UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poradzić

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poradzę
poradzimy
2 os. poradzisz
poradzicie
3 os. poradzi
poradzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poradziłem
+(e)m poradził
poradziłam
+(e)m poradziła
poradziłom
+(e)m poradziło
poradziliśmy
+(e)śmy poradzili
poradziłyśmy
+(e)śmy poradziły
2 os. poradziłeś
+(e)ś poradził
poradziłaś
+(e)ś poradziła
poradziłoś
+(e)ś poradziło
poradziliście
+(e)ście poradzili
poradziłyście
+(e)ście poradziły
3 os. poradził
poradziła
poradziło
poradzili
poradziły

bezosobnik: poradzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poradźmy
2 os. poradź
poradźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poradziłbym
bym poradził
poradziłabym
bym poradziła
poradziłobym
bym poradziło
poradzilibyśmy
byśmy poradzili
poradziłybyśmy
byśmy poradziły
2 os. poradziłbyś
byś poradził
poradziłabyś
byś poradziła
poradziłobyś
byś poradziło
poradzilibyście
byście poradzili
poradziłybyście
byście poradziły
3 os. poradziłby
by poradził
poradziłaby
by poradziła
poradziłoby
by poradziło
poradziliby
by poradzili
poradziłyby
by poradziły

bezosobnik: poradzono by

bezokolicznik: poradzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poradziwszy

gerundium: poradzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poradzenie
poradzenia
D. poradzenia
poradzeń
C. poradzeniu
poradzeniom
B. poradzenie
poradzenia
N. poradzeniem
poradzeniami
Ms. poradzeniu
poradzeniach
W. poradzenie
poradzenia

Pochodzenie

Zob. radzić

1. córce

Definicja

podpowiedzieć komuś, jak postąpić w jakiejś sprawie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  doradzić

Połączenia

  • lekarz, prawnik, specjalista, sprzedawca, znajomy poradził
  • poradzić córce, dziecku, klientowi, matce, pacjentowi
  • poradzić bańki, modlitwę, sprawdzenie czegoś, wyjazd, zmianę
  • poradzić przystać na współpracę, skontaktować się z kimś, wnieść sprawę do sądu, wyjechać gdzieś, zająć się czymś

Cytaty

Pułkownik poradził mi zrobienie mapy z zaznaczeniem miejsc, w których poszukiwano zwłok.

źródło: KWSJP: Wilhelmina Skulska: Bez skrupułów, 1979

Na drugi dzień poradzono mi, żebym się nikomu nie przyznawała do wypadku.

źródło: KWSJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1975

- Herr Sternbach, mam chrypkę i nie mogę się jej pozbyć. Poradźcie mi, co mam robić.

źródło: KWSJP: Julian Stryjkowski: Echo, 1988

- Pani nogi okryje derką - poradził jej dorożkarz.

źródło: KWSJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy, 1991

Właścicielka stancji poradziła mi pojechać na wieś pod Poronin, gdzie miała znajomych.

źródło: KWSJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskiej, 2000

Składnia

Rzosobowy + poradzić +
KOMU + CO
Rzosobowy + poradzić +
KOMU + żeby ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
Rzosobowy + poradzić +
MOWA WPROST + KOMU
Rzosobowy + poradzić +
KOMU + BEZOKOLICZNIK

2. na czyjś upór

Definicja

znaleźć sposób, żeby czemuś przeciwdziałać lub zapobiec albo zmniejszyć negatywne skutki czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • poradzić coś na chamstwo, na niesprawiedliwość, na upór

Cytaty

Cała wieś opowiadała, że to dzięki znachorowi. I co pan poradzi na zabobon?

źródło: KWSJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem, 1957

Dobrze wiesz, że taka praca to coś, co naprawdę trzeba cenić, ale co możesz poradzić na to, że tak jakoś tęsknym i nieprzytomnym wzrokiem spoglądasz za okno.

źródło: KWSJP:Agnieszka Liszka: Żeby się chciało chcieć, Cosmopolitan, 1999, nr 4

Pomóż lepiej odtoczyć na stronę ten cementowy krąg, sama tu nie poradzę.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

- Nic nie poradzę, że mi się tacy ciągle nawijają - odparła Renata.

źródło: KWSJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Staraj się, żebyś poradził temu wszystkiemu, co na siebie wziąłeś. Wcale niemało... - Poradzę - rzekł z uporem.

źródło: KWSJP: Maria Józefacka: To co najpiękniejsze, 1977

Składnia

Rzosobowy + poradzić +
na CO
Rzosobowy + poradzić +
że ZDANIE
bez ograniczeń + poradzić +
CZEMU
Data ostatniej modyfikacji: 16.01.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj