UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zarzynać się

Chronologizacja

1642, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zarzynam się	zarzynamy się
2 os.	zarzynasz się	zarzynacie się
3 os.	zarzyna się	zarzynają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zarzynałem się +(e)m się zarzynał	zarzynałam się +(e)m się zarzynała	zarzynałom się +(e)m się zarzynało	zarzynaliśmy się +(e)śmy się zarzynali	zarzynałyśmy się +(e)śmy się zarzynały
2 os.	zarzynałeś się +(e)ś się zarzynał	zarzynałaś się +(e)ś się zarzynała	zarzynałoś się +(e)ś się zarzynało	zarzynaliście się +(e)ście się zarzynali	zarzynałyście się +(e)ście się zarzynały
3 os.	zarzynał się	zarzynała się	zarzynało się	zarzynali się	zarzynały się

bezosobnik: zarzynano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się zarzynał będę się zarzynać	będę się zarzynała będę się zarzynać	będę się zarzynało będę się zarzynać	będziemy się zarzynali będziemy się zarzynać	będziemy się zarzynały będziemy się zarzynać
2 os.	będziesz się zarzynał będziesz się zarzynać	będziesz się zarzynała będziesz się zarzynać	będziesz się zarzynało będziesz się zarzynać	będziecie się zarzynali będziecie się zarzynać	będziecie się zarzynały będziecie się zarzynać
3 os.	będzie się zarzynał będzie się zarzynać	będzie się zarzynała będzie się zarzynać	będzie się zarzynało będzie się zarzynać	będą się zarzynali będą się zarzynać	będą się zarzynały będą się zarzynać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zarzynajmy się
2 os.	zarzynaj się	zarzynajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zarzynałbym się bym się zarzynał	zarzynałabym się bym się zarzynała	zarzynałobym się bym się zarzynało	zarzynalibyśmy się byśmy się zarzynali	zarzynałybyśmy się byśmy się zarzynały
2 os.	zarzynałbyś się byś się zarzynał	zarzynałabyś się byś się zarzynała	zarzynałobyś się byś się zarzynało	zarzynalibyście się byście się zarzynali	zarzynałybyście się byście się zarzynały
3 os.	zarzynałby się by się zarzynał	zarzynałaby się by się zarzynała	zarzynałoby się by się zarzynało	zarzynaliby się by się zarzynali	zarzynałyby się by się zarzynały

bezosobnik: zarzynano by się

bezokolicznik: zarzynać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zarzynając się

gerundium: zarzynanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zarzynanie się	zarzynania się
D.	zarzynania się	zarzynań się
C.	zarzynaniu się	zarzynaniom się
B.	zarzynanie się	zarzynania się
N.	zarzynaniem się	zarzynaniami się
Ms.	zarzynaniu się	zarzynaniach się
W.	zarzynanie się	zarzynania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zarzynający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zarzynający się	zarzynający się	zarzynający się	zarzynające się	zarzynająca się
D.	zarzynającego się	zarzynającego się	zarzynającego się	zarzynającego się	zarzynającej się
C.	zarzynającemu się	zarzynającemu się	zarzynającemu się	zarzynającemu się	zarzynającej się
B.	zarzynającego się	zarzynającego się	zarzynający się	zarzynające się	zarzynającą się
N.	zarzynającym się	zarzynającym się	zarzynającym się	zarzynającym się	zarzynającą się
Ms.	zarzynającym się	zarzynającym się	zarzynającym się	zarzynającym się	zarzynającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zarzynający się	zarzynający się	zarzynające się	zarzynające się
D.	zarzynających się	zarzynających się	zarzynających się	zarzynających się
C.	zarzynającym się	zarzynającym się	zarzynającym się	zarzynającym się
B.	zarzynających się	zarzynających się	zarzynających się	zarzynające się
N.	zarzynającymi się	zarzynającymi się	zarzynającymi się	zarzynającymi się
Ms.	zarzynających się	zarzynających się	zarzynających się	zarzynających się

odpowiednik aspektowy: zarżnąć się

Pochodzenie

Zob. rżnąć

1. zabijać siebie

Definicja

pot.

zabijać samego siebie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ktoś odbiera sobie życie, zabijać się

Cytaty

Otello zarzyna się na ciele żony.

źródło: Witold Filler, „Otello” znów z Otellem, Express Wieczorny, 1975-10-01 (encyklopediateatru.pl)

Kordian się umartwiał, Werter zarzynał się tępym pilniczkiem z nieszczęśliwej miłości.

źródło: Internet: citrrus.wordpress.com

2. zabijać się nawzajem

Definicja

pot.

zabijać siebie nawzajem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zabijać się

Połączenia

zarzynać się w imię czegoś

Cytaty

Na miejscu Doman natrafia na koszmarne widowisko - kmiecie spojeni miodem przez Popiela zarzynają się nawzajem.

źródło: Internet: komiksy.fandom.com

Nie dość, że trupów było w nadmiarze, to jeszcze mieszkańcy nawzajem się zarzynali, by zdobyć drogie leki, które i tak nie skutkowały [...]

źródło: Patrycja Pustelnik, Joanna Adamus: Łowca Kruków, 2014 (sp2czaniec.edu.pl)

Składnia

Rzpl

zarzynać się

3. ranić się

Definicja

pot.

ranić się ostrym narzędziem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zacinać się
	hiperonimy:	ranić się

Cytaty

Gadał, zrzędził, zżymał się, a potem zarzynał się przy goleniu [...]

źródło: Ewa Madeyska: Katoniela, 2007 (pdf-x.pl)

4. niszczyć siebie

Definicja

pot.

doprowadzać siebie samego do złego stanu fizycznego, psychicznego lub materialnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

niszczyć się

Połączenia

zarzynać się kredytem
zarzynać się na siłowni, na treningach
zarzynać się w pracy
zarzynać się finansowo

Cytaty

Zarzynaliśmy się wtedy pracą i treningami.

źródło: NKJP: Ewa Winnicka: Pięć kółek, Polityka, 2000-09-09

Może po prostu nie chcą, wzorem pokolenia ich rodziców, tracić zdrowia dla firmy, zarzynać się dla pieniędzy i odkładać życia na potem?

źródło: Izabela Marczak: Konrad Subda: Nie lubię poklepywania po plecach, Głos Mordoru, 2017-06 (glosmordoru.pl)

Ludzie zarzynają się finansowo, byle tylko kupić dziecku komputer [...].

źródło: NKJP: Komputer na komunię, Express Ilustrowany, 2003-03-25

Składnia

zarzynać się

(CZYM)

5. niszczyć się nawzajem

Definicja

pot.

doprowadzać siebie nawzajem do złego stanu fizycznego, psychicznego lub materialnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

niszczyć się

Cytaty

Wszystko to można by przenieść na inne zawody, hydraulików, adwokatów, glazurników z uwagą, że u nich jakaś wyjątkowa solidarność panuje i nie zarzynają się wzajemnie cenami [...].

źródło: Internet: forum.nikioniarze.pl

Piłkarze Arsenalu i Manchesteru United zarzynali się nawzajem, dopuszczając się łącznie trzydziestu pięciu fauli, które poskutkowały ośmioma żółtymi kartkami.

źródło: Internet: angielskieespresso.pl

Składnia

Rzpl

zarzynać się

(CZYM)

6. zapadać się

Definicja

przest.

wjeżdżając na grząskie lub sypkie podłoże, grzęznąć w nim

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zagrzebywać się, zakopywać się
	hiperonimy:	grzęznąć

Cytaty

[opony] mają tylko środkowy pas wyższy i wcale szerokie takie nie są, i zarzynają się w łąki pod turem jak głupie [...]

źródło: Internet: agrofoto.pl/forum

Teraz po południu, gdy ściągali nazad, kurzyło się już z koni w zaprzęgach, sanie zarzynały się w kopny śnieg i nierzadko je podpierano, by przeszły trudne miejsca, a naładowane były niezgorzej.

źródło: Janina Podlodowska: Jak rycerz Wojsław Lubomkę dostał, Nowiny, 1961-08-07 (sbc.org.pl)

Jechali skrajem lasu milczkiem, żeby nie było ich słychać, to znów, gdy wozy z armatami zarzynały się w głębokim piachu, krzyczeli na całe gardła, okładając zmęczone konie bicychami: wio...wio...!

źródło: Bolesław Hanicz-Boruta, Ziemia Radomszczańska. Nasz Dom, 2008-08 (issuu.com)

Składnia

zarzynać się

w CO | w CZYM

Data ostatniej modyfikacji: 03.02.2021