Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
połknę |
połkniemy |
|||
| 2 os. |
połkniesz |
połkniecie |
|||
| 3 os. |
połknie |
połkną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
połknąłem +(e)m połknął |
połknęłam +(e)m połknęła |
połknęłom +(e)m połknęło |
połknęliśmy +(e)śmy połknęli |
połknęłyśmy +(e)śmy połknęły |
| 2 os. |
połknąłeś +(e)ś połknął |
połknęłaś +(e)ś połknęła |
połknęłoś +(e)ś połknęło |
połknęliście +(e)ście połknęli |
połknęłyście +(e)ście połknęły |
| 3 os. |
połknął |
połknęła |
połknęło |
połknęli |
połknęły |
bezosobnik: połknięto
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
połknijmy |
|
| 2 os. |
połknij |
połknijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
połknąłbym bym połknął |
połknęłabym bym połknęła |
połknęłobym bym połknęło |
połknęlibyśmy byśmy połknęli |
połknęłybyśmy byśmy połknęły |
| 2 os. |
połknąłbyś byś połknął |
połknęłabyś byś połknęła |
połknęłobyś byś połknęło |
połknęlibyście byście połknęli |
połknęłybyście byście połknęły |
| 3 os. |
połknąłby by połknął |
połknęłaby by połknęła |
połknęłoby by połknęło |
połknęliby by połknęli |
połknęłyby by połknęły |
bezosobnik: połknięto by
bezokolicznik: połknąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
połknąwszy
gerundium: połknięcie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | połknięcie |
połknięcia |
| D. | połknięcia |
połknięć |
| C. | połknięciu |
połknięciom |
| B. | połknięcie |
połknięcia |
| N. | połknięciem |
połknięciami |
| Ms. | połknięciu |
połknięciach |
| W. | połknięcie |
połknięcia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: połknięty
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | połknięty |
połknięty |
połknięty |
połknięte |
połknięta |
| D. | połkniętego |
połkniętego |
połkniętego |
połkniętego |
połkniętej |
| C. | połkniętemu |
połkniętemu |
połkniętemu |
połkniętemu |
połkniętej |
| B. | połkniętego |
połkniętego |
połknięty |
połknięte |
połkniętą |
| N. | połkniętym |
połkniętym |
połkniętym |
połkniętym |
połkniętą |
| Ms. | połkniętym |
połkniętym |
połkniętym |
połkniętym |
połkniętej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | połknięci |
połknięci |
połknięte |
połknięte |
| D. | połkniętych |
połkniętych |
połkniętych |
połkniętych |
| C. | połkniętym |
połkniętym |
połkniętym |
połkniętym |
| B. | połkniętych |
połkniętych |
połkniętych |
połknięte |
| N. | połkniętymi |
połkniętymi |
połkniętymi |
połkniętymi |
| Ms. | połkniętych |
połkniętych |
połkniętych |
połkniętych |
odpowiednik aspektowy: połykać
Pochodzenie
Zob. łkać, łykać
1. pigułkę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Połączenia
- połknąć ampułkę, aspirynę, cyjanek, dawkę czegoś, garść tabletek, gumę do żucia, haczyk, kapsułkę, kawałek mięsa, kęs, lekarstwo, pastylkę, pigułkę, płyn, porcję czegoś, proszek, przynętę, ślinę, tabletkę, truciznę
- połknąć w całości
- połknąć z trudem
- nie móc połknąć
- połknąć i zadławić się, połknąć i zakrztusić się; pogryźć i połknąć
Cytaty
|
Ugryzłam trochę zielonego pomidora. Zanim zdążyłam go połknąć, poczułam mdłości. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001 |
|
|
Piszczajko zwlókł się z łóżka i sięgnął do drewnianej szkatułki po gardan. Wyłuskał dwie tabletki, połknął, popił wodą. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy, 2005 |
|
|
Marta połknęła dużą dawkę środków uspokajających. źródło: NKJP: Ostatni taniec, Dziennik Polski, 2002-06-15 |
|
|
Kiedy gestapo wpadło do mieszkania, Moravcova połknęła truciznę. źródło: NKJP: Bomba dla kata, Dziennik Polski, 2003-05-30 |
|
|
Zdjąłem kawałek słoniny z patyka. Parzył w palce. Rzuciłem w stronę psa. Najpierw spojrzał na nas, upewnił się, że to nie podstęp, a następnie jednym kłapnięciem szczęk połknął porcję. źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008 |
Składnia
| Rzżywotny | + | połknąć | + |
CO
|
2. posiłek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Połączenia
- połknąć herbatę, kanapkę, obiad, posiłek, schabowego, śniadanie, zupę
- połknąć w pośpiechu
- połknąć szybko
Cytaty
|
Po zjedzeniu bułki chłopiec połknął jeszcze sałatkę i chciał wypić mleko. źródło: NKJP: Nie bądź żarłoczny!, Dziennik Polski, 2002-05-02 |
|
|
Przypomniało mu się, że nic nie jadł od rana, a rano zdążył zaledwie połknąć jedną kanapkę, bo spieszył się do administracji. źródło: NKJP: Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan: Bardzo dużo pajacyków, 1968 |
|
|
Ostatni parking przed granicą. Kierowcy zatrzymują się tu na krótko, tylko po to, żeby nabrać benzyny, połknąć schabowego w barze - i w drogę. źródło: NKJP: Beata Ratajczyk: Spirala, Gazeta Wyborcza, 1992-10-06 |
|
|
Zdzisio znowu połknął wódkę, ja umoczyłem tylko usta i zagryźliśmy łososiem. źródło: KWSJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
Składnia
| Rzżywotny | + | połknąć | + |
CO
|
3. książkę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | przeczytać |
Połączenia
- połknąć dzieło, książkę, powieść
- połknąć błyskawicznie
Cytaty
|
Mam miesięczne zaległości. Robiłam korektę [...], próbowałam też połknąć naraz kilka książek. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Europejka, 2004 |
|
|
Mój profesor [...] przyniósł mi w prezencie czterotomowe dzieło o Chopinie „Kopernik fortepianu”. Połknąłem je błyskawicznie i do dziś pamiętam dreszcz emocji, jaki towarzyszył mi podczas lektury. źródło: NKJP: Tajemnica Chopina, Dziennik Polski, 2002-02-16 |
|
|
Myślała może o [...] harlequinach z serii Desire, w czerwonej okładce, które pożyczyła kiedyś po kryjomu od koleżanki z klasy i połknęła w jedną noc, czytając pod kołdrą. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008 |
|
|
Sołżenicyna połknąłem w ciągu paru nocy z wypiekami na twarzy. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
Składnia
| Rzosobowy | + | połknąć | + |
CO
|
4. organizację
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- automat, bankomat, ocean połknął; korporacja, toń połknęła; bagno, mocarstwo połknęło coś
- połknąć firmę, kartę płatniczą, miasto, monetę, państwo, wyspę
Cytaty
|
Jedyna w powiecie wadowickim spółka giełdowa [...] to już wyrobiona marka na parkiecie. [...] mówi się, że [...] firma połknie swojego największego konkurenta. [...] na warszawskiej giełdzie [...] spekulują, czy wadowicka firma [...] połączy się ze swoim największym konkurentem na polskim rynku [...]. źródło: NKJP: Marcin Płaszczyca: Rekin parkietu urósł w siłę i walczy dalej, Gazeta Krakowska, 2007-07-19 |
|
|
Chiny, po połknięciu Hongkongu, będą się zamierzać na Tajwan, ale też niewiele będą mogły zdziałać. źródło: NKJP: Leopold Unger: Para skazana na trójkąt, Gazeta Wyborcza, 1997-04-24 |
|
|
Dżungla połknęła ogromne miasto. Drzewa zarosły kamienne pałace, w świątyniach zagnieździły się dzikie zwierzęta, ptaki i węże. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Przeklęci wybawcy, Gazeta Wyborcza, 1993-07-17 |
|
|
Awaru widział jedyny ocalały […] ostry czubek jakiejś budowli. Wszystko inne znalazło się na dnie. Woda, połknąwszy wyspę, była ruchliwa i niespokojna. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Atlantyda, wyspa ognia, 1967 |
|
|
Bankomat połknął kartę, a na zwrot trzeba było czekać aż kilka dni. źródło: Internet |
Składnia
|
+ | połknąć | + |
CO
|
5. wyraz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zjeść |
Połączenia
- połknąć głoskę, końcówkę, słowo, sylabę, wyraz
Cytaty
|
Ruszaj do... Resztę klątwy połknął. źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Ostatni Rzymianie, 1958 |
|
|
Jeżeli wykonasz zadanie do pół do szóstej, zostaniesz przyjęta do Klubu i... - chciał powiedzieć, że weźmie udział w wieczornej akcji, ale w porę połknął wymykające się słowo. źródło: KWSJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962 |
|
|
Przepraszam, musiałem tę końcówkę połknąć. źródło: KWSJP: Stenogram z 82. posiedzenia Komisji Śledczej ds. PKN Orlen 24 czerwca 2005 r. |
Składnia
| Rzosobowy | + | połknąć | + |
CO
|
6. dystans
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | przebyć |
Połączenia
- samochód połknął jakąś odległość
- połknąć dystans, kilometry, odległość
Cytaty
|
Największa uwaga spoczęła tradycyjnie na klasie Unlimited - startujące w niej potwory miały zamiar połknąć cały dystans w rekordowym czasie niespełna 10 minut. źródło: Internet |
|
|
Szliśmy ponad godzinę, samochody połknęłyby tę odległość w kilka minut. źródło: Internet |
Składnia
|
|
+ | połknąć | + |
CO
|
7. komplement
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | łyknąć |
Połączenia
- połknąć czyjeś słowa, wymówkę, bajeczkę
- połknąć gładko
Cytaty
|
W szpitalu okazało się, że rana jest niegroźna. Lekarz połknął gładko bajeczkę, że Paweł czyścił broń. źródło: KWSJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998 |
|
|
Na twarz mordercy wypłynął zimny rybi uśmiech, gdy gładko połknął komplement. źródło: Internet |
|
|
Naiwna połknie każdą wymówkę. źródło: Internet |
Składnia
| Rzosobowy | + | połknąć | + |
CO
|
8. zniewagę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- połknąć krzywdę, upokorzenie, zniewagę
Cytaty
|
Zniósł krzywdę, nie zacisnąwszy nawet pięści, połknął zniewagę, wzruszenia nawet nie pokazawszy na twarzy. źródło: Internet |
|
|
Będzie musiał połknąć upokorzenie, zrozumieć, gdzie jego miejsce. źródło: Internet |
Składnia
| Rzosobowy | + | połknąć | + |
CO
|
9. rywala w biegu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- połknąć rywala
Cytaty
|
W drugim wyścigu byłem pewniejszy siebie i dojechałem do mety na 12 pozycji, z czego jestem bardzo dumny i zadowolony. Ze startu wyszedł na 38 miejscu, ale bardzo szybko„ połknąłem siedmiu rywali i z każdym okrążeniem przesuwałem się do przodu. źródło: NKJP: Stefan Leśniowski, Gazeta Krakowska, 2006-06-23 |
Składnia
|
|
+ | połknąć | + |
KOGO
|