UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bezbarwny

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: barwa

1. lakier

Definicja

przezroczysty

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przezroczysty

Połączenia

  • bezbarwny błyszczyk, lakier, żel

Cytaty

[...] przyjrzałem się jej dłoniom. [...] Na razie stwierdziłem, że wyglądają sympatycznie, a krótkie paznokcie, powleczone czymś bezbarwnym albo i niczym, dobrze pasują do Jovanki B.

źródło: KWSJP: Artur Baniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003

Jeżeli łódź jest stara i kadłub jej posiada tego rodzaju okaleczenia, [...] należy je pokryć szpachlówką przy pomocy szpachli. Oczywiście kadłuba takiego nie będziemy mogli lakierować lakierem bezbarwnym, bo plamy szpachlówki byłyby pod nim widoczne [...].

źródło: KWSJP: Stefan Wysocki: Żeglarstwo śródlądowe, 1969

Nie mogłem oderwać wzroku od Miłki, błądziłem po ramionach, subtelnych cieniach pod obojczykiem, na którym spoczywało silikonowe bezbarwne ramiączko stanika [...].

źródło: KWSJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. bezbarwny
bezbarwny
bezbarwny
bezbarwne
bezbarwna
D. bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwnej
C. bezbarwnemu
bezbarwnemu
bezbarwnemu
bezbarwnemu
bezbarwnej
B. bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwny
bezbarwne
bezbarwną
N. bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwną
Ms. bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnej
W. bezbarwny
bezbarwny
bezbarwny
bezbarwne
bezbarwna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. bezbarwni
bezbarwni
bezbarwne
bezbarwne
D. bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
C. bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
B. bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwne
N. bezbarwnymi
bezbarwnymi
bezbarwnymi
bezbarwnymi
Ms. bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
W. bezbarwni
bezbarwni
bezbarwne
bezbarwne

Składnia

bez ograniczeń + bezbarwny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

2. ubiór

Definicja

niemający wyrazistego koloru lub kolorów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

  • bezbarwne niebo; światło; ubranie; bezbarwne oczy, usta, włosy

Cytaty

Jego twarz o wystających kościach policzkowych, bezbarwnych brwiach albinosa i błękitnych jak woda w jeziorze oczach, nie wyrażała żadnej myśli.

źródło: KWSJP: Gorące południe. Opowiadania bułgarskie 1960-1966, 1967

Nastrój prysł. Asfalt drogi stał się szary, bezbarwny.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Ich trzech i dziewczyna, 1978

Teraz wszystko było szare, pogrążone w monotonnej szarzyźnie. Bezbarwne, osierocone pastwiska zlewały się w dali z równie bezbarwnym niebem.

źródło: KWSJP: Gerhard Menzel: Gorzkie są ostatnie krople, 1965

Kapelusz z szerokim rondem nasunięty na czoło zasłania jego twarz. W surducie ubogim, wytartym i bezbarwnym. Długi szalik nieco żywszego koloru zasłania szyję i zwisa luźno wzdłuż martwego ciała.

źródło: KWSJP: Sławomir Mrożek: Teatr 3, 1974

Wśród bezbarwnej, pudełkowatej architektury wyglądała jak baśniowy zamek przeniesiony w krainę wiecznych lodów – ze swoimi wysokimi kominami, czerwonym ostrym dachem, facjatami, półokrągłymi balkonami, z otaczającym maleńki dziedziniec ceglanym murem, znad którego wystawały czubki jabłonek.

źródło: KWSJP: Włodzimierz Kowalewski: Światło i lęk. Opowiadania starej daty, 2003

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. bezbarwny
bezbarwny
bezbarwny
bezbarwne
bezbarwna
D. bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwnej
C. bezbarwnemu
bezbarwnemu
bezbarwnemu
bezbarwnemu
bezbarwnej
B. bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwny
bezbarwne
bezbarwną
N. bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwną
Ms. bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnej
W. bezbarwny
bezbarwny
bezbarwny
bezbarwne
bezbarwna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. bezbarwni
bezbarwni
bezbarwne
bezbarwne
D. bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
C. bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
B. bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwne
N. bezbarwnymi
bezbarwnymi
bezbarwnymi
bezbarwnymi
Ms. bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
W. bezbarwni
bezbarwni
bezbarwne
bezbarwne

Składnia

bez ograniczeń + bezbarwny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

3. dzień

Definicja

pozbawiony cech charakterystycznych i wyrazistych

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nijaki
antonimy:  barwny, kolorowy

Połączenia

  • bezbarwny człowiek; głos, ton; wzrok; wygląd; język, styl, tekst; dzień; bezbarwna osoba, postać; egzystencja; bezbarwne życie

Cytaty

Głęboka znajomość amerykańskiej prowincji pozwoliła mu wspaniale portretować na ekranie ludzi przeciętnych, którzy na pozór wiedli szare, bezbarwne życie, ale którzy w rzeczywistości potrafili na swój sposób być bohaterami zdarzeń.

źródło: KWSJP: Jola Czaderska-Hayek: Mój Hollywood, 1990

Lektura jego artykułów bądź przemówień, a jeszcze bardziej szkiców filozoficznych, okrutnie męczy. Teksty są rozwlekłe, rozgadane, bezbarwne, nudne.

źródło: KWSJP: Kazimierz Koźniewski: Zostanie mit, 1988

Kazali mu się natychmiast spakować do samochodu i stawić ze mną na punkcie ewakuacyjnym. - powiedziała macocha zupełnie bezbarwnym, apatycznym głosem.

źródło: KWSJP: Jeremi Przybora: Przymknięte oko opaczności, 1994

Życie jego płynie leniwie, powoli, jeden bezbarwny dzień podobny do drugiego.

źródło: KWSJP: Andrzej Wasilewski: Karma - los człowieka, 2002

Dozorca stał koło mnie wsparty o poręcz i kiwał głową. - Ewakuują - powtarzał bezmyślnie, spoglądając zmęczonym bezbarwnym wzrokiem.

źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Bohater do wynajęcia, 1956

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. bezbarwny
bezbarwny
bezbarwny
bezbarwne
bezbarwna
D. bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwnej
C. bezbarwnemu
bezbarwnemu
bezbarwnemu
bezbarwnemu
bezbarwnej
B. bezbarwnego
bezbarwnego
bezbarwny
bezbarwne
bezbarwną
N. bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwną
Ms. bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnej
W. bezbarwny
bezbarwny
bezbarwny
bezbarwne
bezbarwna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. bezbarwni
bezbarwni
bezbarwne
bezbarwne
D. bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
C. bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
bezbarwnym
B. bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwne
N. bezbarwnymi
bezbarwnymi
bezbarwnymi
bezbarwnymi
Ms. bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
bezbarwnych
W. bezbarwni
bezbarwni
bezbarwne
bezbarwne

Składnia

bez ograniczeń + bezbarwny + bez ograniczeń
szyk: neutralny
Data ostatniej modyfikacji: 17.01.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj