UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dosyć II

I

częściej dość III

Chronologizacja

1392, SStp

Pochodzenie

psł. *do syti 'do sytości, do nasycenia'

1. dosyć ładna

Definicja

to, o czym mowa, ma daną cechę, ale nie w bardzo dużym stopniu

Warianty

  • częściej dość III

Kategoria znaczeniowa

wykładnik stopnia cechy

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  całkiem, stosunkowo, w miarę, zupełnie

Cytaty

Dosyć łatwo jest znaleźć cztery sposoby, może pięć, trudniej natomiast wymyślić zasadę, która daje znacznie więcej rozwiązań.

źródło: NKJP: Krzysztof J. Szmidt: Elementarz twórczego życia, czyli o sposobach twórczego myślenia i działania, 1997

Ale chyba był dosyć młody, myślę, że młodszy ode mnie, i porządnie ubrany.

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

Ubranie drogie dosyć i dziwie się czemu Buty DC lubię, ale nie takie jak podałeś (w którymś temacie podałem kilka linków).

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: operator metapredykatywny

podklasa: operator gradacji

Składnia

dosyć _
Przym. st. równy, Przysł. st. równy - cecha stopniowalna
szyk: zmienny, neutralna antepozycja

2. wystarczająco

Definicja

to, co ktoś robił lub to, co się działo, osiągnęło takie natężenie, że mówiący sądzi, że większe nie jest potrzebne do tego, by wykonać określoną czynność

Warianty

  • częściej dość III

Kategoria znaczeniowa

wykładnik stopnia cechy

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  wystarczająco

Cytaty

Żadnych rewelacji, zapewniam, ale dosyć, żeby zawrzeć wstępną, choć na razie jednostronną, znajomość z panem Jerzym Maksem.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Oczywiście: nie mówiąc, ale przecież dekonspirując się, bo Barbara Stecka, tak nazywała się dziewczyna, widziała już dosyć, by zrozumieć prawie wszystko.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 2000

Dojrzał przy Madzi czy też przejął jej sposób widzenia, dosyć, że wszystko teraz brał głębiej i z oddalenia, wiążąc ludzi i rzeczy nie z własną osobą, ale ze sprawą [...].

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1973

- Wszystkiego się spodziewałam i spodziewam - powiedziała. - Na pana dosyć spojrzeć ...
I nagle się zaśmiała.

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Brzezina i inne opowiadania Kochankowie, 2006

Jednocześnie zdawało się wypowiadać zupełnie wystarczająco sens wszechbytu, a przy tym zostawiało dosyć niedopowiedzeń, aby wciągać, kusić i nigdy nie zaspokajać dostatecznie tęsknoty.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1960-1965, 1965

Wielkie łóżko, kupione przez Igę za fantastycznie małe pieniądze, pozostawiało dosyć miejsca na spanie solo.

źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006

Odmiana

część mowy: operator metapredykatywny

podklasa: operator gradacji

Składnia

dosyć _
Zd. Nadrz wprowadzane przez aby, żeby, by, że
Rz.w dopełniaczu wraz z wyrażeniem przyimkowym z na lub dla albo Zd.w tr. przyp.
Cz.bezokolicznik wraz z Zd.w tr. przyp.
szyk: stały: antepozycja

3. dosyć powiedzieć, że

Definicja

mówiący uważa, że nie ma potrzeby dłużej mówić na dany temat, aby pokazać prawdziwość tego, co powiedział, bo to, co zamierza powiedzieć potwierdza tę prawdziwość

Warianty

  • częściej dość III

Kategoria znaczeniowa

wykładnik zamknięcia wypowiedzi

Relacje znaczeniowe

(quasi)antonimy:  mało powiedzieć

Cytaty

Dojrzał przy Madzi czy też przejął jej sposób widzenia, dosyć, że wszystko teraz brał głębiej i z oddalenia, wiążąc ludzi i rzeczy nie z własną osobą, ale ze sprawą [...].

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1973

Gierek twierdził, że nie bez wpływu na to były jego lektury, a także brak gorliwości religijnej ojczyma. Dosyć, że wstępując do partii bez skrępowania oświadczył matce, że rozstaje się z Kościołem.

źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002

Nieliczna społeczność luterańska zmuszona była uczestniczyć w praktykach religijnych w sąsiednich miastach należących do Prus. Dosyć powiedzieć, że w 1781 władze kościelne naliczyły „lutrów 5”.

źródło: NKJP: W. Hagedorny: Z kart historii. Skąd przybyli do Przasnysza protestanci?, Tygodnik Ciechanowski, 2007-12-10

- Wszystkiego się spodziewałam i spodziewam - powiedziała. - Na pana dosyć spojrzeć ...
I nagle się zaśmiała. Jarosław Iwaszkiewicz: Brzezina i inne opowiadania Kochankowie, 2006

źródło: NKJP:

Odmiana

część mowy: komentarz metatekstowy

podklasa: komentarz przyzdaniowy

Składnia

dosyć, że _: Zd.Podrz.
kontekst: obligatoryjny, lewostronny - stwierdzenie mające często postać dłuższej wypowiedzi czy opowiadania
po dosyć może fakultatywnie wystąpić Cz. bezok., najczęściej powiedzieć lub inny nazywający czynność mówienia
szyk: stały: postpozycja
Data ostatniej modyfikacji: 24.04.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj