UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

krochmalić

Chronologizacja

1613, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Od: krochmal

1. obrus

Definicja

nadawać tkaninom sztywność poprzez zanurzanie i namaczanie ich w gęstej, kleistej, półprzezroczystej substancji, powstającej w wyniku gotowania w wodzie mąki z ziemniaków albo z ryżu bądź innych ziaren

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  usztywniać

Połączenia

  • krochmalić bieliznę, chusteczki, firanki, kołnierzyk, koszulę, obrus, pościel, prześcieradło, serwetki, tkaniny
  • krochmalić i prasować

Cytaty

Dawniej matka bawełniane chustki długo moczyła, gotowała, krochmaliła, prasowała.

źródło: NKJP: Zmęczone krzesła, stare światło, Dziennik Polski, 2008-10-24

Najzdrowsza jest bielizna pościelowa z kory, nie trzeba jej ani krochmalić, ani prasować.

źródło: NKJP: Marzena i Tadeusz Woźniakowie: Polak w kąpieli, Gazeta Krakowska, 2002-11-22

Elementem bieliźniarskim, zdobiącym suknie kobiece i kaftany męskie w stroju cudzoziemskim, były krochmalone kryzy i kołnierze [...].

źródło: NKJP: Urszula Augustyniak: Historia Polski 1572-1795, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. krochmalę
krochmalimy
2 os. krochmalisz
krochmalicie
3 os. krochmali
krochmalą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. krochmaliłem
+(e)m krochmalił
krochmaliłam
+(e)m krochmaliła
krochmaliłom
+(e)m krochmaliło
krochmaliliśmy
+(e)śmy krochmalili
krochmaliłyśmy
+(e)śmy krochmaliły
2 os. krochmaliłeś
+(e)ś krochmalił
krochmaliłaś
+(e)ś krochmaliła
krochmaliłoś
+(e)ś krochmaliło
krochmaliliście
+(e)ście krochmalili
krochmaliłyście
+(e)ście krochmaliły
3 os. krochmalił
krochmaliła
krochmaliło
krochmalili
krochmaliły

bezosobnik: krochmalono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę krochmalił
będę krochmalić
będę krochmaliła
będę krochmalić
będę krochmaliło
będę krochmalić
będziemy krochmalili
będziemy krochmalić
będziemy krochmaliły
będziemy krochmalić
2 os. będziesz krochmalił
będziesz krochmalić
będziesz krochmaliła
będziesz krochmalić
będziesz krochmaliło
będziesz krochmalić
będziecie krochmalili
będziecie krochmalić
będziecie krochmaliły
będziecie krochmalić
3 os. będzie krochmalił
będzie krochmalić
będzie krochmaliła
będzie krochmalić
będzie krochmaliło
będzie krochmalić
będą krochmalili
będą krochmalić
będą krochmaliły
będą krochmalić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. krochmalmy
2 os. krochmal
krochmalcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. krochmaliłbym
bym krochmalił
krochmaliłabym
bym krochmaliła
krochmaliłobym
bym krochmaliło
krochmalilibyśmy
byśmy krochmalili
krochmaliłybyśmy
byśmy krochmaliły
2 os. krochmaliłbyś
byś krochmalił
krochmaliłabyś
byś krochmaliła
krochmaliłobyś
byś krochmaliło
krochmalilibyście
byście krochmalili
krochmaliłybyście
byście krochmaliły
3 os. krochmaliłby
by krochmalił
krochmaliłaby
by krochmaliła
krochmaliłoby
by krochmaliło
krochmaliliby
by krochmalili
krochmaliłyby
by krochmaliły

bezosobnik: krochmalono by

bezokolicznik: krochmalić

imiesłów przysłówkowy współczesny: krochmaląc

gerundium: krochmalenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. krochmalenie
krochmalenia
D. krochmalenia
krochmaleń
C. krochmaleniu
krochmaleniom
B. krochmalenie
krochmalenia
N. krochmaleniem
krochmaleniami
Ms. krochmaleniu
krochmaleniach
W. krochmalenie
krochmalenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: krochmalący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. krochmalący
krochmalący
krochmalący
krochmalące
krochmaląca
D. krochmalącego
krochmalącego
krochmalącego
krochmalącego
krochmalącej
C. krochmalącemu
krochmalącemu
krochmalącemu
krochmalącemu
krochmalącej
B. krochmalącego
krochmalącego
krochmalący
krochmalące
krochmalącą
N. krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącą
Ms. krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. krochmalący
krochmalący
krochmalące
krochmalące
D. krochmalących
krochmalących
krochmalących
krochmalących
C. krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
B. krochmalących
krochmalących
krochmalących
krochmalące
N. krochmalącymi
krochmalącymi
krochmalącymi
krochmalącymi
Ms. krochmalących
krochmalących
krochmalących
krochmalących

imiesłów przymiotnikowy bierny: krochmalony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. krochmalony
krochmalony
krochmalony
krochmalone
krochmalona
D. krochmalonego
krochmalonego
krochmalonego
krochmalonego
krochmalonej
C. krochmalonemu
krochmalonemu
krochmalonemu
krochmalonemu
krochmalonej
B. krochmalonego
krochmalonego
krochmalony
krochmalone
krochmaloną
N. krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmaloną
Ms. krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. krochmaleni
krochmaleni
krochmalone
krochmalone
D. krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
C. krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
B. krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
krochmalone
N. krochmalonymi
krochmalonymi
krochmalonymi
krochmalonymi
Ms. krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych

odpowiednik aspektowy: wykrochmalić

Składnia

bez ograniczeń + krochmalić +
CO

2. bzdury

Definicja

pot. 
mówić coś głupiego lub nieprawdziwego, w taki sposób albo na taki temat, że budzi to niechęć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bredzić, chrzanić, pierniczyć, pitolić, pleść
hiperonimy:  mówić

Połączenia

  • krochmalić bzdety, bzdury
  • przestać, skończyć krochmalić

Cytaty

Kolego, co ty krochmalisz?

źródło: Internet: forum.muratordom.pl

[...] krochmalisz o konstytucyjnych prawach?

źródło: Internet: money.pl

Filip, przestań krochmalić, bo już tego czytać się nie da.

źródło: Internet: forumastronomiczne.pl

Jak można krochmalić takie bzdety?!

źródło: Internet: money.pl

Instruktor mi krochmali, że jak będę ćwiczył przy takiej diecie, to nic mi nie będzie.

źródło: Internet: zapytajtrenera.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. krochmalę
krochmalimy
2 os. krochmalisz
krochmalicie
3 os. krochmali
krochmalą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. krochmaliłem
+(e)m krochmalił
krochmaliłam
+(e)m krochmaliła
krochmaliłom
+(e)m krochmaliło
krochmaliliśmy
+(e)śmy krochmalili
krochmaliłyśmy
+(e)śmy krochmaliły
2 os. krochmaliłeś
+(e)ś krochmalił
krochmaliłaś
+(e)ś krochmaliła
krochmaliłoś
+(e)ś krochmaliło
krochmaliliście
+(e)ście krochmalili
krochmaliłyście
+(e)ście krochmaliły
3 os. krochmalił
krochmaliła
krochmaliło
krochmalili
krochmaliły

bezosobnik: krochmalono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę krochmalił
będę krochmalić
będę krochmaliła
będę krochmalić
będę krochmaliło
będę krochmalić
będziemy krochmalili
będziemy krochmalić
będziemy krochmaliły
będziemy krochmalić
2 os. będziesz krochmalił
będziesz krochmalić
będziesz krochmaliła
będziesz krochmalić
będziesz krochmaliło
będziesz krochmalić
będziecie krochmalili
będziecie krochmalić
będziecie krochmaliły
będziecie krochmalić
3 os. będzie krochmalił
będzie krochmalić
będzie krochmaliła
będzie krochmalić
będzie krochmaliło
będzie krochmalić
będą krochmalili
będą krochmalić
będą krochmaliły
będą krochmalić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. krochmalmy
2 os. krochmal
krochmalcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. krochmaliłbym
bym krochmalił
krochmaliłabym
bym krochmaliła
krochmaliłobym
bym krochmaliło
krochmalilibyśmy
byśmy krochmalili
krochmaliłybyśmy
byśmy krochmaliły
2 os. krochmaliłbyś
byś krochmalił
krochmaliłabyś
byś krochmaliła
krochmaliłobyś
byś krochmaliło
krochmalilibyście
byście krochmalili
krochmaliłybyście
byście krochmaliły
3 os. krochmaliłby
by krochmalił
krochmaliłaby
by krochmaliła
krochmaliłoby
by krochmaliło
krochmaliliby
by krochmalili
krochmaliłyby
by krochmaliły

bezosobnik: krochmalono by

bezokolicznik: krochmalić

imiesłów przysłówkowy współczesny: krochmaląc

gerundium: krochmalenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. krochmalenie
krochmalenia
D. krochmalenia
krochmaleń
C. krochmaleniu
krochmaleniom
B. krochmalenie
krochmalenia
N. krochmaleniem
krochmaleniami
Ms. krochmaleniu
krochmaleniach
W. krochmalenie
krochmalenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: krochmalący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. krochmalący
krochmalący
krochmalący
krochmalące
krochmaląca
D. krochmalącego
krochmalącego
krochmalącego
krochmalącego
krochmalącej
C. krochmalącemu
krochmalącemu
krochmalącemu
krochmalącemu
krochmalącej
B. krochmalącego
krochmalącego
krochmalący
krochmalące
krochmalącą
N. krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącą
Ms. krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. krochmalący
krochmalący
krochmalące
krochmalące
D. krochmalących
krochmalących
krochmalących
krochmalących
C. krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
B. krochmalących
krochmalących
krochmalących
krochmalące
N. krochmalącymi
krochmalącymi
krochmalącymi
krochmalącymi
Ms. krochmalących
krochmalących
krochmalących
krochmalących

imiesłów przymiotnikowy bierny: krochmalony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. krochmalony
krochmalony
krochmalony
krochmalone
krochmalona
D. krochmalonego
krochmalonego
krochmalonego
krochmalonego
krochmalonej
C. krochmalonemu
krochmalonemu
krochmalonemu
krochmalonemu
krochmalonej
B. krochmalonego
krochmalonego
krochmalony
krochmalone
krochmaloną
N. krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmaloną
Ms. krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. krochmaleni
krochmaleni
krochmalone
krochmalone
D. krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
C. krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
B. krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
krochmalone
N. krochmalonymi
krochmalonymi
krochmalonymi
krochmalonymi
Ms. krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych

Składnia

bez ograniczeń + krochmalić +
(CO)
bez ograniczeń + krochmalić +
o CZYM
bez ograniczeń + krochmalić +
że ZDANIE

3. lekceważyć

Definicja

pot. 
traktować kogoś lub coś z lekceważeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chrzanić, lekceważyć, pierniczyć, pitolić

Cytaty

Ostatnio krochmalę to i jak nie idę na uczelnię, nie nakładam na buzię nic, choć wiem, że wyglądam okropnie [...].

źródło: Internet: wizaz.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. krochmalę
krochmalimy
2 os. krochmalisz
krochmalicie
3 os. krochmali
krochmalą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. krochmaliłem
+(e)m krochmalił
krochmaliłam
+(e)m krochmaliła
krochmaliłom
+(e)m krochmaliło
krochmaliliśmy
+(e)śmy krochmalili
krochmaliłyśmy
+(e)śmy krochmaliły
2 os. krochmaliłeś
+(e)ś krochmalił
krochmaliłaś
+(e)ś krochmaliła
krochmaliłoś
+(e)ś krochmaliło
krochmaliliście
+(e)ście krochmalili
krochmaliłyście
+(e)ście krochmaliły
3 os. krochmalił
krochmaliła
krochmaliło
krochmalili
krochmaliły

bezosobnik: krochmalono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę krochmalił
będę krochmalić
będę krochmaliła
będę krochmalić
będę krochmaliło
będę krochmalić
będziemy krochmalili
będziemy krochmalić
będziemy krochmaliły
będziemy krochmalić
2 os. będziesz krochmalił
będziesz krochmalić
będziesz krochmaliła
będziesz krochmalić
będziesz krochmaliło
będziesz krochmalić
będziecie krochmalili
będziecie krochmalić
będziecie krochmaliły
będziecie krochmalić
3 os. będzie krochmalił
będzie krochmalić
będzie krochmaliła
będzie krochmalić
będzie krochmaliło
będzie krochmalić
będą krochmalili
będą krochmalić
będą krochmaliły
będą krochmalić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. krochmalmy
2 os. krochmal
krochmalcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. krochmaliłbym
bym krochmalił
krochmaliłabym
bym krochmaliła
krochmaliłobym
bym krochmaliło
krochmalilibyśmy
byśmy krochmalili
krochmaliłybyśmy
byśmy krochmaliły
2 os. krochmaliłbyś
byś krochmalił
krochmaliłabyś
byś krochmaliła
krochmaliłobyś
byś krochmaliło
krochmalilibyście
byście krochmalili
krochmaliłybyście
byście krochmaliły
3 os. krochmaliłby
by krochmalił
krochmaliłaby
by krochmaliła
krochmaliłoby
by krochmaliło
krochmaliliby
by krochmalili
krochmaliłyby
by krochmaliły

bezosobnik: krochmalono by

bezokolicznik: krochmalić

imiesłów przysłówkowy współczesny: krochmaląc

gerundium: krochmalenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. krochmalenie
krochmalenia
D. krochmalenia
krochmaleń
C. krochmaleniu
krochmaleniom
B. krochmalenie
krochmalenia
N. krochmaleniem
krochmaleniami
Ms. krochmaleniu
krochmaleniach
W. krochmalenie
krochmalenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: krochmalący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. krochmalący
krochmalący
krochmalący
krochmalące
krochmaląca
D. krochmalącego
krochmalącego
krochmalącego
krochmalącego
krochmalącej
C. krochmalącemu
krochmalącemu
krochmalącemu
krochmalącemu
krochmalącej
B. krochmalącego
krochmalącego
krochmalący
krochmalące
krochmalącą
N. krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącą
Ms. krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. krochmalący
krochmalący
krochmalące
krochmalące
D. krochmalących
krochmalących
krochmalących
krochmalących
C. krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
krochmalącym
B. krochmalących
krochmalących
krochmalących
krochmalące
N. krochmalącymi
krochmalącymi
krochmalącymi
krochmalącymi
Ms. krochmalących
krochmalących
krochmalących
krochmalących

imiesłów przymiotnikowy bierny: krochmalony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. krochmalony
krochmalony
krochmalony
krochmalone
krochmalona
D. krochmalonego
krochmalonego
krochmalonego
krochmalonego
krochmalonej
C. krochmalonemu
krochmalonemu
krochmalonemu
krochmalonemu
krochmalonej
B. krochmalonego
krochmalonego
krochmalony
krochmalone
krochmaloną
N. krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmaloną
Ms. krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. krochmaleni
krochmaleni
krochmalone
krochmalone
D. krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
C. krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
krochmalonym
B. krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
krochmalone
N. krochmalonymi
krochmalonymi
krochmalonymi
krochmalonymi
Ms. krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych
krochmalonych

Składnia

bez ograniczeń + krochmalić +
KOGO/CO
Data ostatniej modyfikacji: 02.02.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj