny. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
|
Oczy dziewczęce szybko schną po ulewie łez i oczy Ewci patrzyły już promieniście. źródło: NKJP: Kornel Makuszyński: Szaleństwa Panny Ewy, 1985 |
|
|
Woda spadająca z wielkiej wysokości rozpylała się i na dno docierała w postaci ulewy kropel, które dawały charakterystyczny szum. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ulewa |
ulewy |
|
| D. | ulewy |
ulew |
|
| C. | ulewie |
ulewom |
|
| B. | ulewę |
ulewy |
|
| N. | ulewą |
ulewami |
|
| Ms. | ulewie |
ulewach |
|
| W. | ulewo |
ulewy |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
|
+ | ulewa | + |
CZEGO
|