UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ześrodkować

Chronologizacja

1825, Kuryer Litewski, nr 113, polona.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ześrodkuję
ześrodkujemy
2 os. ześrodkujesz
ześrodkujecie
3 os. ześrodkuje
ześrodkują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ześrodkowałem
+(e)m ześrodkował
ześrodkowałam
+(e)m ześrodkowała
ześrodkowałom
+(e)m ześrodkowało
ześrodkowaliśmy
+(e)śmy ześrodkowali
ześrodkowałyśmy
+(e)śmy ześrodkowały
2 os. ześrodkowałeś
+(e)ś ześrodkował
ześrodkowałaś
+(e)ś ześrodkowała
ześrodkowałoś
+(e)ś ześrodkowało
ześrodkowaliście
+(e)ście ześrodkowali
ześrodkowałyście
+(e)ście ześrodkowały
3 os. ześrodkował
ześrodkowała
ześrodkowało
ześrodkowali
ześrodkowały

bezosobnik: ześrodkowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ześrodkujmy
2 os. ześrodkuj
ześrodkujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ześrodkowałbym
bym ześrodkował
ześrodkowałabym
bym ześrodkowała
ześrodkowałobym
bym ześrodkowało
ześrodkowalibyśmy
byśmy ześrodkowali
ześrodkowałybyśmy
byśmy ześrodkowały
2 os. ześrodkowałbyś
byś ześrodkował
ześrodkowałabyś
byś ześrodkowała
ześrodkowałobyś
byś ześrodkowało
ześrodkowalibyście
byście ześrodkowali
ześrodkowałybyście
byście ześrodkowały
3 os. ześrodkowałby
by ześrodkował
ześrodkowałaby
by ześrodkowała
ześrodkowałoby
by ześrodkowało
ześrodkowaliby
by ześrodkowali
ześrodkowałyby
by ześrodkowały

bezosobnik: ześrodkowano by

bezokolicznik: ześrodkować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ześrodkowawszy

gerundium: ześrodkowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ześrodkowanie
ześrodkowania
D. ześrodkowania
ześrodkowań
C. ześrodkowaniu
ześrodkowaniom
B. ześrodkowanie
ześrodkowania
N. ześrodkowaniem
ześrodkowaniami
Ms. ześrodkowaniu
ześrodkowaniach
W. ześrodkowanie
ześrodkowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: ześrodkowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ześrodkowany
ześrodkowany
ześrodkowany
ześrodkowane
ześrodkowana
D. ześrodkowanego
ześrodkowanego
ześrodkowanego
ześrodkowanego
ześrodkowanej
C. ześrodkowanemu
ześrodkowanemu
ześrodkowanemu
ześrodkowanemu
ześrodkowanej
B. ześrodkowanego
ześrodkowanego
ześrodkowany
ześrodkowane
ześrodkowaną
N. ześrodkowanym
ześrodkowanym
ześrodkowanym
ześrodkowanym
ześrodkowaną
Ms. ześrodkowanym
ześrodkowanym
ześrodkowanym
ześrodkowanym
ześrodkowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ześrodkowani
ześrodkowani
ześrodkowane
ześrodkowane
D. ześrodkowanych
ześrodkowanych
ześrodkowanych
ześrodkowanych
C. ześrodkowanym
ześrodkowanym
ześrodkowanym
ześrodkowanym
B. ześrodkowanych
ześrodkowanych
ześrodkowanych
ześrodkowane
N. ześrodkowanymi
ześrodkowanymi
ześrodkowanymi
ześrodkowanymi
Ms. ześrodkowanych
ześrodkowanych
ześrodkowanych
ześrodkowanych

odpowiednik aspektowy: ześrodkowywać

Pochodzenie

Zob. środek

1. w jednym miejscu

Definicja

książk. 
zgromadzić kogoś lub coś w jednym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  skupić, zogniskować
hiperonimy:  zgromadzić

Cytaty

W trakcie odnowy pozostają: pomnik „Urna”, który zapadł się w ziemię na głębokość prawie 1,5 metra; pomnik ks. kanonika Adamka oraz dwa pomniki na wzgórzu (obok obelisku poległych powstańców styczniowych) - obywatela ziemskiego i sędziego Sądu Apelacyjnego. [...] Wszystkie one są ześrodkowane w starej części cmentarza, przy głównym wejściu.

źródło: NKJP: Dwa lata, 11 obiektów, Dziennik Polski, 2003-10-10

Niemcy, ściągając artylerię, ześrodkowali ogień na las.

źródło: NKJP: Marek Sass, Piotr Paterski: Wojna rozpoczęła się o 6.00, Tygodnik Tucholski, 2007

Ześrodkowany w rejonie Krakowa 7 korpus arcyksięcia Ferdynanda d'Este, brata cesarzowej Austrii, wyrusza 10 kwietnia z zadaniem opanowania Warszawy.

źródło: NKJP: Ryszard Henryk Bochenek: Twierdza Jasna Góra, 1997

Składnia

bez ograniczeń + ześrodkować +
KOGO/CO + GDZIE

2. swoje siły

Definicja

książk. 
skierować swoje myśli i wysiłek na coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  skoncentrować, skupić

Połączenia

  • skupić uwagę, wysiłki

Cytaty

Wydawało się więc logiczne, że kraj nie może być zagrożony, skoro rząd pozwala sobie na zaprzątanie czasu przebudową struktury rolnej w takiej chwili, gdyż w przededniu wojny należałoby ześrodkować wszystkie wysiłki na zaopatrzeniu wojska i kraju.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2003

Tłumacz tak ześrodkował swoją uwagę i energię przy słowach Objawienia, że każda jego praca uboczna duszpasterska i naukowa przesiąknięta była, według opinii jednego z biografów, „zapachem Bożej mowy”.

źródło: NKJP: Jerzy Mirewicz: Współtwórcy Europy, 2003

Składnia

bez ograniczeń + ześrodkować +
CO + na CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 05.10.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj