UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oponować

Chronologizacja

2 połowa XVI w., SPXVI
W połączeniu z zaimkiem zwrotnym się

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oponuję
oponujemy
2 os. oponujesz
oponujecie
3 os. oponuje
oponują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oponowałem
+(e)m oponował
oponowałam
+(e)m oponowała
oponowałom
+(e)m oponowało
oponowaliśmy
+(e)śmy oponowali
oponowałyśmy
+(e)śmy oponowały
2 os. oponowałeś
+(e)ś oponował
oponowałaś
+(e)ś oponowała
oponowałoś
+(e)ś oponowało
oponowaliście
+(e)ście oponowali
oponowałyście
+(e)ście oponowały
3 os. oponował
oponowała
oponowało
oponowali
oponowały

bezosobnik: oponowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę oponował
będę oponować
będę oponowała
będę oponować
będę oponowało
będę oponować
będziemy oponowali
będziemy oponować
będziemy oponowały
będziemy oponować
2 os. będziesz oponował
będziesz oponować
będziesz oponowała
będziesz oponować
będziesz oponowało
będziesz oponować
będziecie oponowali
będziecie oponować
będziecie oponowały
będziecie oponować
3 os. będzie oponował
będzie oponować
będzie oponowała
będzie oponować
będzie oponowało
będzie oponować
będą oponowali
będą oponować
będą oponowały
będą oponować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oponujmy
2 os. oponuj
oponujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oponowałbym
bym oponował
oponowałabym
bym oponowała
oponowałobym
bym oponowało
oponowalibyśmy
byśmy oponowali
oponowałybyśmy
byśmy oponowały
2 os. oponowałbyś
byś oponował
oponowałabyś
byś oponowała
oponowałobyś
byś oponowało
oponowalibyście
byście oponowali
oponowałybyście
byście oponowały
3 os. oponowałby
by oponował
oponowałaby
by oponowała
oponowałoby
by oponowało
oponowaliby
by oponowali
oponowałyby
by oponowały

bezosobnik: oponowano by

bezokolicznik: oponować

imiesłów przysłówkowy współczesny: oponując

gerundium: oponowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. oponowanie
oponowania
D. oponowania
oponowań
C. oponowaniu
oponowaniom
B. oponowanie
oponowania
N. oponowaniem
oponowaniami
Ms. oponowaniu
oponowaniach
W. oponowanie
oponowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: oponujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. oponujący
oponujący
oponujący
oponujące
oponująca
D. oponującego
oponującego
oponującego
oponującego
oponującej
C. oponującemu
oponującemu
oponującemu
oponującemu
oponującej
B. oponującego
oponującego
oponujący
oponujące
oponującą
N. oponującym
oponującym
oponującym
oponującym
oponującą
Ms. oponującym
oponującym
oponującym
oponującym
oponującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. oponujący
oponujący
oponujące
oponujące
D. oponujących
oponujących
oponujących
oponujących
C. oponującym
oponującym
oponującym
oponującym
B. oponujących
oponujących
oponujących
oponujące
N. oponującymi
oponującymi
oponującymi
oponującymi
Ms. oponujących
oponujących
oponujących
oponujących

odpowiednik aspektowy: zaoponować

Pochodzenie

niem. opponieren

z łac. oppono

Definicja

wyrażać sprzeciw wobec jakichś działań lub czyichś sądów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  sprzeciwiać się
antonimy:  godzić się, zgadzać się

Połączenia

  • oponować wobec podwyżek
  • oponować przeciwko kandydaturze
  • oponować grzecznie, nieśmiało, uparcie, zdecydowanie

Cytaty

Również dlatego od początku lat sześćdziesiątych nabrała aktualności politycznej kwestia zmiany konkordatu. Watykan nigdy przeciw temu nie oponował, lecz jednocześnie nie był zainteresowany przyspieszeniem rokowań w tej trudnej sprawie.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997

Niewątpliwie on też najchętniej poszedłby sobie, nieprzyzwyczajony do tego, by ktoś taki jak ja, przyjmowany w rozmównicy, oponował mu, i do tego krzykliwie, sarkastycznie.

źródło: NKJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1960

- Słuchajcie, ja wcale nie chcę zmieniać uczesania - próbowałam oponować.
- Nie ma pani wyjścia - roześmiał się.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996

Próbowałem oponować, że skoro urodziłem się w roku czterdziestym drugim i żyję, to i ja przeżyłem wojnę.

źródło: NKJP: Antoni Kroh: Starorzecza, 2010

Kiedy w sierpniu „Juma” wprowadziła nowe taryfy opłat za ciepło, spotkała się z dużym oporem wspólnot mieszkaniowych. Do dziś spośród sześciu, które oponowały wobec podwyżek, pięć zaakceptowało nowe ceny i podpisało umowy.

źródło: NKJP: A. Melnicka: Priorytet - ciepłociąg, Tygodnik Ciechanowski, 2007-12-02

Składnia

bez ograniczeń + oponować +
przeciw/przeciwko CZEMU/KOMU | wobec CZEGO/KOGO
bez ograniczeń + oponować +
CZEMU/KOMU
bez ograniczeń + oponować +
MOWA WPROST
bez ograniczeń + oponować +
że ZDANIE
Data ostatniej modyfikacji: 09.05.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj