UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

foka

Chronologizacja

1620, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. foka
foki
D. foki
fok
C. foce
fokom
B. fokę
foki
N. foką
fokami
Ms. foce
fokach
W. foko
foki

Pochodzenie

fr. phoque

z łac. phōca

1.a zwierzę

Definicja

duże zwierzę o obłym ciele i kończynach w formie płetw, żyjące w chłodnych morzach oraz częściowo na otaczającym je lądzie

Noty o użyciu

Wyraz używany jako składnik terminów zoologicznych, np. foka obrączkowana, foka pospolita.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta wodne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  foczka
hiperonimy:  zwierzę

Połączenia

  • morska foka; młode foki
  • foki i delfiny; pingwiny i foki, renifery i foki, wieloryby i foki
  • skóra foki
  • foki żyją (na Alasce, w Bałtyku...)
  • polować na foki

Cytaty

Krótkie nogi z trudem nadawały się do chodzenia i tylne z nich służyły zapewne jako płetwy, podobnie jak fokom.

źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi: wprowadzenie do paleobiologii, 1992

Z głębiny, przy przesuwającym się szybko kawałku lodu, wystawiła nagle łeb foka.

źródło: NKJP: Marek Kamiński, Wojciech Moskal, Sławomir Swerpel: Nie tylko biegun, 1996

Chodził w ubraniu ze skór reniferów i fok.

źródło: NKJP: Jolanta Flach: W przedsionku nieba, Tygodnik Podhalański, nr 3, 2000

Obok łódki znów pojawiły się foki.

źródło: NKJP: Żeglarstwo, Gazeta Wyborcza, 1999-02-13

1.b skóra

Definicja

skóra foki - zwierzęcia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  skóra

Połączenia

  • futro z foki

Cytaty

Oprócz kolczugi pan Janusz ma także kilka tarcz, topór oburęczny, miecz, pałkę bojową, róg do gry, a nawet kurtkę z fok, którą sam uszył.

źródło: NKJP: Łukasz Wichłacz: Pasja z fantazją, Dziennik Łódzki, 2004-04-24

– Witam, panie Ryszardzie, jak to miło z pana strony... – elegancka kobieta w długim do ziemi płaszczu z foki podała mu dłoń w rękawiczce do ucałowania.

źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

2. dziewczyna

Definicja

młodz. 
dziewczyna, którą mówiący uważa za atrakcyjną fizycznie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dzidzia, dziunia, dziuńka, dżaga, foczka, lacha, lasencja
hiperonimy:  dziewczyna

Połączenia

  • niezła foka

Cytaty

Dziewczyny określa się tu jako „foki”, „towar” , „sztuki”, „lale” i traktuje jako obiekt żądzy.

źródło: NKJP: Robert Leszczyński: Język młodych końca wieku, Gazeta Wyborcza, 1999-03-26

Podbija do mnie niezła foka.

źródło: Internet: teksciory.interia.pl

Frazeologizmy

foka obrączkowana
foka szara
Data ostatniej modyfikacji: 14.09.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj