UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

czarno-biały

Chronologizacja

Zob. czarny, biały

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. czarno-biały
czarno-biały
czarno-biały
czarno-białe
czarno-biała
D. czarno-białego
czarno-białego
czarno-białego
czarno-białego
czarno-białej
C. czarno-białemu
czarno-białemu
czarno-białemu
czarno-białemu
czarno-białej
B. czarno-białego
czarno-białego
czarno-biały
czarno-białe
czarno-białą
N. czarno-białym
czarno-białym
czarno-białym
czarno-białym
czarno-białą
Ms. czarno-białym
czarno-białym
czarno-białym
czarno-białym
czarno-białej
W. czarno-biały
czarno-biały
czarno-biały
czarno-białe
czarno-biała
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. czarno-biali
czarno-biali
czarno-białe
czarno-białe
D. czarno-białych
czarno-białych
czarno-białych
czarno-białych
C. czarno-białym
czarno-białym
czarno-białym
czarno-białym
B. czarno-białych
czarno-białych
czarno-białych
czarno-białe
N. czarno-białymi
czarno-białymi
czarno-białymi
czarno-białymi
Ms. czarno-białych
czarno-białych
czarno-białych
czarno-białych
W. czarno-biali
czarno-biali
czarno-białe
czarno-białe

Pochodzenie

Zob. czarny I
Zob. biały

1. pies

Definicja

mający dwa kolory: czarny i biały

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Cytaty

Niewielki czarno-biały piesek [...] ma już nowych właścicieli.

źródło: NKJP: Sabina Czupryńska: Znalazł opiekunów, Dziennik Bałtycki, 2011

Butelka wina wypada Stefanowi z rąk. Chwilę toczy się po czarno-białych płytkach i zatrzymuje pod nogą Wiktora.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Lustra, 1999

Pies powarkiwał i zerkał na boki, także ku drzwiom na schody. Azjata popchnął go i pieszczotliwie przewrócił na grzbiet, a kiedy zwierzę poddało się poleceniu, zacisnął dłoń na czarno-białym futrze pod psim brzuchem.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000

2. film

Definicja

taki, który przedstawia coś tylko w kolorach czarnym i białym albo czarnym, białym i szarym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:  kolorowy

Połączenia

  • czarno-biały film; odbiornik, telewizor; czarno-biała drukarka; gazeta, fotografia, ilustracja; czarno-białe czasopismo, zdjęcie

Cytaty

Książka wygląda pięknie: ponad 400 stron o życiu Matejki, poza tym kilkadziesiąt kolorowych i czarno-białych ilustracji.

źródło: NKJP: Piotr Lipiński: Czy Matejko palił papierosy?, Gazeta Wyborcza, 1992-12-31

Film [...] zdobył na zakończonym niedawno Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni główną nagrodę - Złote Lwy. Co sprawiło, że ten skromny, czarno-biały film, pozbawiony wizualnych „atrakcji dramatycznych”, zdobył takie uznanie?

źródło: NKJP: W cztery oczy, Gazeta Poznańska, 2001-09-26

Na wystawie eksponowanych jest 40 kolorowych i czarno-białych zdjęć, które powstały podczas pobytu w Cieszynie.

źródło: NKJP: Cieszyńskie ulice, Gazeta Krakowska, 2004-01-30

Tylko największe firmy mogą pozwolić sobie na zakup drogich kolorowych drukarek laserowych. Dlatego w obecnym Raporcie skupiliśmy się na porównaniu możliwości 16 najtańszych, czarno-białych drukarek laserowych, w cenie do 2500 zł brutto.

źródło: NKJP: Andrzej Majkowski, Marek Winter: Czarne i białe, Enter, 2003

3. schemat

Definicja

książk. 
taki, który przedstawia, ocenia lub klasyfikuje coś w sposób zbyt uproszczony i jednoznaczny jako dobre albo złe, bez uwzględnienia kategorii pośrednich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • czarno-biały obraz czegoś, schemat; czarno-biała wizja czegoś

Cytaty

Te zbitki, te schematy oraz cytaty dają opis czarno-biały, łatwy i arbitralny, który jednak z rzeczywistością nie ma za dużo wspólnego.

źródło: NKJP: Maciej Zięba: Po szkodzie? Przed szkodą? O Polsce, kapitalizmie i kontemplacji, 1996

- Ich świat jest czarno-biały - twierdzi [...] autorka powieści opisującej subkulturę dresiarzy.

źródło: NKJP: Wojciech Duda-Dudkiewicz: Muzeum III Rzeczypospolitej, Ozon, 2005

Świadomość prawdziwego przełomu przychodziła powoli. Z kawałków znanej dobrze rzeczywistości i nowych elementów Polacy składali swój prywatny obraz kraju, daleki od dzisiejszych czarno-białych wizji niektórych polityków.

źródło: NKJP: Georgi Minczew: Święta księga, ikona, obrzęd. Teksty kanoniczne a ich funkcjonowanie w sztuce sakralnej i folklorze Słowian na Bałkanach, 2003

Data ostatniej modyfikacji: 03.06.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj